Antonio Skármeta

Antonio Skármeta
Persona informo
Antonio Skármeta
Naskonomo	Esteban Antonio Skármeta Vranicic
Naskiĝo	7-an de novembro 1940 (1940-11-07) en Antofagasta
Morto	15-an de oktobro 2024 (2024-10-15) (83-jaraĝa) en Santiago de Ĉilio
Lingvoj	hispana • angla • germana vd
Ŝtataneco	Ĉilio vd
Alma mater	nacia instituto generalo José Miguel Carrera - mezgrada eduko Universitato de Ĉilio - filozofio Universitato Kolumbio - Magistro de Artoj vd
Profesio
Alia nomo	Antonio Skármeta vd
Okupo	filmreĝisoro filmaktoro filozofo verkisto scenaristo diplomato reĝisoro vd
Laborkampo	Literatura aktiveco vd
Aktiva en	Santiago de Ĉilio vd
Verkado
Verkoj	Ardiente paciencia vd
Postenoj Postenoj Chile’s ambassador to Germany (en) (2000–2003) vd
Honorigoj Honorigoj (2014)  Premio Nacia de Literaturo de Ĉilio (2004)  Gustav-Heinemann-Friedenspreis für Kinder- und Jugendbücher (2003)  Premio Planeta (2003)  José María Arguedas Prize (en) (2002)  Goethe-medalo (2001)  Jane Addams Children's Book Award (en) (2001)  Prix Médicis étranger (en) (2000)  Américas Award (en)  Kavaliro de la Artoj kaj la Leteroj  Guggenheim-stipendio vd
vd	Fonto: Vikidatumoj

Esteban Antonio SKÁRMETA Vraničić (Antofagasta, 7a de novembro 1940 - 15-a de oktobro 2024 (83-jaraĝa)) estis ĉilia verkisto, Nacia Premio de Literaturo de 2014.

Biografio kaj kariero

Li estas konsiderata unu de la ĉefaj figuroj de la hispanamerika literaturo, kaj internacie konata pro siaj tekstoj adaptitaj al kino, kiel Ardiente paciencia, de kiu oni faris du filmojn: unu samnoma (1983) kaj alia, pli fama, nome Il postino —aŭ El cartero de Neruda hispanlingve— (1994); la romano El baile de la Victoria kiniĝis samnome (2009) kaj la teksto El plebiscito inspiris la scenaron de la filmo de Pablo Larraín No (2012).

Skármeta studis Filozofion en la Universitato de Ĉilio sub direktorado de la hispana pensulo Francisco Soler Grima, lernanto de Julián Marías kaj de José Ortega y Gasset. Lia disertacio temis pri la pensaro de tiu («Ortega y Gasset (lenguaje, gesto y silencio)», 1963). Sekvante Soler, li interesiĝis, krome, por la filozofioj de Jean-Paul Sartre, Albert Camus kaj Martin Heidegger. Poste li studis en Usono. Li revenis al Ĉilio kaj iĝis profesoro pri filozofio en sia iama universitato. Li estis partiano de la maldekstra registaro ĝis la Puĉo de Pinochet en 1973, kaj li ekziliĝis al Argentino kaj poste al Okcidenta Germanio, kie li laboris por Ardiente paciencia (1985, kiu post la sukceso de la filmo de Michael Radford iĝis El cartero de Neruda.

En 2003 li ricevis la premion Planeta pro sia romano El baile de la Victoria.

Verkoj

Noveloj

• El entusiasmo, Zig-Zag, Santiago, 1967
• Desnudo en el tejado de una casa en Barcelona, Casa de las Américas, La Habana, 1969
• Tiro libre, cuentos, Siglo XXI Editores Argentina, Buenos Aires, 1973
• Novios y solitarios, cuentos, Siglo XXI Editores Argentina, Buenos Aires, 1975
• Libertad de movimiento, Random House Mondadori, 2015;

Romanoj

• Soñé que la nieve ardía, Planeta, Barcelona, 1975.
• No pasó nada, Pomaire, Barcelona, 1980.
• La insurrección, Ediciones del Norte, Hanover, USA, 1982.
• Ardiente paciencia, 1985; poste El cartero de Neruda; en 2018 Lumen libr-albumo, kun bildoj de Raquel Echenique
• Matchball, Sudamericana, Buenos Aires, 1989 (alinomita La velocidad del amor; p. ekz.: Plaza & Janes, 1997).
• La boda del poeta, Debate, Madrid, 1999.
• La chica del trombón, Debate, Madrid, 2001.
• El baile de la Victoria, Planeta, Barcelona, 2003. Premio Planeta
• Un padre de película, Planeta, Barcelona, 2010.
• Los días del arco iris, Planeta, 2011.

Teatro

• La búsqueda, 1976
• No pasó nada, 1977
• La mancha, 1978
• La composición, 1979
• Dieciocho kilates, teatro, premierita la 25an de junio 2010 en la Internacia Festivalo de Teatro de Napolo.

Porinfana literaturo

• La composición, cuento para niños, 1998
• El portero de la cordillera, México, CIDCLI, 2012.

Aliaj

• Neruda por Skármeta, Barcelona, Seix Barral, 2004.
• El ciclista de San Cristóbal, antologio, 1973
• Novios y solitarios, antologio, Losada, Buenos Aires, 1975.
• La Cenicienta en San Francisco y otros cuentos, Andrés Bello, Santiago, 1990; antologio kun:
  • Pescado; La Cenicienta en San Francisco; A las arenas; Nupcias; Uno a uno; Mira donde va el lobo; La llamada kaj Hombre con el clavel en la boca.
• Uno a uno: cuentos completos, Sudamericana, Buenos Aires, 1996.
• Antología personal, San Juan, Universidad de Puerto Rico, 2009.

Eksteraj ligiloj

• oficiala retejo de Antonio Skármeta.
• Antonio Skármeta Vranicic, Universidad de Chile
• retejo de Skármeta en Memoria Chilena.
• Archivo Antonio Skármeta en Letras.s5.
• La Cenicienta en San Francisco.
• Entre todas las cosas lo primero es el mar.
• El ciclista del San Cristóbal.

• En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Antonio Skármeta en la hispana Vikipedio.