Izotopoj de ksenono
Nature okazanta ksenono (Xe) konsistas el 9 izotopoj konsiderataj kiel stabilaj. Ksenono havas la duan plejgrandan kvanton de stabilaj izotopoj post stano kun 10 stabilaj izotopoj.
La norma atompezo estas 131,293(6) u.
El ĉi tiuj 9 stabilaj izotopoj, 4 izotopoj 124Xe, 126Xe, 134Xe kaj 136Xe estas antaŭdiritaj al kapabli al duopa beto-disfalo, sed ĉi tio neniam estis observita, tiel ili estas konsiderataj kiel stabilaj.
Estas konataj pli ol 40 radioaktivaj izotopoj.
129Xe estas produktata per beto-disfalo de 129I (duoniĝotempo 16 milionoj jaroj).
131mXe, 133Xe, 133mXe kaj 135Xe estas iuj el la fisiaj produktoj de 235U kaj 239Pu, kaj pro tio estas uzataj kiel montriloj de atomkernaj eksplodoj.
La artefarita izotopo 135Xe estas de konsiderebla signifeco en la operaciado de atomkernaj reaktoroj. 135Xe havas tre grandan krucan sekcion por varmecaj neŭtronoj 2,65×106 budoj, tiel ĝi agas kiel neŭtrona absorbanto aŭ atomkerna veneno kiu povas malebligi la ĉenan reakcion post iu periodo de operaciado, se ne estas ebleco aldoni sufiĉan kvanton de reakciokapablo. Ĉi tio estis esplorita en la plej fruaj atomkernaj reaktoroj konstruitaj per la Projekto Manhattan por produktado de plutonio.
Relative altaj kvantoj de radioaktivaj ksenonaj izotopoj estas ankaŭ eligataj de atomkernaj reaktoroj per liberigo de ĉi tiu fisia gaso de krakitaj brulaĵaj vergoj aŭ fisianta uranio en malvarmigan akvon. La kvantoj de ĉi tiuj izotopoj estas kutime malgrandaj kompare al nature okazantaj radioaktivaj noblaj gasoj kiel 222Rn.
Ĉar ksenono estas traceanto por du gepatraj izotopoj, rilatumoj de kvantoj de ksenonaj izotopoj en meteorŝtonoj povas esti uzata por studado de la formiĝo de la suna sistemo. La jodo-ksenona maniero de datigo donas la tempodaŭron inter la atomkernosintezo kaj la kondensado de la solida objekto dum formiĝo de la suna sistemo. Ksenonaj izotopoj estas ankaŭ povas esti uzataj por studado de surtera diferencialado. Aldona kvanto de 129Xe trovita en karbona dioksido en Nov-Meksiko estas kredita al esti de disfalo de gasoj de termantelo baldaŭ post formiĝo de Tero.
Tabelo
[redakti | redakti fonton]Izotopo | Z(p) | N(n) | Izotopa maso (u) | Duoniĝotempo | Atomkerna spino |
Molea frakcio de la izotopo |
Limigoj de natura variado de la molea frakcio |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ekscita energio de la izomero | |||||||
110Xe | 54 | 56 | 109,94428(14) | 310(190) ms [105(+35-25) ms] | 0+ | ||
111Xe | 54 | 57 | 110,94160(33)# | 740(200) ms | 5/2+# | ||
112Xe | 54 | 58 | 111,93562(11) | 2,7(8) s | 0+ | ||
113Xe | 54 | 59 | 112,93334(9) | 2,74(8) s | (5/2+)# | ||
114Xe | 54 | 60 | 113,927980(12) | 10,0(4) s | 0+ | ||
115Xe | 54 | 61 | 114,926294(13) | 18(4) s | (5/2+) | ||
