Timeo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Τίμαιος
skribita verko • dialogo de Platono
Aŭtoroj
Aŭtoro Platono
Lingvoj
Lingvo antikva greka lingvo
Eldonado
Eldondato -360
Ĝenro Sokrata dialogo
vdr

Timeo estas malfrua verko de la greka filozofo Platono. Timeo distingiĝas de aliaj dialogoj, ĉar post komenca mallonga dialogo, temas pri preskaŭ neinterrompita monologo.

Platono (maldekstre), tenante en mano sian verkon Timeo. Laŭ verko de Rafaelo

Timeo estas platona verko pri fiziko (en la origina senco de scienco pri naturo: ĝi temas pri klasigado kaj fenomenoj de la naturo kaj de la homa korpo (fiziologio).

Timeo estas unu el la du verkoj malfruaj de Platono, en kiuj li parolas pri Atlantido; pli detala priskribo troviĝas en Kritio.

Centra afero de la platona naturfilozofio estas la scienco pri la kvar elementoj tero, fajro, akvo kaj aero, Demiurgo, al kiuj rilatas po unu platona korpo: la kubo al la tero, la okedro al la aero, la dudekedro al la akvo kaj la kvaredro al la fajro.

Komentarioj[redakti | redakti fonton]

  • La unua komentario pri Timeo estis verkita de la antikva filozofo Krantor el Soloi.
  • Alia komentario estis verkita de Proklo.

Literaturo[redakti | redakti fonton]

  • Francis MacDonald Cornford: Plato's Cosmology. The Timaeus of Plato, translated with a running commentray. London 1937, div. Nachdrucke (angle).
  • Thomas Kjeller Johansen: Plato's natural philosophy. A study of the Timaeus-Critias. Cambridge University Press, Cambridge u. a. 2004 (angle).
  • Thomas Henri Martin: Etudes sur le Timée. Paris 1841 (france).
  • Alfred E. Taylor: A commentary on Plato's Timaeus. Oxford 1928 (angle).