Nereciproka amo
Nereciproka amo (ankaŭ: unuflanka amo, nekorespondita amo kaj iom rezulte seniluziigita amo) estas amo kiu malkaŝe ne estas reciproka, aŭ amo kiu ne estas same perceptita de ambaŭ partioj. Ĉi tiu situacio povas okazi kiam unu el la partioj ne konscias pri la sentoj de la alia partio al li, aŭ kiam ĝi konscias sed ĝi mem ne sentas tiel rilate la enamiĝinto. Laŭ Webster's Dictionary, seniluziigita amo estas difinita kiel "ne-reciproka amo". Alia difino al nereciproka amo aŭ seniluziigita amo estas: "Unuflanka amo al alia persono, kiu ne estas respondita, kaj finiĝas per seniluziiĝo kaj koraflikto".
Psikiatro Eric Bern deklaras en sia libro Sex in Human Loving ke: "Kelkaj diras, ke unuflanka amo estas pli bona ol nenio, sed same kiel duona pano, ĝi verŝajne baldaŭ fariĝos malmola kiel ŝtono kaj plena de ŝimo." Tamen aliaj, kiel la filozofo Friedrich Nietzsche, opiniis ke eĉ seniluziigita amo estas "necesa por la amanto, kiu preferas pagi la prezon por ĝi prefere ol esti en stato de indiferenteco."
Kaŭzoj kaj faktoroj
[redakti | redakti fonton]En situacioj de nereciproka amo, kiam unu persono enamiĝas al alia kaj la alia ne estas respondita, amo ne okazas en la realo sed restas en la koro de la amanto je la nivelo de deziroj, bezonoj kaj fantazioj. Ĉi tiu amo ofte baziĝas sur mensa mensogo. Ĉar ne ekzistas reala amafera kaj realisma rilato ene de kiu la la konateco de la paro profundiĝas, la komenca intenseco de la periodo de enamiĝo verŝajne estus rapide eroziita. Rezulte, kaj paradokse, la pasinta tempo ne nepre malfortigos la fantazion kaj malfortigos la potencon de la seniluziigita amo tiel ke eĉ post relative longa periodo ankoraŭ ekzistas la ekscito ĉirkaŭ la objekto de amo kaj la resaniĝo kaj seniluziiĝo de ĝi estas malfacilaj.
Ĉi tiu animstato povas ekzisti kiam unu persono enamiĝas al alia dum la alia ne respondas al tiu, aŭ ne konscias pri la sentoj kiujn sentas al li la unua kaj tamen, ne ĉiu unuflanka amo estas nepre seniluziigita amo.
Kiam evidentiĝas al la amanto, ke lia amo estas seniluziigita, li en iuj kazoj verŝajne spertos tre dolorajn sentojn, difekton de memvaloro, seniluziiĝon unuflanke kaj honton aliflanke, kaj sentojn de senpoveco; En ekstremaj kazoj tia amo ankaŭ povas konduki al la disvolviĝo de klinika depresio. Kiam estas frua tendenco al emocia problemo, seniluziigita amo eĉ povas konduki la seniluziigitan amanton al malesperaj agoj, kiel sinmortigo aŭ krimo. Ĝi ankaŭ povas plimalbonigi ekzistantan mensan malsanon.
Laŭ D-ro Roy Baumeister, kio igas viron aŭ virinon dezirindan estas kompleksa kaj persona miksaĵo de multaj kvalitoj kaj trajtoj. Enamiĝi al iu, kiu ŝajne estas multe pli avidata ol vi mem (ĉu pro fizika beleco aŭ pro trajtoj kiel ĉarmo, inteligenteco, statuso, ktp.) Baumeister nomas kiel specon de malkongruo kiel "tendencon enamiĝi seniluziigitan amon. "kaj ke tiaj rilatoj estas kondamnitaj al fiasko.[1] Laŭ iuj psikologoj, kontraŭoj ja emas altiri unu al la alia, sed ne eblas allogi tiujn, kies moralaj valoroj esence diferencas de viaj [2].