116Xe | 54 | 62 | 115,921581(14) | 59(2) s | 0+ | ||
117Xe | 54 | 63 | 116,920359(11) | 61(2) s | 5/2(+) | ||
118Xe | 54 | 64 | 117,916179(11) | 3,8(9) min | 0+ | ||
119Xe | 54 | 65 | 118,915411(11) | 5,8(3) min | 5/2(+) | ||
120Xe | 54 | 66 | 119,911784(13) | 40(1) min | 0+ | ||
121Xe | 54 | 67 | 120,911462(12) | 40,1(20) min | (5/2+) | ||
122Xe | 54 | 68 | 121,908368(12) | 20,1(1) h | 0+ | ||
123Xe | 54 | 69 | 122,908482(10) | 2,08(2) h | 1/2+ | ||
123mXe | 185,18(22) keV | 5,49(26) µs | 7/2(-) | ||||
124Xe | 54 | 70 | 123,905893(2) | Stabila [>48×1015 a] | 0+ | 0,000952(3) | |
125Xe | 54 | 71 | 124,9063955(20) | 16,9(2) h | 1/2(+) | ||
125m1Xe | 252,60(14) keV | 56,9(9) s | 9/2(-) | ||||
125m2Xe | 295,86(15) keV | 0,14(3) µs | 7/2(+) | ||||
126Xe | 54 | 72 | 125,904274(7) | Stabila | 0+ | 0,000890(2) | |
127Xe | 54 | 73 | 126,905184(4) | 36,345(3) d | 1/2+ | ||
127mXe | 297,10(8) keV | 69,2(9) s | 9/2- | ||||
128Xe | 54 | 74 | 127,9035313(15) | Stabila | 0+ | 0,019102(8) | |
129Xe | 54 | 75 | 128,9047794(8) | Stabila | 1/2+ | 0,264006(82) | |
129mXe | 236,14(3) keV | 8,88(2) d | 11/2- | ||||
130Xe | 54 | 76 | 129,9035080(8) | Stabila | 0+ | 0,040710(13) | |
131Xe | 54 | 77 | 130,9050824(10) | Stabila | 3/2+ | 0,212324(30) | |
131mXe | 163,930(8) keV | 11,934(21) d | 11/2- | ||||
132Xe | 54 | 78 | 131,9041535(10) | Stabila | 0+ | 0,269086(33) | |
132mXe | 2752,27(17) keV | 8,39(11) ms | (10+) | ||||
133Xe | 54 | 79 | 132,9059107(26) | 5,2475(5) d | 3/2+ | ||
133mXe | 233,221(18) keV | 2,19(1) d | 11/2- | ||||
134Xe | 54 | 80 | 133,9053945(9) | Stabila [>11×1015 a] | 0+ | 0,104357(21) | |
134m1Xe | 1965,5(5) keV | 290(17) ms | 7- | ||||
134m2Xe | 3025,2(15) keV | 5(1) µs | (10+) | ||||
135Xe | 54 | 81 | 134,907227(5) | 9,14(2) h | 3/2+ | ||
135mXe | 526,551(13) keV | 15,29(5) min | 11/2- | ||||
136Xe | 54 | 82 | 135,907219(8) | Stabila [>10×1021 a] | 0+ | 0,088573(44) | |
136mXe | 1891,703(14) keV | 2,95(9) µs | 6+ | ||||
137Xe | 54 | 83 | 136,911562(8) | 3,818(13) min | 7/2- | ||
138Xe | 54 | 84 | 137,91395(5) | 14,08(8) min | 0+ | ||
139Xe | 54 | 85 | 138,918793(22) | 39,68(14) s | 3/2- | ||
140Xe | 54 | 86 | 139,92164(7) | 13,60(10) s | 0+ | ||
141Xe | 54 | 87 | 140,92665(10) | 1,73(1) s | 5/2(-#) | ||
142Xe | 54 | 88 | 141,92971(11) | 1,22(2) s | 0+ | ||
143Xe | 54 | 89 | 142,93511(21)# | 0,511(6) s | 5/2- | ||
144Xe | 54 | 90 | 143,93851(32)# | 0,388(7) s | 0+ | ||
145Xe | 54 | 91 | 144,94407(32)# | 188(4) ms | (3/2-)# | ||
146Xe | 54 | 92 | 145,94775(43)# | 146(6) ms | 0+ | ||
147Xe | 54 | 93 | 146,95356(43)# | 130(80) ms [0,10(+10-5) s] | 3/2-# |
Notoj
[redakti | redakti fonton]- Mallongigoj de duoniĝotempo estas: a=jaro, d=diurno, h=horo, min=minuto, s=sekundo, ms=milisekundo, µs=mikrosekundo, ns=nanosekundo.
