Palatina Biblioteko (Parmo)
| Palatina Biblioteko | ||
|---|---|---|
| ||
| ŝtata publika biblioteko de Italio • konserva biblioteko • arkivo | ||
| Komenco | 1761 vd | |
| Geografia situo | 44° 48′ 16″ N, 10° 19′ 33″ O (mapo)44.80458333333310.325916666667Koordinatoj: 44° 48′ 16″ N, 10° 19′ 33″ O (mapo) | |
| Lando(j) | Italio vd | |
| Situo | Parmo | |
| Adreso | Strada alla Pilotta 3 - 43100 Parma | |
| Poŝtkodo | 43100 | |
| ||
 Palatina Biblioteko (Parmo) | ||
| Fondinto(j) | Filipo de Parmo • Ferdinando de Parmo vd | |
| Membro de | Polo bibliotecario parmense • National Collective Archive of Periodicals vd | |
| Notoj | Tuta stoko: proksimume 800 000 volumoj | |
| Retejo | Oficiala retejo | |
.jpg)
La Palatina Biblioteko (itale Biblioteca Palatina) estas publika biblioteko situanta en la urbo Parmo, Italio. La biblioteko situas en la Palazzo della Pilotta kaj estas loĝigita en la sama konstruaĵo kiel la "Galleria nazionale", la "Teatro Farnese" kaj la "Museo archeologico nazionale". La biblioteko estas nomita laŭ Apollus Palatinus kies templo ekzistis sur la Palatina Monteto dum la Romia Imperio.
Tiu ĉi biblioteko ne estu konfuzita kun la Bibliotheca Palatina en Hajdelbergo, kiu estis transdonita en 1623 al la Vatikana Biblioteko.
Nomoj de la Biblioteko[redakti | redakti fonton]
La Palatina Biblioteko estis fondita en 1761. La biblioteko estis origine nomita la "Reĝa Biblioteko de Parmense" (Reale Biblioteca Parmense). Dum la napoleona periodo en Italio (1815-1796) ĝi estis nomita la "Imperia Biblioteko" (Bibliothèque Imperiale) kaj la "Biblioteko de la Urbo de Parmo" (Bibliothèque de la Ville de Parme). Dum la regado de Maria Luiza, la Dukino de Parmo (la dua edzino de Napoleon Bonaparte) en Parmo ĝi estis nomita la "Dioceza Biblioteko" (Biblioteca Ducale) kaj finfine, post la unuigo de Italio ĝi estis nomita la "Nacia Biblioteko" (Biblioteca Nazionale).
Historio[redakti | redakti fonton]
Antaŭ la establo de la Palatina Biblioteko, la Pilates Palaco gastigis la "Parnesa Bibliotekon" kiu estis translokigita al Napolo en 1734 fare de Karlo la 3-a, Reĝo de Hispanio. La Palatina Biblioteko estis fondita la 1-an de aŭgusto 1761 fare de Filipo Duko de Parmo. Li nomumis per dekreto Paulo Maria Pachiudi kiel kuratoro kaj bibliotekisto kun la intenco sekvi la paŝojn de la ŝtatministro sub li, Guillaume Du Tillot, kiu estis fervora subtenanto de la principoj de la klerismo. Post la morto de la duko en 1765, la filo de Filipo, Ferdinando, daŭre patronis la konstruadon de la biblioteko kaj ĝi estis konsekrita en 1769 fare de Jozefo la 2-a, Imperiestro de la Sankta Romia Imperio. La biblioteko estis dezajnita fare de la franca arkitekto, Ennemond Alexandre Petitot. Sub la regado de Maria Luiza la biblioteko pli evoluis. La dukino, kiu nomumis Angelo Pacana kiel ĝia ĉefa bibliotekisto, aĉetis la kolekton de antikvaj manuskriptoj de la kristana hebreisto Giovanni Bernardo de Rossi. Ŝi ankaŭ konstruis en 1834 novan sudan filion de la palaco dezajnita fare de Nicola Blotti. Tiu ĉi filio nomiĝas Maria Luiza Halo kaj servas kiel legejo. En 1889, post la unuiĝo de Italio, post kiu la biblioteko estis difinita kiel "nacia", sekcio dediĉita al muziko estis malfermita.
Dum la Dua Mondmilito, en aprilo-majo 1944, Parmo estis bombita fare de la Reĝa aerarmeo (Britio). La biblioteko estis malbone difektita fare de la bombado kaj perdis 21 000 librojn kaj manuskriptojn al la rubo.
La Hebreaj Manuskriptoj[redakti | redakti fonton]
La biblioteko enhavas proksimume 1,600 antikvajn hebreajn manuskriptojn kolektitajn fare de Giovanni Bernardo de Rossi, kristana akademiulo (eble de juda deveno, mortis en 1831) de la Biblio, hebrea gramatiko, kaj manuskriptoj. Interalie, li skribis informojn en katalogolibro pri la multaj manuskriptoj kiujn li vidis en bibliotekoj ĉirkaŭ la mondo, kaj kelkajn el kiuj li aĉetis. Inter ili ekzistis tiuj manuskriptoj kiuj jam ne ekzistas, kaj estis plejparte perditaj en la holokaŭsto, sed lia propra kolekto pluvivis sendifekta.
