Saltu al enhavo

ISO 639-3 m

El Vikipedio, la libera enciklopedio

Kodoj de lingvoj laŭ normo ISO 639-3.

a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

Specoj de lingvoj:

o kolekto de lingvoj, L kelkaj similaj lingvoj, I individua, S speciala
E elmortiĝinta, H historia, A antikva, D danĝerigita, M moderna, K konstruita
639-3
639-5
Lingvo 639-1 639-2B Speco Familio Nomoj de la lingvo en diversaj lingvoj
propra en fr es zh ru de
maa I/M Mazatec, San Jerónimo Tecóatl
mab I/M Mixtec, Yutanduchi
mad madura lingvo mad I/M Basa Mathura Madurese madourais мадурский Maduresisch
mae I/M Bo-Rukul
maf I/M Mafa
mag magaha lingvo mag I/M मगही Magahi magahi magahi магахи
mah marŝala lingvo mh mah I/M Kajin M̧ajeļ Marshall marshall маршал(л)ьский Marshallisch
mai maitila lingvo mai I/M मैथिली Maithili maithili maithili майтхили Maithili
maj I/M Mazatec, Jalapa De Díaz
mak makasara lingvo mak I/M Makasar makassar макассарский Makassar
mal malajala lingvo ml mal I/M മലയാളം Malayalam malayalam malayalam малаялам Malajalam
mam I/M Mam, Northern
man mandinga lingvo ? man M/L Mandingo mandingue мандинго Mandinka
map aŭstroneziaj lingvoj map o/K Austronesian languages Austronesische Sprachen
maq I/M Mazatec, Chiquihuitlán
mar marata lingvo mr mar I/M मराठी Marathi marathe maratí маратхи Marathi
mas masaja lingvo mas I/M ɔl Maa Masai massaï massaï масаи Massai
mat I/M Matlatzinca, San Francisco
mau I/M Mazatec, Huautla
mav I/M Sateré-Mawé sateré-mawé
maw I/M Mampruli
max I/M Malay, North Moluccan
maz I/M Mazahua Central центральный мазахуа Zentral-Mazahua
mba I/M Higaonon
mbb I/M Manobo, Western Bukidnon West-Bukidnon-Manobo
mbc I/M Macushi macusí
mbd I/M Manobo, Dibabawon
mbe I/E Molale
mbf I/M Malay, Baba
mbg I/M Nambikuára, Northern
mbh I/M Mangseng
mbi I/M Manobo, Ilianen
mbj I/M Nadëb nadëb
mbk I/M Malol
mbl I/M Maxakalí
mbm I/M Ombamba
mbn I/M Macaguán
mbo I/M Mbo (Cameroon)
mbp I/M Malayo malayo
mbq I/M Maisin маисин Maisin
mbr I/M Nukak Makú
mbs I/M Manobo, Sarangani
mbt I/M Manobo, Matigsalug
mbu I/M Mbula-Bwazza
mbv I/M Mbulungish
mbw I/M Maring maring
mbx I/M Mari (East Sepik Province)
mby I/M Memoni
mbz I/M Mixtec, Amoltepec
mca I/M Maca
mcb I/M Machiguenga machiguenga
mcc I/M Bitur
mcd I/M Sharanahua sharanahua
mce I/M Mixtec, Itundujia
mcf I/M Matsés matsés
mcg mapoja lingvo I/M Mapoyo mapoyo
mch I/M Maquiritari maquiritare
mci I/M Mese
mcj I/M Mvanip
mck I/M Mbunda
mcl I/E Macaguaje
mcm I/M Malaccan Creole Portuguese
mcn I/M Masana
mco I/M Mixe, Coatlán
mcp I/M Makaa макаа
mcq I/M Ese
mcr I/M Menya
mcs I/M Mambai
mct I/M Mengisa
mcu I/M Mambila, Cameroon
