Ĥazaroj: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 2: Linio 2:
----
----


La '''Ĥazaroj''' aŭ ''kazaroj'' ([[hebrea lingvo|hebree]] ''Kuzarim'' כוזרים; [[araba lingvo|arabe]] خزر; [[turka lingvo|turke]] ''Hazarlar''; [[greka lingvo|greke]] ''Χαζαροι''; [[rusa lingvo|ruse]] ''Хазары''; [[tatara lingvo|tatare]] ''Xäzärlär'', ''Хәзәрләр''; [[persa lingvo|perse]] خزر; [[latina lingvo|latine]] ''Gazari'' aŭ ''Cosri'') estis origine nomada, poste duonnomada, turkeca popolo en Centra Azio. Dum la 7-a jarcento ili fondis sendependan regnon en la regiono de la norda [[Kaŭkazio]] inter la [[Kaspia Maro]] oriente kaj la [[Nigra Maro]] okcidente. Dum la 8-a aŭ komence de la 9-a jarcento la popolo konvertiĝis al [[judismo]] - ne plu konatas, ĉu nur la socia tavolo de regantoj aŭ ĉu la tuta popolo alprenis la religion.
La '''Ĥazaroj''' aŭ ''kazaroj'' ([[tatara lingvo|tatare]] ''Xäzärlär'', ''Хәзәрләр''; [[turka lingvo|turke]] ''Hazarlar''; [[hebrea lingvo|hebree]] ''Kuzarim'' כוזרים; [[araba lingvo|arabe]] خزر; [[greka lingvo|greke]] ''Χαζαροι''; [[latina lingvo|latine]] ''Gazari'' ''Cosri''; [[persa lingvo|perse]] خزر; [[rusa lingvo|ruse]] ''Хазары'') estis origine nomada, poste duonnomada, tjurka popolo en Centra Azio. Dum la 7-a jarcento ili fondis sendependan regnon en la regiono de la norda [[Kaŭkazio]] inter la [[Kaspia Maro]] oriente kaj la [[Nigra Maro]] okcidente. Dum la 8-a aŭ komence de la 9-a jarcento la popolo konvertiĝis al [[judismo]] - ne plu konatas, ĉu nur la socia tavolo de regantoj aŭ ĉu la tuta popolo alprenis la religion.


[[Dosiero:Finnugroj en 1000 (eo).svg|eta|280px|<center>la ĥazaroj kaj la slavaj kaj finnugraj kulturoj norde kaj okcidente najbaraj fine de la [[10-a jarcento]]]]
[[Dosiero:Finnugroj en 1000 (eo).svg|eta|280px|<center>la ĥazaroj kaj la slavaj kaj finnugraj kulturoj norde kaj okcidente najbaraj fine de la [[10-a jarcento]]]]

Kiel registrite je 08:51, 12 dec. 2016

Noto: Ne konfuzu la ĥazarojn kun hazaroj.

La Ĥazarojkazaroj (tatare Xäzärlär, Хәзәрләр; turke Hazarlar; hebree Kuzarim כוזרים; arabe خزر; greke Χαζαροι; latine GazariCosri; perse خزر; ruse Хазары) estis origine nomada, poste duonnomada, tjurka popolo en Centra Azio. Dum la 7-a jarcento ili fondis sendependan regnon en la regiono de la norda Kaŭkazio inter la Kaspia Maro oriente kaj la Nigra Maro okcidente. Dum la 8-a aŭ komence de la 9-a jarcento la popolo konvertiĝis al judismo - ne plu konatas, ĉu nur la socia tavolo de regantoj aŭ ĉu la tuta popolo alprenis la religion.

la ĥazaroj kaj la slavaj kaj finnugraj kulturoj norde kaj okcidente najbaraj fine de la 10-a jarcento

Je la pinto de sia potenco, la popolo regis grandajn partojn de la hodiaŭa Rusio, la okcidenton de la posta Kazaĥio, la orientan Ukrainion, parton de Kaŭkazio kaj la preskaŭinsulon Krimeo.

La Ĥazaroj estis gravaj armeaj aliancanoj de la Bizanca Regno kaj pinte de sia regopovo estis signifa regiona potenco. Ili sukcesis plurfoje venki la milite atakantajn arabajn kalifajn regnojn kaj malebligis tiutempan araban invadon de Orienta Eŭropo. Fine de la 10-a jarcento la kreskanta slava regno Kieva Rus venkis la ĥazarojn kaj ili malaperis el la plua historio.

Pri Ĥazaroj skribis la serba verkisto Milorad Pavić en sia fama romano Ĥazara vortaro.

Vidu ankaŭ