Sifiliso

Kodo laŭ la Klasifiko Internacia de Malsanoj (prova versio 11)
1B1 - 1B3	sifiliso

Sifiliso
infekta malsano • malsano • venera malsano
Treponema pallidum
Incidenco	4,9 /100 000
Maksimumo de apero	30-34
Klinika bildo
Paso	kronika
Kaŭzoj aŭ riskaj faktoroj	infekto de Treponema pallidum

Sifiliso estas malsano disvastiĝanta per seksa kontakto. La patogena mikrobo estas la Treponoma pallidum (Treponemataceae). Laŭ ties simptomoj oni dividas la malsanon al tri fazoj.

• unua fazo: ulcero ĉe la infekta loko kaj lokaj bubonoj (bubono=inflamo de limfonodoj) (2-4 semajnoj post la infekto)
• dua fazo: haŭtaj malsanoj (4-6 semajnoj post la unua fazo)
• tria fazo: organaj malsanoj, perturboj en la sangocirkula sistemo, (post 2-20-jara sensimptoma tempo)

Sen kuraco, sifiliso povas efiki la korpon grave, ekzemple per difektoj al la nerva sistemo, koro aŭ cerbo, kaj eble ankaŭ morto. La malsano estas kuracebla per penicilino. Nuntempe ĝi sufiĉe efike flegeblas, sed ĝis ĉirkaŭ 1900 ĝi estis tiom terura malsano kiom nuntempe Aidoso.

Disvastiĝis en Eŭropo post malkovro de Ameriko.

Famuloj

Kelkaj famuloj mortis pro tiu malsano, interalie:

• Ulrich von Hutten
• Franz Schubert
• Guy de Maupassant
• Karen Blixen (tre maljune, post jardekoj da infektado)

Aliaj famuloj baraktis por la kuracado de la sifiliso, interalie:

• Juan de Almenar
• Girolamo Fracastoro
• Ulrich von Hutten
• Pedro Pintor
• Gaspar Torrella

Bildaro

• 
• 
• 
• 

Eksteraj ligiloj

• http://www.ucolick.org/~randi/aecom/syphilis.txt Arkivigite je 2006-03-06 per la retarkivo Wayback Machine
• http://www.brasilescola.com/doencas/sifilis.htm
• http://www.brasilescola.com/doencas/sifilis-congenita.htm
• http://www.arhp.org/healthcareproviders/resources/stdis/index.cfm Arkivigite je 2006-08-19 per la retarkivo Wayback Machine