Platona amo provizas fekundan grundon por seniluziigita amo [3]. La objekto de nereciproka amo povas esti amiko aŭ konato, iu kiu estas regule renkontata en certaj lokoj, en malsamaj medioj kiel laborejoj, lernejo aŭ kiel parto de aliaj agadoj implikantaj grandajn grupojn de homoj. Rutina kaj ĉiutaga kontakto povas krei embarasan situacion en kiu la enamiĝinto havas malfacilecon esprimi siajn verajn sentojn, timante ke la malkovro de emocioj povas konduki al malakcepto, embaraso aŭ ĉesigi ĉiun komunikadon kun la alia partio, ĉar romantika rilato povas esti malkonsekvenca kun la ekzistanta komunikila stilo.
La nekapablo de la partio en amo por esprimi siajn sentojn povas konduki al negativaj emocioj kiel ekzemple depresio, malalta mem-estimon, maltrankvilo kaj rapida humoro balanciloj inter depresio kaj eŭforio.
En la popola kulturo oni ofte vidas reprezentojn de la enamiĝinta partio, kaj ne de la flanko, kiu ne interesiĝas: en la seniluziigita amo estas du malbonaj flankoj, sed nur unu estas rekonata de nia kulturo [4]. Studoj montras, ke eĉ objektoj de seniluziigita amo evoluigas diversajn negativajn emociojn similajn al tiuj de la enamiĝinto, kiel ekzemple: angoro, frustriĝo kaj kulpo. Kiel Sigmund Freud notis, "Kiam virino postulas amon, malakcepto kaj rifuzo estas ĉikananta rolo kiun la viro devas ludi" [5].
Freud ankaŭ distingis en unu el siaj klasikaj artikoloj inter funebro kaj depresio: funebro estas procezo, kaj estas normala respondo al iu perdo: la morto de amato, disiĝo de amato kaj eĉ translokado de domo aŭ laborejo. Ĉe la fino de la funebra procezo li resaniĝas kaj revenas al normala funkciado. Kontraste, persono suferanta de depresio estas nekapabla resaniĝi memstare. La psika energio, kiun li investis en la amato, kiu estas perdita, revenas en la memon. Ĝi ne trovas elirejon kaj ripozon, sed prefere atakas en internen de la subpremita persono, kaj draste difektas lian kapablon funkcii kaj resaniĝi kaj tiel la suferanta amanto efektive trapasas procezon de funebro.
Esprimoj en popola kulturo
[redakti | redakti fonton]Nereciproka amo estas ofta temo en popola kulturo. Multaj filmoj, libroj kaj kantoj prezentas la persistemon de la amanto kiel io kio valoras la penon, kun la alia flanko poste realiĝas, agnoskante la realon, kaj pretas respondi al amo. La fino de ĉi tiu scenaro povas plifaciligi la komprenon, kial tiu, kiu suferas pro seniluziigita amo, estas tamen tirita al la flanko, kiu ĝin malakceptas [6].
En la tradicia kimra popolkanto Cariad Cywir, la protagonisto estas fakte feliĉa kun sia nereciproka amo eĉ se li suferspertas longedaŭrajn malrespektojn en la sekvenco. Tamen, ekzistis aliaj priskriboj en kiuj la seniluziigita amanto faris memmortigon, kiel ekzemple en la frua romano de Goethe Die Leiden des jungen Werthers (La angoroj de juna Werther) " aŭ en tradicia popolbalado originanta en la Britaj Insuloj I Once Loved a Lass (Iam mi amis knabinon).
En la romano de Margaret Mitchell de 1936, Gone with the Wind (Foriri kun la vento), la ĉeffiguro Scarlett O'Hara spertas seniluziigitan amon por Ashley Wilkes.
En la kanto The Saturday Boy de Billy Bragg, la juna protagonisto serĉas la vorton "seniluziigita" en la vortaro kiam li estas en stato de seniluziigita amo.
Alia rimarkinda ekzemplo de seniluziigita amo en kantoj estas la kanto de Frank Ocean Bad Religion.
