Graso: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
JAnDbot (diskuto | kontribuoj) e roboto aldono de: he forigo de: jv, te modifo de: su |
Punktor (diskuto | kontribuoj) Proverbo |
||
| Linio 12: | Linio 12: | ||
La industrio grandkvante uzas porkograson, bovan sebon por produkti [[glicerino]]n, [[sapo]]n, kaj [[ŝmiraĵo]]jn. |
La industrio grandkvante uzas porkograson, bovan sebon por produkti [[glicerino]]n, [[sapo]]n, kaj [[ŝmiraĵo]]jn. |
||
== Vidu ankaŭ |
== Vidu ankaŭ == |
||
* [[Karbonhidrato]] |
* [[Karbonhidrato]] |
||
* [[Lubriko]] |
* [[Lubriko]] |
||
| Linio 18: | Linio 18: | ||
* [[Lipido]] |
* [[Lipido]] |
||
* [[Oleo]] |
* [[Oleo]] |
||
== Proverbo == |
|||
Ekzistas [[proverbo]] pri graso en la [[Proverbaro Esperanta]] de [[L. L. Zamenhof]]<ref>[http://eo.lernu.net/biblioteko/proverboj/listo.php Lernu]</ref>: |
|||
* {{citaĵo|''Konsumi sian antaŭan grason.''}} |
|||
== Eksteraj ligiloj == |
== Eksteraj ligiloj == |
||
| Linio 24: | Linio 28: | ||
{{el}} http://www.oph.fi/etalukio/opiskelumodulit/kemia/kemia2/rasvat.html <!-- _Rasvat_ --> |
{{el}} http://www.oph.fi/etalukio/opiskelumodulit/kemia/kemia2/rasvat.html <!-- _Rasvat_ --> |
||
{{el}} http://www.foerstner.org/konrad/bco/grundlagen/lipide.html <!-- Lipido --> |
{{el}} http://www.foerstner.org/konrad/bco/grundlagen/lipide.html <!-- Lipido --> |
||
== Referencoj == |
|||
<references/> |
|||
[[Kategorio:Nutrado]] |
[[Kategorio:Nutrado]] |
||
Kiel registrite je 12:04, 31 jan. 2009
Graso estas facile ŝmirebla kaj fandebla substanco, kiu troviĝas en la homaj kaj bestaj histoj, sed oni konas alidevenajn grasojn kiel margarino (vegetala), vazelino (minerala graso).
La grasoj estas esteroj de glicerino kaj saturitaj kaj nesaturitaj unubazaj karbonacidoj. Fizikaj ecoj: ili ne solviĝas en akvo, pli maldensaj ol akvo; solviĝas bone nur en benzolo, benzino, kloroformo, etero. En pura stato ili estas senkoloraj kaj senodoraj.
Kemiaj ecoj: malkonstruiĝas je efiko de lumo, aero kaj kelkaj mikroorganismoj, dumtempe estiĝas karakterize, malagrable odoraj kaj gustaj kombinaĵoj (proceso nomiĝas ranciĝo).
Ili estas facile hidrolizeblaj, malkombiniĝas al egrasacidoj kaj glicerino. Tio okazas nature en la korpo de bestoj, je efiko de lipaz-enzimo produktita de pankreato. La malkombiniĝon helpas eĉ la galacidoj, ĉar ili emulsias la hidrofobajn grasojn.
La grasoj estas gravaj nutromaterialoj, ili povas konstruiĝi en la korpo el karbonhidratoj kaj proteinoj. La grasoj estas gravaj energiodeponejoj de la korpo.
La industrio grandkvante uzas porkograson, bovan sebon por produkti glicerinon, sapon, kaj ŝmiraĵojn.
Vidu ankaŭ
Proverbo
Ekzistas proverbo pri graso en la Proverbaro Esperanta de L. L. Zamenhof[1]:
„ Konsumi sian antaŭan grason. ”
Eksteraj ligiloj
greke http://www.scientificpsychic.com/fitness/fattyacids.html greke http://www.oph.fi/etalukio/opiskelumodulit/kemia greke http://www.oph.fi/etalukio/opiskelumodulit/kemia/kemia2/rasvat.html greke http://www.foerstner.org/konrad/bco/grundlagen/lipide.html