Andromedo (konstelacio)
| Andromedo | |
|---|---|
.svg)
| |
 | |
| |
konstelacio | |
| Latina nomo | Andromeda (genitiva Andromedae) |
| Mallongigo | And |
| Imagata bildo | |
Najbaraj Konstelacioj
Perseo • Kasiopeo • Lacerto • Pegazo • Fiŝoj • Triangulo | |
| Observaj datumoj (Epoko 1875.0) | |
| Rektascensio | 22h 52m 0s ... 2h 31m 0s |
| Deklinacio | 21° 0' 0" ... 52° 30' 0" |
| Areo | 722 kvadrataj gradoj |
| Rango laŭ la areo | 19 |
| Enhavo | |
| Kvanto de steloj de videbla magnitudo < 3 | 3 |
| Videbla magnitudo de la plej hela stelo | 2,1 |
| Videbleco | |
| Latitudoj de almenaŭ parta videbleco | -69° ... 90° |
| Latitudoj de plena videbleco | -38° ... 90° |
| Tempo de jaro de la plej bona videbleco | Novembro |
| Historio | |
| Unua priskribo fare de | Ptolemeo |
| Jaro de unua priskribo | |
| Verko, en kiu ĝi estis priskribita | |
| Postaj ŝanĝoj | |
Andromedo estas unu inter la 88 konstelacioj de la tera ĉiela mapo.
Ĝi enhavas la Andromedan Galaksion (M 31), la trian plej proksiman galaksion al nia propra (Lakta vojo), post la Magelanaj Nuboj.
Steloj
[redakti | redakti fonton]
Andromedo konsistas el kvar steloj, kiuj preskaŭ situas sur rekta linio. La plej brila, α Andromedae, nomiĝas ankaŭ Alferaco aŭ Siraho; ĝi havas magnitudon de 2,1 kaj situas ĉe la okcidenta ekstremo de la linio, lime al la konstelacio Pegazo. Iam ĝi estis atribuata al tiu konstelacio kiel δ Pegasi aŭ "ŝultro de la ĉevalo". Direkte al oriento sekvas la steloj δ, β (Miraĥ) kaj γ (Almaĥ), kiu en teleskopo aperas kiel pluropa stelo.
Ĉe la ne tre brila stelo υ (ipsilono) oni konstatis tri planedojn, kiuj havas masojn de 4,61, 2,11 kaj 0,71 jupiteraj masoj. Iom norde de β troviĝas stelo μ, kaj transe de ĝi, proksimume je la duobla distanco al β, troviĝas la Andromeda galaksio. Por ĝin vidi sen iloj necesas tre favoraj kondiĉoj.
Mitologio
[redakti | redakti fonton]
Laŭ la helena mitologio[1] Kasiopeo estis tre bela virino. Ŝi edziniĝis kun Cefeo kaj tiel fariĝis la reĝino de la antikva Etiopujo. Iam ŝi fanfaronis pri sia beleco.
Ŝi certigis, ke ŝi estis pli bela ol la Nereidinoj. Ĉi tiuj estis la kvindek filinoj de la maljuna Nereo, kiu zorgis pri la pereintaj maristoj. La Nereidinoj akompanadis la dion de la maro, Pozidono. Kompreneble tia temereco malplaĉis al li. Li dronigis Etiopujon kaj sendis maran monstron por mortigi ĝiajn loĝantojn. Cefeo petis helpon de orakolo, ke li parolu en la nomo de la dioj. La orakolo konsilis al li oferi sian filinon Andromedo al la monstro. Pro tio, ŝi estis katenigita al rifo en la maro. Sed tute neatendite, alflugis Perseo.
Li ĵus senkapigis la Meduzon en norda lando. La Meduzo estis monstro, kiu havis serpentojn anstataŭ harojn. La kapon de la monstro Perso portis en sia sako. Rajdante la flugilhavan Pegazon hejmen, li ekvidis etulon sola sur rifo. Li malsupreniris kaj vidis belulinon, alkroĉigitan. Subite, li sentis sin enamiĝi en ŝin. Rapide, Perseo surmetis sian kaskon, kiu nevidebligis lin, metis al la piedoj la flugilhavajn sandalojn kaj per sia serpo, mortigis la beston. Kune la geamantoj forflugis ĝis la insulo de Serifo, unu el la Cikladoj en la Egea Maro. Tie vivis Danao, la patrino de Perseo.
Nuntempe la konstelacio de Andromedo brilas en la nokta ĉielo, ne malproksime de Perseo, Pegazo, Kasiopeo, ĉiuj aktoroj de la legendo. Keto, la marmonstro, fariĝis la konstelacio de la Baleno, iom pli sube.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Les plus belles histoires de la Mythologie (la plej belaj rakontoj de la Mitologio), eld. Fernand nathan