mcv I/M Minanibai
mcw I/M Mawa (Chad)
mcx I/M Mpiemo
mcy I/M Watut, South
mcz I/M Mawan
mda I/M Mada (Nigeria)
mdb I/M Morigi
mdc I/M Male (Papua New Guinea)
mdd I/M Mbum
mde I/M Maba (Chad)
mdf mokŝa lingvo mdf I/M мокша Moksha moksa мокшанский Mokschanisch
mdg I/M Massalat
mdh I/M Maguindanao
mdi I/M Mamvu
mdj I/M Mangbetu
mdk I/M Mangbutu
mdl I/M Maltese Sign Language
mdm I/M Mayogo
mdn I/M Mbati
mdo I/M Gbaya, Southwest
mdp I/M Mbala
mdq I/M Mbole мболе
mdr mandara lingvo ? mdr I/M Mandar mandar
mds I/M Maria (Papua New Guinea)
mdt I/M Mbere
mdu I/M Mboko
mdv I/M Mixtec, Santa Lucía Monteverde
mdw I/M Mbosi мбоши
mdx I/M Dizi
mdy I/M Male (Ethiopia)
mdz I/M Suruí Do Pará suruí do Pará
mea I/M Menka
meb I/M Ikobi-Mena
mec I/M Mara
med I/M Melpa
mee I/M Mengen менген Mengen
mef I/M Megam
meg I/M Mea
meh I/M Mixtec, Southwestern Tlaxiaco
mei I/M Midob
mej I/M Meyah
mek I/M Mekeo мекео Mekeo
mel I/M Melanau
mem I/E Mangala
men mendea lingvo men I/M Mɛnde Mende (Sierra Leone) mendé менде
meo I/M Malay, Kedah
mep I/M Miriwung
meq I/M Merey
mer I/M Meru
mes I/M Masmaje
met I/M Mato
meu I/M Motu моту Motu
mev I/M Mann
mew I/M Maaka
mey I/M Hassaniyya
mez I/M Omāēqnomenew Menominee menominee
mfa I/M Malay, Pattani
mfb I/M Lom
mfc I/M Mba
mfd I/M Mendankwe-Nkwen
mfe I/M morisyin Morisyen
mff I/M Naki
mfg I/M Mixifore
mfh I/M Matal
mfi I/M Wandala
mfj I/M Mefele
mfk I/M Mofu, North
mfl I/M Putai
mfm I/M Marghi South
mfn I/M Mbembe, Cross River
mfo I/M Mbe
mfp I/M Malay, Makassar
mfq I/M Moba
mfr I/M Marithiel
mfs Meksika gestolingvo I/M Mexican Sign Language
mft I/M Mokerang
mfu I/M Mbwela
mfv I/M Mandjak
mfw I/E Mulaha
mfx I/M Melo
mfy I/M Caíta Mayo mayo
mfz I/M Mabaan
mga irlanda, meza (900-1200) mga I/H Irish, Middle (900-1200) irlandais moyen irlandés medio среднеирландский
mgb I/M Mararit
mgc I/M Morokodo
mgd I/M Moru
mge I/M Mango
mgf I/M Maklew
mgg I/M Mpongmpong
mgh I/M Makhuwa-Meetto
mgi I/M Lijili
mgj I/M Abureni
mgk I/M Mawes
mgl I/M Maleu-Kilenge
mgm I/M Mambae мамбай Mambae
mgn I/M Mbangi
mgo I/M Meta'
mgp I/M Magar, Eastern
mgq I/M Malila
mgr I/M Mambwe-Lungu
mgs I/M Manda (Tanzania) манда
mgt I/M Mongol
mgu I/M Mailu
mgv I/M Matengo
mgw I/M Matumbi матумби
mgx I/M Omati
mgy I/M Mbunga
mgz I/M Mbugwe мбугве
mha I/M Manda (India)
mhb I/M Mahongwe
mhc I/M Mocho
mhd I/M Mbugu
mhe I/M Besisi
mhf I/M Mamaa
mhg I/M Margu
mhh I/M Maskoy Pidgin
mhi I/M Ma'di
mhj I/M Mogholi
mhk I/M Mungaka
mhl I/M Mauwake
mhm I/M Makhuwa-Moniga
mhn I/M Mócheno
mho I/M Mashi (Zambia)
mhp I/M Malay, Balinese
mhq I/M Rų́ʔeta:re Mandan mandan
mhr I/M Mari, Eastern
mhs I/M Buru (Indonesia) буру Buru
