Tipo Ruby: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 15 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q1064154) |
Ekzemploj laŭ lingvo |
||
| Linio 1: | Linio 1: | ||
'''''Tipo Ruby''''' (ankaŭ '''''rubi''''') estas malgrandaj literoj uzataj por indiki la prononcon de [[ideogramo]]j en [[tipografio]]. Ili tipe aperas en la lingvoj kun [[ĉina skribo]] kiel la ĉina, japana, korea aŭ vjetnama. Ili estas tipe uzataj kiel elparola gvidilo por literoj relative malprecizaj. En horizontala teksto, ili ĝenerale troviĝas super la ideogramoj, sed en vertikala teksto ili troviĝas dekstre. Pro teknikaj kialoj (simile kiel esperanta [[surogata skribosistemo]]), kutima-grandecaj literoj povas esti metata ene en krampoj post la cela ĉina skribo. |
|||
{{Vikiigenda|dato=Aprilo 2011}} |
|||
'''''Ruby''''' (ankaŭ '''''rubi''''', '''''furigana''''') estas malgrandaj signoj uzataj por indiki la prononcon de ideogramoj en la tipografio de la [[japana lingvo|japana]] kaj [[ĉina lingvo|ĉina]] lingvoj. En horizontala teksto, ili ĝenerale troviĝas super la ideogramoj, sed en vertikala teksto ili troviĝas dekstre. |
|||
== Ekzemploj laŭ lingvo == |
|||
Du ekzemploj: |
|||
=== La japana === |
|||
Jen ekzemplo de la fonetikaj japanaj karakteroj por '''[[Tokio]]''': |
|||
{| |
|||
<table><tr><td valign="bottom" rowspan=2>[[Tokio]]</td> |
|||
| |
|||
<td align="center"><small>とう</small></td><td align=center><small>きょう</small></td><td> </td><td align="center">tō</td><td align="center">kyō</td><td valign="bottom" rowspan=2>Prononcindiko per [[Strekaj kanaoj]] kaj per latinlitera transskribo</td></tr> |
|||
{| border="1" cellpadding="5" |
|||
<tr><td align="center"><font size="+3">東</font></td><td align="center"><font size="+3">京</font></td><td align="center"><font size="+3">, </font></td><td align="center"><font size="+3">東</font></td><td><font size="+3">京</font></td></tr></table> |
|||
! |
|||
! '''Hiragana''' |
|||
! '''Katakana''' |
|||
! '''Rōmaji''' |
|||
|- |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 80%" lang="ja" | [Ruby] |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 150%" lang="ja" | [Kanji] |
|||
|} |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" lang="ja" | {{lang|ja-Hira|とう}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" lang="ja" | {{lang|ja-Kana|きょう}} |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" lang="ja" | {{lang|ja|東}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" lang="ja" | {{lang|ja|京}} |
|||
|} |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | {{lang|ja-Hira|トウ}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | {{lang|ja-Kana|キョウ}} |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | {{lang|ja|東}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | {{lang|ja|京}} |
|||
|} |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | {{lang|ja|tō}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | {{lang|ja|kyō}} |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | {{lang|ja|東}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | {{lang|ja|京}} |
|||
|} |
|||
|} |
|||
<br /> |
|||
* Tipo ruby estus nomata "Furigana" aŭ "Yomigana" japane. |
|||
* '''Kanji''' estas la japana nomo de ĉina skribo. |
|||
* [[Rondaj kanaoj|Hiragana (rondaj kanaoj)]] estas plej ofte uzataj por homaj kaj lokaj nomoj; kaj en [[mangao]]j. |
|||
* Bildolibroj por infanoj, ekzemple, uzus tipon ruby de Hiragana eĉ sur [[strekaj kanaoj|Katakana (strekaj kanaoj)]], kiu estas kutime lernotaj post Hiragana. |
|||
* [[Transskribado Hepburn|Rōmaji]] estas uzataj por internacia celo, ekzemple en [[fervoja stacidomo]]. |
|||
=== La ĉina === |
|||
<table><tr><td valign="bottom" rowspan=2>[[Pekino]]</td> |
|||
Jen ekzemplo de la fonetikaj ĉinaj karakteroj por '''[[Pekino]]''': |
|||
<td align="center"><small>ㄅㄟˇ</small></td><td align=center><small>ㄐㄧㄥ</small></td><td> </td><td align="center">běi</td><td align="center">jīng</td><td valign="bottom" rowspan=2>Prononcindiko per [[bopomofo]] kaj per [[Pinjino]]</td></tr> |
|||
<tr><td align="center"><font size="+3">北</font></td><td align="center"><font size="+3">京</font></td><td align="center"><font size="+3">, </font></td><td align="center"><font size="+3">北</font></td><td><font size="+3">京</font></td></tr></table> |
|||
{| border="1" cellpadding="5" |
|||
! |
|||
! '''Bopomofo''' |
|||
! '''Hanyu Pinyin''' |
|||
|- |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 80%" lang="ja" | [Ruby] |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 150%" lang="ja" | [hànzì] |
|||
|} |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | {{lang|zh-tw|ㄅㄟˇ}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | {{lang|zh-tw|ㄐ一ㄥ}} |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | {{lang|zh|北}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | {{lang|zh|京}} |