- La izotopa komponaĵo estas tiu en aero.
- Ekzistas geologie esceptaj specimenoj en kiuj la izotopa komponaĵo estas ekster la raportita limigo. La necerteco en la atompezo povas superi la donitan valoron por ĉi tiaj specimenoj.
- Komerce haveblaj materialoj povas havi nekonatan aŭ hazardan izotopan frakciiĝon. Konsiderindaj dekliniĝoj de la donitaj atompezo kaj izotopa komponaĵo povas okazi.
- Valoroj markitaj per # estas ne pure derivitaj de eksperimentaj datumoj, sed almenaŭ parte de sistemaj tendencoj. Spinoj kun malfortaj asignaj argumentoj estas enmetitaj en krampojn.
- Necertecoj estas donitaj en konciza formo en krampoj post la respektivaj lastaj ciferoj. Necertecaj valoroj signifas unu norman diferencon, escepte de izotopa komponaĵo kaj norma atompezo de IUPAC kiuj uzas elvolvitajn necertecojn.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Izotopaj masoj de Ame2003 atoma masa pritakso Arkivigite je 2011-09-28 per la retarkivo Wayback Machine de G. Audi, A.H. Wapstra, C. Thibault, J. Blachot kaj O. Bersillon en Atomkerna Fiziko A729 (2003).
- Izotopaj komponaĵoj kaj normaj atomaj masoj de Atompezoj de la eroj. Recenzo 2000 (Teknika raporto de IUPAC). Pure Appl. Chem. volumo 75, no. 6, pp. 683-800, (2003) kaj Atomaj pezoj peviziitaj (2005) Arkivigite je 2008-03-05 per la retarkivo Wayback Machine.
- Audi, Bersillon, Blachot, Wapstra. La Nubase2003 pritakso de atomkernaj kaj disfalaj propraĵoj Arkivigite je 2011-07-16 per la retarkivo Wayback Machine, Nuc. Phys. 729, pp. 3-128 (2003).
- Nacia Atomkerna Datuma Centro, Brookhaven Nacia Laboratorio. Informo ekstraktita de la NuDat 2.1 datumbazo (ekstraktita en septembro de 2005).
- ßß-disfalo de ksenono Arkivigite je 2007-09-27 per la retarkivo Wayback Machine de Roland Lüscher
- Averaĝaj rekomenditaj duoniĝotempoj por du-neŭtrina duopa beta disfalo, A. S. Barabash, Ĉeĥoslovaka Ĵurnalo de Fiziko 52, #4 (aprilo 2002), pp. 567–573.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
*H | *He | ||||||||||||||||
*Li | *Be | *B | *C | *N | *O | *F | *Ne | ||||||||||
*Na | *Mg | *Al | *Si | *P | *S | *Cl | *Ar | ||||||||||
*K | *Ca | *Sc | *Ti | *V | *Cr | *Mn | *Fe | *Co | *Ni | *Cu | *Zn | *Ga | *Ge | *As | *Se | *Br | *Kr |
*Rb | *Sr | *Y | *Zr | *Nb | *Mo | *Tc | *Ru | *Rh | *Pd | *Ag | *Cd | *In | *Sn | *Sb | *Te | *I | *Xe |
*Cs | *Ba | 1 | *Hf | *Ta | *W | *Re | *Os | *Ir | *Pt | *Au | *Hg | *Tl | *Pb | *Bi | *Po | *At | *Rn |
*Fr | *Ra | 2 | *Rf | *Db | *Sg | *Bh | *Hs | *Mt | *Ds | *Rg | *Cn | *Nh | *Fl | *Mc | *Lv | *Ts | *Og |
1 Lantanoidoj | *La | *Ce | *Pr | *Nd | *Pm | *Sm | *Eu | *Gd | *Tb | *Dy | *Ho | *Er | *Tm | *Yb | *Lu | ||
2 Aktinoidoj | *Ac | *Th | *Pa | *U | *Np | *Pu | *Am | *Cm | *Bk | *Cf | *Es | *Fm | *Md | *No | *Lr | ||
|