mht I/M Mandahuaca
mhu I/M Digaro-Mishmi
mhv I/M Arakanese
mhw I/M Mbukushu
mhx I/M Maru
mhy I/M Ma'anyan
mhz I/M Mor (Mor Islands)
mia I/E Miami
mib I/M Mixtec, Atatláhuca
mic mikmaka lingvo mic I/M Mi'gmaq Micmac micmac micmac микмак
mid I/M Mandāyì Mandaic
mie I/M Mixtec, Ocotepec
mif I/M Mofu-Gudur
mig I/M Mixtec, San Miguel El Grande
mih I/M Mixtec, Chayuco
mii I/M Mixtec, Chigmecatitlán
mij I/M Abar
mik I/M Mikasuki mikasuki
mil I/M Mixtec, Peñoles
mim I/M Mixtec, Alacatlatzala
min minanga lingvo ? min I/M Baso Minangkabau Minangkabau minangkabau минангкабау Minangkabau
mio I/M Mixtec, Pinotepa Nacional
mip I/M Mixtec, Apasco-Apoala
miq I/M Mískito miskito
mir I/M Mixe, Isthmus
mit I/M Mixtec, Southern Puebla
miu I/M Mixtec, Cacaloxtepec
miv I/M Mimi
miw I/M Akoye
mix I/M Mixtec, Mixtepec
miy I/M Mixtec, Ayutla
miz I/M Mixtec, Coatzospan
mja I/M Mahei
mjc I/M Mixtec, San Juan Colorado
mjd I/M Maidu, Northwest (Konkow)
mje I/E Muskum
mjg I/M Tu
mjh I/M Mwera (Nyasa)
mji I/M Kim Mun
mjj I/M Mawak
mjk I/M Matukar
mjl I/M Mandeali
mjm I/M Medebur
mjn I/M Ma (Papua New Guinea)
mjo I/M Malankuravan
mjp I/M Malapandaram
mjq I/M Malaryan
mjr I/M Malavedan
mjs I/M Miship
mjt I/M Sauria Paharia
mju I/M Manna-Dora
mjv I/M Mannan
mjw I/M Karbi
mjx I/M Mahali
mjy I/E Mahican
mjz I/M Majhi
mka I/M Mbre
mkb I/M Mal Paharia
mkc I/M Siliput
mkd makedona lingvo mk mac I/M македонски Macedonian macédonien macedonio македонский Mazedonisch
mke I/M Mawchi
mkf I/M Miya
mkg I/M Mak (China)
mki I/M Dhatki
mkj I/M Mokilese
mkk I/M Byep
mkl I/M Mokole
mkm I/M Moklen
mkn I/M Malay, Kupang
mko I/M Mingang Doso
mkp I/M Moikodi
mkq I/E Miwok, Bay
mkr I/M Malas
mks I/M Mixtec, Silacayoapan
mkt I/M Vamale
mku I/M Maninka, Konyanka
mkv I/M Mafea
mkw I/M Kituba (Congo)
mkx I/M Manobo, Cinamiguin
mky I/M Makian, East
mkz I/M Makasae
mla I/M Malo
mlb I/M Mbule
mlc I/M Cao Lan
mld I/M Malakhel
mle I/M Manambu
mlf I/M Mal
mlg malagasa lingvo mg mlg M/L Malagasy Malagasy malgache mal(a)gache малагасийский Madegassisch
mlh I/M Mape
mli I/M Malimpung
mlj I/M Miltu
mlk I/M Malakote
mll I/M Malua Bay
mlm I/M Mulam
mln I/M Malango
mlo I/M Mlomp
mlp I/M Bargam
mlq I/M Maninkakan, Western
mlr I/M Vame
mls I/M Masalit
mlt malta lingvo mt mlt I/M bil-Malta Maltese maltais maltés мальтийский Maltesisch
mlu I/M To'abaita To'abaita
mlv motlava lingvo I/M Mwotlap Mwotlap Мвотлап
mlw I/M Moloko
mlx I/M Malfaxal
mly I/M Malay (specific)
mlz I/M Malaynon
mma I/M Mama
mmb I/M Momina
mmc I/M Mazahua, Michoacán
mmd I/M Maonan
mme I/M Mae
mmf I/M Mundat
mmg I/M Ambrym, North
mmh I/M Mehináku
