Ĉuvaŝio

Reviziita versio de ĉi tiu paĝo, aprobita je 1 apr. 2013, estis bazita sur ĉi tiu versio.

Ĉuvaŝio (ĉuvaŝe: Чавашъěн [Ĉavaŝjenj]), Ĉuvaŝa Respubliko, en Rusio. Teritorio: 18,3 mil kv.km. En la respubliko loĝas 1,3149 milionoj loĝantoj (2002), inter ili 906 mil ĉuvaŝoj (vidu ankaŭ ĉuvaŝa lingvo), la aliaj - rusoj, tataroj, mordovoj, ukrainoj, marioj. La respubliko havas 9 urbojn, 21 regionajn distriktojn (rajonojn) kaj 1 727 vilaĝojn.

En la cara Rusio la teritorio de la nuntempa Ĉuvaŝio troviĝis en du gubernioj: Simbirska kaj Kazana. La 24-an de junio 1920 estis fondita Ĉuvaŝa Aŭtonoma Regiono, kiu la 21-an de junio 1925 estis transformita je Ĉuvaŝa Aŭtonoma Soveta Socialisma Respubliko kaj en ekde 1992 - Ĉuvaŝa Respubliko. En 1993 en la Respubliko estis elektita la unua prezidento - Nikolaj Fedorov. Li funkcias kiel prezidento ekde la 21-a de januaro 1994 kaj estas reelektita en la elektoj de 1997 kaj 2001 kaj refoje nomumita laŭ la dekreto de la rusia prezidento en 2004 por sekva 4-jara periodo.

En novembro 1994 estis elektita la Ŝtata Konsilio de la Ĉuvaŝa Respubliko. Ekde tiam ekzistas certa konflikto inter la prezidento kaj la Ŝtata Konsilio.

La ĉefaj sektoroj de la industrio estas: maŝinkonstruado kaj metalprilaborado (44,1%), energetiko (12%), nutra industrio (14,2%), kemio (9,8%), leĝera industrio (8 %).

Ekde la 25a de aprilo 2009 (la tago de la ĉuvaŝa lingvo) funkcias Nacia Radio de Ĉuvaŝio.

Urboj de la Ĉuvaŝa Respubliko:

Ĉeboksaro (440 800) - ĉefurbo
Alatir (46 900)
Civilsk (11 200)
Jadrin (11 100)
Kanaŝ (53 100)
Kozlovka (12 700)
Mariinskij Posad (10 900)
Novoĉeboksarsk (123 100)
Ŝumerlja (40 200)

Distriktoj de la Ĉuvaŝa Respubliko:

Alatir (Алатырский)
Alikovo (Аликовский)
Batirevo (Батыревский)
Civilsk (Цивильский)
Ĉeboksari (Чебоксарский)
Ibresi (Ибресинский)
Jadrin (Ядринский)
Jalĉiki (Яльчикский)
Jantikovo (Янтиковский)
Kanaŝ (Канашский)
Komsomolskoje (Комсомольский)
Kozlovka (Козловский)
Krasnoarmejskoje (Красноармейский)
Krasnie Ĉetai (Красночетайский)
Mariinskij Posad (Мариинско-Посадский)
Morgauŝi (Моргаушский)
Poreckoje (Порецкий)
Ŝemurŝa (Шемуршинский)
Ŝumerlja (Шумерлинский)
Urmari (Урмарский)
Vurnari (Вурнарский)

Famaj homoj

Esperanto en Ĉuvaŝio

Junulara Esperanto-Asocio de Ĉuvaŝa Respubliko (JEAĈR) estas konata en la Esperanto-mondo pro grandaj regularaj Lingvaj Festivaloj, kiujn ĝi organizas en Ĉeboksaro ekde 1996-a jaro kaj helpas okazigi en la tuta mondo. Ekde novembro 2009 Asocio havas ankaŭ plenkreskulan branĉon