Izotopoj de mangano
La izotopoj de mangano (Mn) estas konataj de masnumeroj inter 46 kaj 65.
Nature okazanta mangano estas komponita el 1 stabila izotopo 55Mn. La norma atompezo estas 54,938045(5) u.
18 radioaktivaj izotopoj estas konataj. La plej stabila estas 53Mn kun duoniĝotempo 3,7 milionoj jaroj, 54Mn kun duoniĝotempo 312,3 diurnoj kaj 52Mn kun duoniĝotempo de 5,591 diurnoj. Ĉiuj ceteraj radioaktivaj izotopoj havas duoniĝotempojn malpli grandajn ol 3 horoj kaj plejparto el ili havas duoniĝotempojn malpli grandajn ol 1 minuto.
Mangano ankaŭ havas 3 atomkernajn izomerojn.
Mangano estas parto de la fera grupo de elementoj kiu estas opiniataj kiel sintezitaj en grandaj steloj mallonge antaŭ la supernovaa eksplodo. 53Mn disfalas al 53Cr kun duoniĝotempo 3,7 milionaj jaroj. Pro ĝia relative mallonga duoniĝotempo, 53Mn estas estinginta radioaktiva izotopo. Mangana izotopa enhavo estas tipe kombinita kun kroma izotopa enhavo kaj havas aplikojn en izotopa geologio kaj radiomezura datigo. Mn-Cr izotopaj rilatoj donas indikaĵojn por la frua historio de la suna sistemo kune kun 26Al kaj 107Pd. Variadoj en 53Cr/52Cr kaj Mn/Cr rilatoj de kelkaj meteoritoj indikas komencan 53Mn/55Mn rilatumon kiu sugestas ke Mn-Cr izotopa sistematiko devas rezulti de enloka disfalo de 53Mn en diferencialitaj planedaj korpoj. De ĉi tie 53Mn provizas aldonan indikaĵon por atomkernosintezaj procezoj tuj antaŭ kuniĝo de la suna sistemo.
La ĉefa disfala maniero por izotopoj pli malpezaj ol la plej abunda stabila izotopo, 55Mn, estas elektrona kapto kaj la ĉefa disfala maniero por izotopoj pli pezaj estas beto-minus-disfalo.
Tabelo
[redakti | redakti fonton]| Izotopo | Z(p) | N(n) | Izotopa maso (u) | Duoniĝotempo | Atomkerna spino |
Molea frakcio de la izotopo |
Limigoj de natura variado de la molea frakcio |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ekscita energio de la izomero | |||||||
| 44Mn | 25 | 19 | 44,00687(54)# | <105 ns | (2-)# | ||
| 45Mn | 25 | 20 | 44,99451(32)# | <70 ns | (7/2-)# | ||
| 46Mn | 25 | 21 | 45,98672(12)# | 37(3) ms | (4+) | ||
| 46mMn | 150(100)# keV | 1# ms | 1-# | ||||
| 47Mn | 25 | 22 | 46,97610(17)# | 100(50) ms | 5/2-# | ||
| 48Mn | 25 | 23 | 47,96852(12) | 158,1(22) ms | 4+ | ||
| 49Mn | 25 | 24 | 48,959618(26) | 382(7) ms | 5/2- | ||
| 50Mn | 25 | 25 | 49,9542382(11) | 283,29(8) ms | 0+ | ||
| 50mMn | 229(7) keV | 1,75(3) min | 5+ | ||||
| 51Mn | 25 | 26 | 50,9482108(11) | 46,2(1) min | 5/2- | ||
| 52Mn | 25 | 27 | 51,9455655(21) | 5,591(3) d | 6+ | ||
| 52mMn | 377,749(5) keV | 21,1(2) min | 2+ | ||||
| 53Mn | 25 | 28 | 52,9412901(9) | 3,74(4)×106 a | 7/2- | ||
| 54Mn | 25 | 29 | 53,9403589(14) | 312,03(3) d | 3+ | ||
| 55Mn | 25 | 30 | 54,9380451(7) | Stabila | 5/2- | 1,0000 | |
| 56Mn | 25 | 31 | 55,9389049(7) | 2,5789(1) h | 3+ | ||
| 57Mn | 25 | 32 | 56,9382854(20) | 85,4(18) s | 5/2- | ||
| 58Mn | 25 | 33 | 57,93998(3) | 3,0(1) s | 1+ | ||
| 58mMn | 71,78(5) keV | 65,2(5) s | (4)+ | ||||
| 59Mn | 25 | 34 | 58,94044(3) | 4,59(5) s | (5/2)- | ||