mmi I/M Musar
mmj I/M Majhwar
mmk I/M Mukha-Dora
mml I/M Man Met
mmm I/M Maii
mmn I/M Mamanwa
mmo I/M Buang, Mangga
mmp I/M Musan
mmq I/M Musak
mmr I/M Hmong, Western Xianĝi
mms I/M Mam, Southern
mmt I/M Malalamai
mmu I/M Mmaala
mmv I/E Miriti
mmw I/M Emae
mmx I/M Madak
mmy I/M Migaama
mmz I/M Mabaale
mna I/M Mbula
mnb I/M Muna Muna
mnc manĉura mnc I/M ᠮᠠᠨᠵᡠ ᡤᡳᠰᡠᠨ ᠪᡝ Manchu mandchou манчу Mandschurisch
mnd I/M Mondé mondé
mne I/M Naba
mnf I/M Mundani
mng I/M Mnong, Eastern
mnh I/M Mono (Democratic Republic of Congo)
mni manipura lingvo mni I/M মৈইতৈইলোন Manipuri manipuri manipurí манипури Manipuri
mnj I/M Munji
mnk I/M Mandinka
mnl I/M Tiale
mnm I/M Mapena
mnn I/M Mnong, Southern
mnp minbeja lingvo I/M 闽北语 Min Bei Chinese 闽北语
mnq I/M Minriq
mnr I/M Mono (USA) mono моно Mono
mns I/M маньси Mansi mansi мансийский Mansisch
mnt I/E Maykulan
mnu I/M Mer
mnv I/M Rennell-Belona Rennell-Belona
mnw I/M ဘာသာမန္ Mon
mnx I/M Manikion
mny I/M Manyawa
mnz I/M Moni
moa I/M Mwan
mob I/M Moinba
moc I/M Mocoví
mod I/E Mobilian mobilio
moe I/M Montagnais montañés
mof I/E Mohegan-Montauk-Narragansett
mog I/M Mongondow монгондо Mongondow
moh mohoka lingvo moh I/M Kanien’kéha Mohawk mohawk mohawk мохаук Mohawk
moi I/M Mboi
moj I/M Monzombo
mok I/M Morori
mol moldava lingvo mo mol I/M молдовеняскэ Moldavian moldave moldavo молдавский
mom I/E Monimbo
mon mongola lingvo mn mon M/L монгол Mongolian mongol mongol
moo I/M Monom
mop I/M Mopán Maya
moq I/M Mor (Bomberai Peninsula)
mor I/M Moro
mos mosa lingvo ? mos I/M Mòoré Mossi moré моей Mòoré
mot I/M Barí barí
mou I/M Mogum
mov I/M Mohave mohave
mow I/M Moi (Congo)
mox I/M Molima
moy I/M Shekkacho
moz I/M Mukulu
mpa I/M Mpoto
mpb I/M Mullukmulluk
mpc I/M Mangarayi
mpd I/M Machinere
mpe I/M Majang
mpf I/M Mam, Tajumulco
mpg I/M Marba
mph I/M Maung
mpi I/M Mpade
mpj I/M Martu Wangka
mpk I/M Mbara (Chad)
mpl I/M Watut, Middle
mpm I/M Mixtec, Yosondúa
mpn I/M Mindiri
mpo I/M Miu
mpp I/M Migabac
mpq I/M Matís
mpr I/M Vangunu
mps I/M Dadibi
mpt I/M Mian
mpu I/M Makuráp makuráp
mpv I/M Munkip
mpw I/M Mapidian
mpx I/M Misima-Paneati мисима-панеати Misima-Paneati
mpy I/M Mapia
mpz I/M Mpi
mqa I/M Maba (Indonesia)
mqb I/M Mbuko
mqc I/M Mangole
mqd I/M Madang
mqe I/M Matepi
mqf I/M Momuna
mqg I/M Malay, Kota Bangun Kutai
mqh I/M Mixtec, Tlazoyaltepec
mqi I/M Mariri
mqj I/M Mamasa
mqk I/M Manobo, Rajah Kabunsuwan
mql I/M Mbelime
mqm I/M Marquesan, South
mqn I/M Moronene
mqo I/M Modole
mqp I/M Manipa
mqq I/M Minokok
mqr I/M Mander
mqs I/M Makian, West
mqt I/M Mok
mqu I/M Mandari
mqv I/M Mosimo
mqw I/M Murupi
mqx I/M Mamuju
mqy I/M Manggarai манггарай Manggarei