|||
|} |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | {{lang|zh|běi}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | {{lang|zh|jīng}} |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | {{lang|zh|北}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | {{lang|zh|京}} |
|||
|} |
|||
|} |
|||
<br /> |
|||
* '''Hànzì''' estas la ĉina nomo de sia skribo. |
|||
* [[Bopomofo]] estas uzataj en [[Tajvano]]. |
|||
* [[Hanyu Pinyin|Hanyu Pinyin (ĉinlingvaj kunmetitaj sonoj)]] estas la oficiala latiniga metodo en la [[Popola Respubliko Ĉinio]]. |
|||
=== La korea === |
|||
[[Dosiero:Hunmin jeong-eum.jpg|thumb|Hunmin Jeongeum]] |
|||
Jen ekzemplo de la fonetikaj ĉinaj karakteroj por '''[[Sud-Koreio]]'''. |
|||
{| border="1" cellpadding="5" |
|||
! |
|||
! '''Hangeul''' |
|||
! '''Romaja''' |
|||
|- |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 80%" lang="ja" | [Ruby] |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 150%" lang="ja" | [Hanja] |
|||
|} |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | {{lang|ko|한}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | {{lang|ko|국}} |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | {{lang|ko|韓}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | {{lang|ko|國}} |
|||
|} |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | {{lang|ko|han}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | {{lang|ko|guk}} |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | {{lang|ko|韓}} |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | {{lang|ko|國}} |
|||
|} |
|||
|} |
|||
<br /> |
|||
* '''Hanja''' estas la korea nomo de ĉina skribo. |
|||
* [[korea alfabeto|Hangeul]] estas la korea vorto por "korea alfabeto" (en Sud-Koreio; '''Chosŏn'gŭl''' en [[Nord-Koreio]]). |
|||
* La dokumento "[[Hunmin Jeongeum]]" uzas Hanja-n kaj malgrandajn Hangeul-on por tipo ruby dekstra-sube. |
|||
* [[Reviziita transskribo de la korea lingvo|Romaja]] signifas korean latinigatan sistemon. |
|||
=== La vjetnama === |
|||
Jen ekzemplo de la fonetikaj vjetnamaj karakteroj por '''[[Hanojo]]''' kaj '''[[chu nom]]''': |
|||
{| border="1" cellpadding="5" |
|||
! |
|||
! '''Quốc Ngữ''' |
|||
! |
|||
! '''Quốc Ngữ''' |
|||
|- |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 80%" lang="ja" | [Ruby] |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 150%" lang="ja" | [Hán tư] |
|||
|} |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | hà |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | nội |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | 河 |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | 內 |
|||
|} |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 80%" lang="ja" | [Ruby] |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 150%" lang="ja" | [Chữ nôm] |
|||
|} |
|||
| |
|||
{| border="0" cellpadding="4" cellspacing="2" |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | chữ |
|||
| style="text-align: center; font-size: 100%" | nôm |
|||
|- |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | 𡨸 |
|||
| style="text-align: center; font-size: 200%" | 喃 |
|||
|} |
|||
|} |
|||
* [[vjetnama alfabeto|Quốc Ngữ]] estas nuna oficiala latinskribo en Vjetnamio. |
|||
* '''Hán tư''' estas la vjetnama nomo de ĉina skribo. |
|||
* [[Chu nom|Chữ nôm]] estas vjetnama skribo inventita per pruntado de la principoj kaj formoj de la ĉina skribo. |
|||
== Vidu ankaŭ == |
|||
* [[Ĉina skribo]] |
|||
* [[Klasika ĉina lingvo]] |
|||
* [[Harakat]]: fonetika helpilo ([[diakrita signo|diakritaj signoj]]) por legi la [[araba alfabeto|araban]]. |
|||
* [[Niqqud]]: fonetika helpilo (vokalaj punktetoj) por legi la [[Hebrea alfabeto|hebrean]]. |
|||
[[Kategorio:Tipografio]] |
|||
[[Kategorio:Ĉina skribo]] |
[[Kategorio:Ĉina skribo]] |
||
[[Kategorio:Japanaj skribsistemoj]] |
[[Kategorio:Japanaj skribsistemoj]] |
||
Kiel registrite je 08:53, 20 jun. 2013
Tipo Ruby (ankaŭ rubi) estas malgrandaj literoj uzataj por indiki la prononcon de ideogramoj en tipografio. Ili tipe aperas en la lingvoj kun ĉina skribo kiel la ĉina, japana, korea aŭ vjetnama. Ili estas tipe uzataj kiel elparola gvidilo por literoj relative malprecizaj. En horizontala teksto, ili ĝenerale troviĝas super la ideogramoj, sed en vertikala teksto ili troviĝas dekstre. Pro teknikaj kialoj (simile kiel esperanta surogata skribosistemo), kutima-grandecaj literoj povas esti metata ene en krampoj post la cela ĉina skribo.
Ekzemploj laŭ lingvo
La japana
Jen ekzemplo de la fonetikaj japanaj karakteroj por Tokio:
La ĉinaJen ekzemplo de la fonetikaj ĉinaj karakteroj por Pekino:
La korea Jen ekzemplo de la fonetikaj ĉinaj karakteroj por Sud-Koreio.
La vjetnamaJen ekzemplo de la fonetikaj vjetnamaj karakteroj por Hanojo kaj chu nom:
Vidu ankaŭ
|