Efedrino

Efedrino
Plata kemia strukturo de la Efedrino
Tridimensia strukturo de la Efedrino
La ĉina efedro kiu enhavas la alkaloidon Efedrinon.
Kemia formulo	C10H15NO
CAS-numero-kodo	299-42-3
ChemSpider kodo	8935
PubChem-kodo	5032
Merck Index	15,3665
Fizikaj proprecoj
Aspekto	blanka solido kun malforta odoro
Molmaso	165,23 g·mol−1
Denseco	1,124 g cm−3
Fandpunkto	38 °C
Bolpunkto	225 °C
Ekflama temperaturo	85,5 °C
Acideco (pKa)	13,89
Solvebleco	Akvo:8,26 g/ml
Mortiga dozo (LD50)	600 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Risko	R22
Sekureco	S22 S25
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xn Noca por la sano
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H302, H360, H371, H373
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P201, P202, P260, P264, P270, P281, P301+312, P308+313, P309+311, P314, P330, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Efedrino estas kemia medicinaĵo uzata kiel stimulaĵo, kontrolado de sangopremo, spira malsufiĉo, brustodoloroj kaj kapturnoj pro bronka astmo. Ĝi ankaŭ uzatas en naza malkongestado, trodikiĝo, narkolepsio, astmo kaj bronkodilatigo. Ĝi funkcias kiel ŝvito-reduktanto kaj kuntiriganto de sangovazoj en la nazaj vojoj plilarĝigante la pulmajn aerpasejojn, kaj permesante pli bonan spiradon. En medicino, ĝi ofte uzatas por preventado kontraŭ malalta sangopremo dum spinanestezio.

Efedrino estas simpato-mimetika alkaloido kaj la agado estas esence simila al tiu de la adrenalino. Tamen, efedrino diferencas elde la adrenalino ĉefe pro la efikeco post la buŝadministrigo, ĝia pli longa agadoperiodo, pli akra centra agado kaj ĝia multe pli malalta farmakologia potenco.

Historio

La moderna malkovro de la efedrino povas atribuiĝi al la esploroj de la japana farmakologo Nagai Nagayoshi (1844-1929) kiu unue izolis kaj kristaligis efedrinon en 1885. Nagai Nagayoshi estis la fondinto de la Japana Farmacia Societo kaj publikigis la raporton pri la efedrino en la 17-a de julio 1885.

La originaj observoj de Nagai estis konfirmitaj de Merck-kemiistoj, kiuj kredis ke la efedrino eble havus komercan valoron, sed vendoj neniam bonsukcesis kaj efedrina produktado estis tute forlasita en 1930, kiam Chen kaj Schmidt publikigis raporton rekomendante la uzon de efedrino por astmotraktado.

Literaturo

• Drugs.com
• WebMD
• Rxlist
• Chemical Book
• Chemicalland21
• The Encyclopaedia of Sports Medicine: An IOC Medical Commission Publication ..., Helge Hebestreit, Oded Bar-Or
• Textbook of Complementary and Alternative Medicine, Chun-Su Yuan, Eric J. Bieber
• Handbook of Obesity – Volume 2: Clinical Applications, Fourth Edition, Volume 2, George A Bray,Claude Bouchard
• Supplements for Endurance Athletes, Jose Antonio, Jeffrey R. Stout

Kunrilataj kemiaĵoj

• 
  Pseŭdoefedrino
• 
  Sinefrino
• 
  Amfetamino
• 
  Efedrono

Vidu ankaŭ

• Dopamino
• Epinefrino
• Norepinefrino
• Benzoata acido
• Kafeino
• Alkaloidoj
• George Oliver (1841-1915)
• Edward Albert Schafer (1850-1935)