mqz I/M Malasanga
mra I/M Mlabri
mrb I/M Marino
mrc I/M Maricopa maricopa
mrd I/M Magar, Western
mre I/E Martha's Vineyard Sign Language
mrf I/M Elseng
mrg I/M Miri
mrh I/M Chin, Mara
mri maoria lingvo mi mao I/M te reo Māori Maori maori maorí маори Maori
mrj I/M Mari, Western
mrk I/M Hmwaveke
mrl I/M Mortlockese
mrm I/M Merlav
mrn I/M Cheke Holo
mro I/M Mru
mrp I/M Morouas
mrq I/M Marquesan, North (сев.) маркесанский Nord-Marquesanisch
mrr I/M Maria (India)
mrs I/M Maragus
mrt I/M Marghi Central
mru I/M Mono (Cameroon)
mrv I/M Mangareva мангарева Mangareva
mrw I/M Maranao маранао Maranao
mrx I/M Maremgi
mry I/M Mandaya, Karaga
mrz I/M Marind
msa malaja lingvo ms may M/L bahasa Melayu Malay (generic) malais malayo малайский Malaiisch
msb I/M Masbatenyo
msc I/M Maninka, Sankaran
msd I/M Yucatec Maya Sign Language
mse I/M Musey
msf I/M Mekwei
msg I/M Moraid
msh I/M Malagasy, Masikoro
msi I/M Malay, Sabah
msj I/M Ma (Democratic Republic of Congo)
msk I/M Mansaka
msl I/M Molof
msm I/M Manobo, Agusan
msn I/M Mosina
mso I/M Mombum
msp I/E Maritsauá maritsauá
msq I/M Caac
msr I/M Mongolian Sign Language
mss I/M Masela, West
mst I/M Mandaya, Cataelano
msu I/M Musom
msv I/M Maslam
msw I/M Mansoanka
msx I/M Moresada
msy I/M Aruamu
msz I/M Momare
mta I/M Manobo, Cotabato
mtb I/M Anyin Morofo
mtc I/M Munit
mtd I/M Mualang
mte I/M Mono (Solomon Islands)
mtf I/M Murik
mtg I/M Una
mth I/M Munggui
mti I/M Maiwa (Papua New Guinea)
mtj I/M Moskona
mtk I/M Mbe'
mtl I/M Montol
mtm I/E Mator
mtn I/E Matagalpa matagalpa
mto I/M Mixe, Totontepec
mtp I/M Wichí Lhamtés Nocten
mtq I/M Mường Muong
mtr I/M Mewari мевари
mts I/M Yora yora
mtt I/M Mota мота Mota
mtu I/M Mixtec, Tututepec
mtv I/M Asaro'o
mtw I/M Magahat
mtx I/M Mixtec, Tidaá
mty I/M Nabi
mtz I/M Tacanec tacaneco
mua I/M Mundang
mub I/M Mubi
muc I/M Mbu'
mud I/M Aleut, Mednyj
mue I/M Media Lengua
mug I/M Musgu
muh I/M Mündü
mui I/M Musi
muj I/M Mabire
muk I/M Mugom
mul plurlingva mul O/S * (Multiple) (multiple) разных семей языки (Mehrere)
mum I/M Maiwala
muo I/M Nyong
mup I/M Malvi
muq I/M Hmong, Eastern Xianĝi
mur I/M Murle
mus muskoga ? mus I/M Mvskokē Creek muskogee maskoki крик
mut I/M Muria, Western
muu I/M Yaaku
muv I/M Muthuvan
muw I/M Mundari mundari
mux I/M Mbo-Ung
muy I/M Muyang
muz I/M Mursi
mva I/M Manam
mvb I/E Mattole
mvc I/M Mam, Central mam central
mvd I/M Mamboru мамбору Mamboru
mve I/M Marwari (Pakistan)
mvf I/M Mongolian, Peripheral
mvg I/M Mixtec, Yucuañe
mvh I/M Mire
mvi I/M Miyako
mvj I/M Mam, Todos Santos Cuchumatán
mvk I/M Mekmek
mvl I/E Mbara (Australia)
mvm I/M Muya
mvn I/M Minaveha
mvo I/M Marovo