| 60Mn | 25 | 35 | 59,94291(9) | 51(6) s | 0+ | ||
| 60mMn | 271,90(10) keV | 1,77(2) s | 3+ | ||||
| 61Mn | 25 | 36 | 60,94465(24) | 0,67(4) s | (5/2)- | ||
| 62Mn | 25 | 37 | 61,94843(24) | 671(5) ms | (3+) | ||
| 62mMn | 0(150)# keV | 92(13) ms | (1+) | ||||
| 63Mn | 25 | 38 | 62,95024(28) | 275(4) ms | 5/2-# | ||
| 64Mn | 25 | 39 | 63,95425(29) | 88,8(25) ms | (1+) | ||
| 64mMn | 135(3) keV | >100 µs | |||||
| 65Mn | 25 | 40 | 64,95634(58) | 92(1) ms | 5/2-# | ||
| 66Mn | 25 | 41 | 65,96108(43)# | 64,4(18) ms | |||
| 67Mn | 25 | 42 | 66,96414(54)# | 45(3) ms | 5/2-# | ||
| 68Mn | 25 | 43 | 67,96930(64)# | 28(4) ms | |||
| 69Mn | 25 | 44 | 68,97284(86)# | 14(4) ms | 5/2-# | ||
Notoj
[redakti | redakti fonton]- Mallongigoj de duoniĝotempo estas: a=jaro, d=diurno, h=horo, min=minuto, s=sekundo, ms=milisekundo, µs=mikrosekundo, ns=nanosekundo.
- Valoroj markitaj per # estas ne pure derivitaj de eksperimentaj datumoj, sed almenaŭ parte de sistemaj tendencoj. Spinoj kun malfortaj asignaj argumentoj estas enmetitaj en krampojn.
- Necertecoj estas donitaj en konciza formo en krampoj post la respektivaj lastaj ciferoj. Necertecaj valoroj signifas unu norman diferencon, escepte de izotopa komponaĵo kaj norma atompezo de IUPAC kiuj uzas elvolvitajn necertecojn.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- Izotopaj masoj de Ame2003 pritakso de atomaj masoj Arkivigite je 2008-09-23 per la retarkivo Wayback Machine de G. Audi, A.H. Wapstra, C. Thibault kaj O. Bersillon en Atomkerna Fiziko A729 (2003).
- Izotopaj komponaĵoj kaj normaj atomaj masoj de Atompezoj de la eroj. Recenzo 2000 (Teknika raporto de IUPAC). Pure Appl. Chem. volumo 75, no. 6, pp. 683-800, (2003) kaj Atomaj pezoj peviziitaj (2005) Arkivigite je 2008-03-05 per la retarkivo Wayback Machine.
- Audi, Bersillon, Blachot, Wapstra. La Nubase2003 pritakso de atomkernaj kaj disfalaj propraĵoj Arkivigite je 2011-07-16 per la retarkivo Wayback Machine, Nuc. Phys. 729, pp. 3-128 (2003).
- Nacia Atomkerna Datuma Centro, Brookhaven Nacia Laboratorio. Informo ekstraktita de la NuDat 2.1 datumbazo (ekstraktita en septembro de 2005).
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| *H | *He | ||||||||||||||||
| *Li | *Be | *B | *C | *N | *O | *F | *Ne | ||||||||||
| *Na | *Mg | *Al | *Si | *P | *S | *Cl | *Ar | ||||||||||
| *K | *Ca | *Sc | *Ti | *V | *Cr | *Mn | *Fe | *Co | *Ni | *Cu | *Zn | *Ga | *Ge | *As | *Se | *Br | *Kr |
| *Rb | *Sr | *Y | *Zr | *Nb | *Mo | *Tc | *Ru | *Rh | *Pd | *Ag | *Cd | *In | *Sn | *Sb | *Te | *I | *Xe |
| *Cs | *Ba | 1 | *Hf | *Ta | *W | *Re | *Os | *Ir | *Pt | *Au | *Hg | *Tl | *Pb | *Bi | *Po | *At | *Rn |
| *Fr | *Ra | 2 | *Rf | *Db | *Sg | *Bh | *Hs | *Mt | *Ds | *Rg | *Cn | *Nh | *Fl | *Mc | *Lv | *Ts | *Og |
| 1 Lantanoidoj | *La | *Ce | *Pr | *Nd | *Pm | *Sm | *Eu | *Gd | *Tb | *Dy | *Ho | *Er | *Tm | *Yb | *Lu | ||
| 2 Aktinoidoj | *Ac | *Th | *Pa | *U | *Np | *Pu | *Am | *Cm | *Bk | *Cf | *Es | *Fm | *Md | *No | *Lr | ||
| | |||||||||||||||||