Hispanoj

Hispanoj el diversaj epokoj.
1a linio: Izabela de Kastilio • Ferdinando de Aragono • Hernán Cortés • Ignaco Lojola • Karlo la 1-a • Terezo el Avila
2a linio: Cervantes • Francisco Goya • José María de Pereda • Rosalía de Castro • Pérez Galdós • Leopoldo Alas
3a linio: Gaudí • Picasso • Dalí • la reĝo Johano Karlo • Antonio Banderas • Rafael Nadal

Hispanianoj aŭ plej ofte Hispanoj konstituas la eŭropan nacion aŭ popolon indiĝenan de Hispanio, en la Iberia Duoninsulo, kiu formas la sudokcidenton de Eŭropo. La hispania nacieco estas vere reale formata de la ariĝo de regionaj naciismoj, kiu respegulas la komplikan historion de Hispanio. Hispanio en siaj nuntempaj limoj estas formata de la teritorioj de nombraj iamaj regnoj kiuj fine de la 15a jarcento unuiĝis kiel sekvo unue de la fino de la Reconquista kaj komence de la 18a jarcento iamaniere pro la Milito de Hispana Sukcedo.

La tutteritoria oficiala lingvo de Hispanio estas la hispana (español aŭ castellano), bazata sur la mezepoka pralingvo aŭ dialekto de Kastilio en centra norda Hispanio, sed la lingva situacio en Hispanio estas pli komplika kaj ankaŭ aliaj kvar lingvoj estas oficialaj en precizaj regionoj. Krom la escepto de la eŭska, ankaŭ la aliaj lingvoj indiĝenaj de Hispanio apratenas al la kategorio de latinidaj lingvoj. Tiele male kiel okazas ĉe aliaj popoloj la lingvo ne povas esti ĉe hispaoj la centra aŭ kerna ligilo de la popolanoj.

Ekzistas gravaj populacioj de hispanaj prauloj, rezulte de hispanaj elmigradoj, ankaŭ en aliaj partoj de la mondo, kaj ĉefe en Latinameriko, kiuj ricevas foje la nomon de hispanoj. La plej granda parto de tiuj grupoj konsistas el variado de kombinitaj heredaĵoj el kiuj hegemoniaj estas indiĝenaj amerikanoj, hispanoj, aliaj eŭropanoj aŭ afrikanoj. Tiukaze ja lingvo estas la ununura etna ligilo.

Religio

Laŭ kelkaj fontoj (hispanaj oficialaj enketoj kaj aliaj, www.ine.es), ĉirkaŭ 73 % memdeklaras sin kiel Kristanoj katolikoj, sed el tiuj tre granda parto (preskaŭ du trionoj) ne praktikas la religion kaj nur la sociajn kaj civilajn ceremoniojn kaj ne kredas en la tuta doktrinaro de la eklezio. Ĉirkaŭ 2% praktikas aliajn religiojn, ĉefe Islamo kaj protestantismo kaj ĉirkaŭ 22 % identigas sin kiel nereligiuloj. Tiaj lastaj grupoj pliiĝis pro ĵusa enmigrado.