Saltu al enhavo

Sergo Ordĵonikidze

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Sergo Ordĵonikidze
Sergo en 1926
Sergo en 1926
Persona informo
Aliaj nomoj Серго
Naskiĝo 12-an de oktobro 1886 (1886-10-12)
en Ghoresha, Kutaisa gubernio,  Rusia Imperio
Morto 18-an de februaro 1937 (1937-02-18) (50-jaraĝa)
en Moskvo, Rusia Soveta Federacia Socialisma Respubliko,  Sovetunio
Tombo Nekropolo en la muro de la Kremlo Redakti la valoron en Wikidata
Lingvoj rusakartvela
Ŝtataneco Rusia Imperio
Sovetunio Redakti la valoron en Wikidata
Okupo
Okupo politikisto
metalurgo
revoluciulo Redakti la valoron en Wikidata
vdr

Sergo Konstantinoviĉ Ordĵonikidze,  naskiĝis kiel Grigol Konstantines dze Orĵonikidze  (n. la 24-an de oktobro 1886 en Goreŝa - m. la 18-an de februaro 1937 en Moskvo), estis kartvela bolŝeviko kaj soveta politikisto.

Sergo naskiĝis kaj edukiĝis en Kartvelio, poste aliĝis al la bolŝevikoj jam en juna aĝo, kaj rapide estis promociita por iĝi grava figuro. Arestita kaj malliberigita plurajn fojojn de la rusa polico, li estis en siberia ekzilo kiam komenciĝis la Februara Revolucio en 1917. Reveninte el la ekzilo, Ordĵonikidze partoprenis en la Oktobra Revolucio, kiu alportis la bolŝevikojn al la potenco. Dum la posta enlanda milito li ludis aktivan rolon kiel la ĉefa bolŝeviko en Kaŭkazio, kontrolante la invadojn de Azerbajĝano, Armenio kaj Kartvelio. Li subtenis ilian kuniĝon en la Transkaŭkazan Socialistan Federacian Sovetan Respublikon (TSFSR), kiu helpis formi Sovetunion en 1922, kaj funkciis kiel ĝia Unua Sekretario ĝis 1926[1].

Antaŭenigita por gvidi la Laboristan kaj Kamparanan Inspektoraron (Rabkrin), Ordĵonikidze transloĝiĝis al Moskvo kaj aliĝis al la interna rondo de pintaj bolŝevikoj. Kun la tasko kontroli sovetian ekonomian produktadon, Ordĵonikidze gvidis amasan revizion de Rabkrin kaj ties rilataj korpoj, rimarkante neefikecojn ene de la Supera Soveto de la Nacia Ekonomio (Vesenkha). En 1930 li estis transdonita por gvidi Vesenkha, kiu estis reformita kiel la Popola Komisariato de Peza Industrio (NKTP) en 1932. Dum tie, Ordĵonikidze kontrolis la efektivigon de la kvinjaraj planoj por ekonomia disvolviĝo kaj helpis krei la Staĥanovite-movadon de modelaj sovetiaj laboristoj. Samtempe li estis nomumita al la politburoo, la gvida politika instanco en Sovetunio[2].

Ordĵonikidze hezitis partopreni en la kampanjoj kontraŭ tiel nomataj detruantoj kaj sabotantoj, kiuj komenciĝis en la fruaj 1930-aj jaroj, kiuj kaŭzis frikcion inter Josif Stalin kaj li mem. Rimarkinte la bezonon sperti homojn en siaj kampoj, Ordĵonikidze rifuzis purigi pli maljunajn laboristojn aŭ disigi sin de individuoj opiniitaj kontraŭbolŝevikaj. Laŭ iuj teorioj, lia rilato kun Stalin malboniĝis, kaj sojle de kunveno de 1937, kie li atendis kondamni laboristojn, Ordĵonikidze pafis sin hejme, kvankam tio estis kontestata. Li estis postmorte honorita kiel ĉefa bolŝeviko, kaj pluraj urboj kaj urboj tra Sovetunio ricevis la nomon de li[3].

Referencoj

[redakti | redakti fonton]