Populacia Fonduso de la Unuiĝintaj Nacioj
| Populacia Fonduso de la Unuiĝintaj Nacioj | ||
|---|---|---|
| ||
| organization established by the United Nations | ||
| Komenco | 1969 vd | |
| Sidejo | Nov-Jorko | |
| Retejo | Oficiala retejo | |
La Agentejo pri Seksa kaj Reprodukta Sano de Unuiĝintaj Nacioj aŭ simple UN Populacio-Fonduso (angle United Nations Population Fund, plennome United Nations Sexual and Reproductive Health Agency, akronime UNFPA) estas UN-organizaĵo, kiu laboras pri popolaj kaj evoluaj aferoj, kun aparta emfazo de seksa kaj reprodukta sano kaj rajtoj (angla kaj esperanta akronimo, SRHR) [1].
La esprimo SRHR inkludas, inter aliaj aĵoj:
- Por certigi, ke ajna gravedeco estas dezirata
- Certigante, ke ĉiu nasko estas sekura
- Certigante, ke iu ajn seksa ago estas libervola kaj sen risko kontrakti sekse transdonitajn malsanojn
Por atingi ĉi tiujn celojn, UNFPA laboras, interalie, por provizi edukadon kaj por junuloj kaj plenkreskuloj, inkluzive de seksa edukado, krei pli bonan aliron al kontraŭkoncipo, al akuŝistinojkaj por urĝa helpo kun komplikaĵoj dum gravedeco kaj akuŝo - ankaŭ dum krizaj situacioj. UNFPA laboras por plifortigi la rajton de knabinoj kaj virinoj decidi pri siaj propraj korpoj kaj certigi, ke ĉiuj junuloj havu la ŝancon realigi sian potencialon.
Laŭ datumoj de la UN, 214 milionoj da virinoj volas eviti gravedecon, sed ne havas aliron al kontraŭkoncipo. UNFPA estas la plej granda publika aĉetanto de la mondo de kontraŭkoncipo al publika sektoro kaj tiel ebligas milionojn da virinoj, junuloj kaj paroj mem decidi ĉu kaj kiam ili volas havi infanojn.
La UNFPA subtenas programojn en pli da ol 144 landoj trans kvar geografiaj regionoj: arabaj Statoj kaj Eŭropo, Azio kaj Pacifiko, Latinameriko kaj la Karibio kaj Afriko sude de Saharo. Ĉirkaŭ tri-kvaronoj de la personara laboro estas en la kampo. Ĝi estas fondanta membro de la Grupo de Unuiĝintaj Nacioj por Daŭripova Evoluo, kolekto de UNaj agentejoj kaj programoj koncentrita sur plenumanta la Celoj por Daŭripova Evoluigo [2].
Ties laboro inkluzivas evoluiganta naciajn kuracajn strategiojn kaj protokolojn, pliiganta aliron al naskkontrolo kaj gvidi kampanjoj kontraŭ Infana geedzeco, sekso-rilata perforto, obstetrika fistulo kaj virina seksa mutilado [1].
Organizo[redakti | redakti fonton]
La Fonduso de Unuiĝintaj Nacioj por Populaciaj Agadoj estis establita kiel fonduso en 1967 kaj komencis financi programojn pri loĝantaro en 1969. En 1987, la UN-organizaĵo estis renomita la Fonduso de Unuiĝintaj Nacioj pri Loĝantaro, sed la origina mallongigo, UNFPA, estis konservita. .
UNFPA laboras en pli ol 150 landoj, kunlabore kun registaroj, civitana socio, 6 regionaj oficejoj kaj pliaj 129 landaj oficejoj, ĉefaj inter ili estas tiuj en Vaŝingtono Tokio, Ĝenevo, Bruselo, Kopenhago kaj Novjorko. La organizaĵo havas kontaktajn oficejojn en Adis-Abebo, la Sidejo de UN, ĉe NRO-oj kaj aliaj UN-organizaĵoj.
Laboro de UNFPA[redakti | redakti fonton]
UNFPA antaŭenigas la rajton de homoj havi la kvanton da infanoj, kiujn ili volas, kiam ili volas, sen riski vivon aŭ sanon. UNFPA subtenas seksedukadon; aliro al kontraŭkoncipo, inkluzive de kondomoj por protekti kontraŭ HIV/aidoso kaj aliaj; sekse transdonitaj malsanoj; kaj aliro al sanservoj dum gravedeco kaj akuŝo. UNFPA ankaŭ laboras por antaŭenigi egalecon inter virinoj kaj viroj. La organizaĵo subtenas evolulandojn en la realigo de populaciaj censoj, kaj en la preparado de analizoj por naciaj disvolvaj strategioj surbaze de naciaj statistikoj [3].
Loĝantaro kaj Evoluo[redakti | redakti fonton]
Ene de la programregiono loĝantaro kaj evoluo, la celo estas la sistema uzo de populacio-statistiko kaj analizo kiel bazo por evolustrategioj. Profesia helpo por censoj estas grava tasko.
Ĉiujare UNFPA publikigas raporton pri la monda loĝantaro, nomata Stato de la Monda Populacio. La raporto enhavas statistikojn pri loĝantaro kaj mezuras progreson al la celoj de ICPD.
Seksa kaj genera sano kaj rajtoj[redakti | redakti fonton]
UNFPA estas la plej granda organizaĵo de la mondo, kiu laboras kun seksaj kaj reproduktaj sano kaj rajtoj. Per ĉi tiu programa areo, UNFPA precipe antaŭenigas la Celojn de Daŭripova Evoluo de UN numero 3 (bona sano), numero 4 (bona edukado) kaj numero 5 (seksa egaleco) kaj la celon atingi tion ĝis 2030. La organizaĵo laboras por certigi aliron al plena gamo de reproduktaj sanservoj, inkluzive de familiplanado, sekuraj naskiĝoj kaj la preventado de nesekuraj abortoj. Ekzemple, UNFPA aĉetas kontraŭkoncipilojn, laboras por trejni pli da akuŝistinoj kaj emfazas informojn pri sekseco kaj genera sano per informaj kampanjoj, konsilaj servoj kaj seksa edukado por junuloj.
Egaleco[redakti | redakti fonton]
La egaleclaboro de UNFPA baziĝas sur kvar strategioj: edukado de knabinoj, plifortigo de virina ekonomia pozicio, pliigita ina politika partopreno kaj ŝancoj por virinoj kombini la rolon de patrino kun alia socia partopreno. La organizaĵo antaŭenigas seks-sentemajn datumkolektadon, leĝdonajn ŝanĝojn kaj reformojn kiuj plifortigas la rajtojn de virinoj.
Humanitaraj krizoj[redakti | redakti fonton]
Protekto de reproduktaj rajtoj en humanitaraj krizoj estas grava klopodo por UNFPA, kaj la organizaĵo havas strategion por laboro en humanitaraj krizoj kaj kriz-situacioj, kun speciala fokuso sur la generaj rajtoj de virinoj kaj kontraŭbatali seksigitan perforton.
Interalie, UNFPA laboras por certigi, ke rifuĝintoj havu aliron al kontraŭkoncipiloj dum humanitaraj krizoj, same kiel higienajn objektojn kaj aliajn reproduktajn sanservojn. La organizaĵo provizas medicinan kaj psikologian helpon al viktimoj de seksa perforto.
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ 1,0 1,1 About us – UNFPA – United Nations Population Fund. Alirita 21 December 2016.
- ↑ United Nations Sustainable Development Group Retrieved 16 July 2018. undg.org
- ↑ UNFPA Transformative Results. UNFPA – United Nations Population Fund. Alirita 8 November 2019.