1,4-Heksanoduolo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
1,4-duhidroksoheksano
Kemia formulo
C6H14O2
1,4-Heksanoduolo
Bastona kemia strukturo de la
1,4-Heksanoduolo
1,4-Heksanoduolo
Tridimensia kemia strukturo de la 1,4-Heksanoduolo
CAS-numero-kodo 16432-53-4
ChemSpider kodo 8368064
PubChem-kodo 10192564
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora aŭ blanka solidaĵo
Molmaso 118,17596 g mol−1
Denseco 0,975 g/cm−3[1]
Fandpunkto 30,6°C [2]
Bolpunkto 221,7°C [3]
Refrakta indico  1,4530[4]
Ekflama temperaturo 103,7°C
Solvebleco Akvo:solvebla
Mortiga dozo (LD50) 3730 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H315, H319, H373
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P260, P264, P264+265, P280, P302+352, P305+351+338, P319, P321, P332+317, P337+317, P362+364, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

1,4-Heksanoduolo1,4-duhidroksoheksano estas organika kombinaĵo rezultanta per traktado de 1,4-butanoduolo kaj kloroetano. Ĝi estas senkolora aŭ blanka solidaĵo , solvebla en akvo. 1,4-Heksanoduolo posedas 6 karbonatomojn, 14 hidrogenatomojn kaj 2 oksigenatomojn.

1,4-Heksanoduolo (ankaŭ konata kiel 1,4-duhidroksoheksano) estas sinteza duolo kun larĝa gamo de aplikoj en la kampoj de medicino, kemio, kaj bioteknologio. 1,4-Heksanoduolo estas senkolora kaj senodora likvaĵo kun molekula formulo de C6H14O2. Ĝi estas vaste uzata en la sintezo de polimeroj, farmaciaĵoj kaj aliaj organikaj kombinaĵoj. 1,4-Heksanoduolo ankaŭ estas uzata en diversaj laboratoriaj eksperimentoj pro ĝia relative malalta tokseco kaj ĝia kapablo agi kiel solvanto.

1,4-Heksanoduolo estas produktita per diversaj metodoj, inkluzive de la senhidratiĝo de 1,4-butaneduolo kaj la hidrolizo de 1,4-heksanoduamino. La plej ofta metodo estas la dehidratiĝo de 1,4-butanoduolo, kiu estas du-etapa procezo, kiu implicas la reakcion de 1,4-butaneduolo kun sulfata acido kaj poste la senhidratiĝo de la rezulta 1,4-butanediolo-sulfata estero. La hidrolizo de 1,4-heksanoduamino implicas la reakcion de 1,4-heksanoduamino kun akvo, sekvita per la hidrolizo de la rezulta 1,4-heksanodiamina klorhidrato.

1,4-Heksanoduolo estas vaste uzata en scienca esplorado pro ĝia relative malalta tokseco kaj ĝia kapablo agi kiel solvanto. Ĝi estas uzata en diversaj laboratoriaj eksperimentoj, inkluzive de la studo de enzima kinetiko, la sintezo de polimeroj kaj la sintezo de organikaj substancoj. Ĝi ankaŭ estas uzata en la produktado de poliuretana ŝaŭmo, polivinila alkoholo kaj polivinila klorido. Krome, ĝi estas uzata en la produktado de farmaciaĵoj, kiel kontraŭinflamaj agentoj, antiseptikoj kaj antibiotikoj.

1,4-Heksanoduolo estas duolo, kio signifas, ke ĝi enhavas du hidroksilajn grupojn. Tiuj hidroksilgrupoj kapablas formi hidrogenajn ligojn kun aliaj molekuloj, kio ebligas al la molekulo funkcii kiel solvanto. Krome, la hidroksilaj grupoj povas reakcii kun aliaj molekuloj por formi esterojn, kiuj estas kunmetaĵoj kiuj kapablas formi fortajn hidrogenajn ligojn kun aliaj molekuloj. Ĉi tio permesas al 1,4-Heksanoduolo funkcii kiel katalizilo, kiu pliigas la rapidecon de kemiaj reakcioj.

1,4-Heksanoduolo havas diversajn biokemiajn kaj fiziologiajn efikojn. Oni scias, ke ĝi estas efika solvanto por diversaj kombinaĵoj, inkluzive de proteinoj kaj lipidoj. Krome, oni scias, ke ĝi efikas sur la metabolo de karbonhidratoj kaj lipidoj, same kiel sur la aktiveco de enzimoj. Ĝi ankaŭ konatas pro tio ke ĝi efikas sur la aktiveco de iuj hormonoj, kiel insulino kaj glukagono.[5]

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 1,4-heksanoduolo per traktado de 1,4-butanoduolo kaj kloroetano:

1,4-Butanoduolo +kloroetano 1,4-Heksanoduolo +klorida acido

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 1,4-heksanoduolo per reduktado de la 6-hidrokso-heksan-3-ono:

6-Hidrokso-heksan-3-ono 1,4-Heksanoduolo

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 1,4-heksanoduolo per traktado de propanoila klorido kaj propanolo:

3-Kloropropanolo +propanalo 1,4-Heksanoduolo +klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 1,4-heksanoduolo per traktado de 3-kloro-propanalo kaj propanolo:

propanoila klorido +propanolo 1,4-Heksanoduolo +klorida acido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 1,4-heksanoduolo per hidrolizo de la 1,4-heksanoduamino:

1,4-Heksanoduamino 1,4-Heksanoduolo+numero 2amoniako

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]