mvp I/M Duri
mvq I/M Moere
mvr I/M Marau
mvs I/M Massep
mvt I/M Mpotovoro
mvu I/M Marfa
mvv I/M Tagal Murut
mvw I/M Machinga
mvx I/M Meoswar
mvy I/M Kohistani, Indus
mvz I/M Mesqan
mwa I/M Mwatebu
mwb I/M Juwal
mwc I/M Are
mwd I/M Mudbura
mwe I/M Mwera (Chimwera)
mwf I/M Murrinh-Patha
mwg I/M Aiklep
mwh I/M Mouk-Aria моук-ариа Mouk-Aria
mwi I/M Labo
mwj I/M Maligo
mwk I/M Maninkakan, Kita
mwl miranda lingvo ? mwl I/M mirandês Mirandese mirandais mirandés Mirandês
mwm I/M Sar
mwn I/M Nyamwanga
mwo I/M Maewo, Central Zentral-Maewo
mwp I/M Kala Lagaw Ya
mwq I/M Chin, Mün
mwr marvara lingvo mwr M/L मारवाड़ी Marwari marvari marwari марвари
mws I/M Mwimbi-Muthambi
mwt I/M Moken
mwu I/E Mittu
mwv I/M Mentawai
mww I/M Hmong Daw
mwx I/M Mediak
mwy I/M Mosiro
mwz I/M Moingi
mxa I/M Mixtec, Northwest Oaxaca
mxb I/M Mixtec, Tezoatlán
mxc I/M Manyika маньика
mxd I/M Modang моданг Modang
mxe I/M Mele-Fila меле-фила Mele-Fila
mxf I/M Malgbe
mxg I/M Mbangala
mxh I/M Mvuba
mxi I/E مُزَرَب Mozarabic mozárabe
mxj I/M Miju-Mishmi
mxk I/M Monumbo
mxl I/M Gbe, Maxi
mxm I/M Meramera
mxn I/M Moi (Indonesia)
mxo I/M Mbowe
mxp I/M Mixe, Tlahuitoltepec
mxq I/M Mixe, Juquila mixe de Juquila
mxr I/M Kayan, Murik
mxs I/M Mixtec, Huitepec
mxt I/M Mixtec, Jamiltepec
mxu I/M Mada (Cameroon)
mxv I/M Mixtec, Metlatónoc
mxw I/M Namo
mxx I/M Mahou
mxy I/M Mixtec, Southeastern Nochixtlán
mxz I/M Masela, Central (центр.) масела
mya my bur I/M မန္မာစာ Burmese birman birmano 缅甸语 бирманский Burmesisch
myb I/M Mbay
myc I/M Mayeka
myd I/M Maramba
mye I/M Myene мьене
myf I/M Bambassi
myg I/M Manta
myh I/E Makah
myi I/M Mina (India)
myj I/M Mangayat
myk I/M Senoufo, Mamara
myl I/M Moma
mym I/M Me'en
myo I/M Anfillo
myp murapirahana lingvo I/M Hi'aiti'ihi' Pirahã pirahã
myq I/M Maninka, Forest
myr I/M Muniche
mys I/E Mesmes
myt I/M Mandaya, Sangab
myu I/M Mundurukú mundurukú
myv erzja lingvo myv I/M эрзя Erzya erza mordvino эрзянский Ersjanisch
myw I/M Muyuw
myx I/M Masaba масаба
myy I/M Macuna
myz I/H Mandaic, Classical
mza I/M Mixtec, Santa María Zacatepec
mzb I/M تومزابت Tumzabt
mzc I/M Madagascar Sign Language
mzd I/M Malimba
mze I/M Morawa
mzf I/M Aiku
mzg I/M Monastic Sign Language
mzh I/M Wichí Lhamtés Güisnay
mzi I/M Mazatec, Ixcatlán
mzj I/M Manya
mzk I/M Mambila, Nigeria
mzl I/M Mixe, Mazatlán
mzm I/M Mumuye
mzn I/M Mazanderani
mzo I/M Matipuhy matipuhy
mzp I/M Movima
mzq I/M Mori Atas
mzr I/M Marúbo
mzs I/M Macanese
mzt I/M Mintil
mzu I/M Inapang
mzv I/M Manza
mzw I/M Deg
mzx I/M Mawayana
mzy Mozambika gestolingvo I/M Mozambican Sign Language Mozambikanische Zeichensprache
mzz I/M Maiadomu