En Bildstrioj Peanuts ekzistas kelkaj malsamaj roluloj implikitaj en nereciprokaj rilatoj. Verkisto Charles Schultz diris en referenco al la abundo de senreciproka amo en la serio, ke li ne scias kial ekzistas tiom da senreciproka amo, sed ĝi estas io en kiu ĉiu povas trovi sin kaj identigi kun la temo [7].
Kulturaj komparoj
[redakti | redakti fonton]Sekvante liajn verajn spertojn kun Maude Gon, en alia turno, verkinto William Butler Yates skribis pri tiuj, kiujn "mi legis / ĉion, kion mi aludis de la sama aĵo monstra / amas reen kaj tamen seniluziigita" [8]. Laŭ Robert B. Pippin, Marcel Frost argumentis ke "la nura sukcesa (daŭrigebla) amo estas malsukcesa amo" [9]. Laŭ Pippin, la amo foje estas seniluziigita... Aktivigo de donita stato kiel la stato de moderneco mem [10]. Ekzemploj de seniluziigita amo inkludas la francan verkiston Stendhal, la danan verkiston kaj poeton Hans Christian Andersen, kaj la germanan verkiston kaj poeton Johann Wolfgang von Goethe.
Nereciproka amo estis priskribita kiel nobla, kiu inkludas sindonemon kaj stoikisman volemon akcepti suferon. Literaturaj kaj artaj bildigoj de senreciproka amo en popola kulturo povas pendi de supozoj de klasinterspacoj kaj sociaj breĉoj kiuj estas en tiu aĝo malpli signifaj en okcidentaj socioj kaj kulturoj, demokratioj kun relative alta socia moviĝeblo kaj malpli rigidaj kodoj de seksa lojaleco. Tamen, la literatura dokumentado montras al grado de eŭforio en sentoj asociitaj kun seniluziigita amo, kiu ankaŭ havas la avantaĝon ne porti la pezon de respondeco en reciproka rilato: sendube, "malakcepto, ĉu vera aŭ ne, povas esti la katalizilo. por inspira laboro.... 'La Kanto de Frustriĝo' [11].
Avantaĝoj
[redakti | redakti fonton]
Eric Bern asertis, ke “viro amata de virino ja estas bonŝanca, sed tiu, kiu ĵaluzas pri li, estas tiu, kiu amas, kiom ajn li estas rekompence. Same kiel la rigardo de Danto al Beatrico estas tiom pli profunda ol la rigardo, al li apenaŭ reĵetas Beatrico, kiu simple preterpasas lin kun ŝajna malestimo." [12]
"Medikamentoj"
[redakti | redakti fonton]La romia poeto de la unua jarcento a.K. Ovidio en sia Remedia Amoris "(... Konsiloj pri kiel venki malsukcesan aŭ netaŭgan amon. La solvoj ofertitaj inkluzivas vojaĝadon, kompletan abstinadon de alkoholaĵoj, pastorecajn okupojn, kaj ironie, ankaŭ evitante amkantojn" [13].
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Goleman, Daniel. Pain of Unrequited Love Afflicts the Rejecter, Too. The New York Times (1993-02-09). Alirita 2010-03-31.
- ↑ The Real Reason That Opposites Attract. Alirita 2015-12-26.
- ↑ Spitzberg, p. 311
- ↑ "To love or be loved in vain: The trials and tribulations of unrequited love. In W. R. Cupach & B. H. Spitzberg (Eds.), The dark side of close relationships (pp. 307-326). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. Carpenter, L. M. (1998)Spitzberg, p. 308
- ↑ Janet Malcolm, Psychoanalysis: The Impossible Profession (London 1988) p. 9
- ↑ B. H. Spitzberg/W. R. Cupach, The Dark Side of Close Relationships (1998) p. 251
- ↑ Charles M. Schulz. (2009) Celebrating Peanuts: 60 Years. Andrews McMeel Publishing.
- ↑ Y. B. Yeats, The Poems (London 1983) p. 155
- ↑ Pippin, p. 326
- ↑ Pippin, p. 326n
- ↑ Mary Ward, The Literature of Love (2009) p. 45-6
- ↑ Eric Berne, Sex in Human Loving (Penguin 1970) p. 238
- ↑ A. Grafton et al, The Classical Tradition (2010) p. 664
