Zelimĥan Jandarbijev
| Zelimĥan Jandarbijev | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| ЙандарбигӀеран Іабдул-Муслиман Зелимха | |||||
| Naskiĝo | 12-an de septembro 1952 en Vydrikha, Kazaĥa Soveta Socialisma Respubliko,  Sovetunio
| ||||
| Morto | 13-an de februaro 2004 (51-jaraĝa) en Doho | ||||
| Mortis pro | Hommortigo  vd
| ||||
| Mortis per | Bombaŭto vd
| ||||
| Religio | islamo vd | ||||
| Lingvoj | ĉeĉena • rusa vd | ||||
| Ŝtataneco | Sovetunio Rusio Iĉkerio vd
| ||||
| Alma mater | Ĉeĉena ŝtata universitato vd
| ||||
| Partio | All-National Congress of the Chechen People (en)  Komunista Partio de Sovetunio Vainakh Democratic Party (en) vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | poeto verkisto de porinfana literaturo verkisto politikisto vd
| ||||
| |||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Zelimĥan JANDARBIJEV (naskiĝis la 12-an de septembro 1952 en Kazaĥa SSR, Sovetunio — mortis la 13-an de februaro 2004 en Doho, Kataro) estis ĉeĉena poeto kaj politikisto, prezidento de la neagnoskita Ĉeĉena Respubliko Iĉkerio.
Li estis kunlaboranto de generalo Ĝoĥar Dudajev kaj ekde 1991 vic-prezidanto de la neagnokita Ĉeĉena Respubliko Iĉkerio, separiĝinta de Rusio. li estis ĉefo de delegitaro por pacintertrakto kun Rusio. La 27-an de januaro 1997 li malgajnis balotadon je prezidenteco, kiun gajnis lia vic-prezidento Aslan Masĥadov, do transiris al opozicio. Li estas konsiderata unu el respondeculoj pri ĉeĉena atako al Dagestano plenumita la 7-an de aŭgusto 1999. Post komenco de la Dua Ĉeĉena milito li forveturis eksterlanden, unue al Pakistano, poste al Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj kaj finfine al Kataro en 2001.
Li estis konsiderata organizanto de kunlaboro de ĉeĉenaj teroristoj kun la islama mondo. Ekde 2001 li estis serĉata de Interpolo, kaj en 2003 enskribita en la liston de mondaj teroristoj.
Li pereis en bomba atenco pretigita kaj plenumita de du agentoj de la FSB Anatolij Jabloĉkov kaj Vasilij Bogaĉov helpe de rusia ambasadejo en Doho. Ambaŭ atencintoj tuj post la atenco estis kaptitaj de la katara polico kaj kondamnitaj je ĝismorta malliberigo. Post duonjaro tamen ili revenis al Rusio surbaze de interkonsento pri ekstradicio por plu subiĝi al puno. Ili estis tie alsalutitaj kiel herooj kun speciala soldatara ceremonio. Ilia plua sorto estas nekonata.
Prezidentoj de Iĉkerio
[redakti | redakti fonton]- Ĝoĥar Dudajev (1944-1996), murdita
- Zelimĥan Jandarbijev (1952-2004), murdita
- Aslan Masĥadov (1951-2005), murdita
- Abdul Halim Sadulajev (1967-2006), murdita
- Doku Umarov (1964-2013), murdita
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Obituary: Zelimkhan Yanderbiyev BBC News