Józef Lompa
| Józef Lompa | ||
|---|---|---|
.jpg)
| ||
| Persona informo | ||
| Józef Lompa | ||
| Naskiĝo | 29-an de junio 1797 en Rosenberg (ekde 1945 renomota Olesno) | |
| Morto | 29-an de marto 1863 (65-jaraĝa) en Woischnik (ekde 1922 renomota Woźniki) | |
| Lingvoj | pola vd | |
| Ŝtataneco | Reĝlando Prusio vd | |
| Profesio | ||
| Alia nomo | A. Mieczyński vd | |
| Okupo | poeto • verkisto • ĵurnalisto • tradukisto vd | |
| Aktiva en | Supra Silezio vd | |
| Aktiva dum | 1845– vd | |
| vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Józef Piotr LOMPA - naskiĝis la 29-an de junio 1797 en Rosenberg (ekde 1945 renomota Olesno), mortis la 29-an de marto 1863 en Woischnik (ekde 1922 renomota Woźniki) - estis pola naciisma aganto en Supra Silezio, poeto, publicisto, unujara kunlaboranto de revuo, prozisto, pioniro de popola klerigado kaj etnografio en Silezio. Pioniro de pola nacia renaskiĝo en Supra Silezio, aŭtoro de pollingvaj lernolibroj.
Biografio[redakti | redakti fonton]
Józef Lompa naskiĝis en familio de metiistoj. En la jaroj 1815-1817 lernis ĉe katolika seminario en Breslau (Vroclavo), la ĉefurbo de germanlingva prusa Silezio. Post reveno al Supra Silezio li kontribuis al fondo de bazlernejo en Leubusch (ekde 1945 renomota Lubsza) apud Lublinitz (ekde 1922 renomota Lubliniec), kie li dum ĉ. 30 jaroj laboris en la posteno de instruisto. Ankaŭ li estis komunuma skribisto kaj orgenisto.
Dum la tuta lerneja periodo li dediĉis sin al literatura verkado en pola lingvo. En Beuthen (ekde 1945 renomota Bytom) li en 1848 ligiĝis al "Dziennik Górnośląski" (Ĵurnalo de Supra Silezio), inter junio 1848 kaj julio 1849 defendanta rajtojn kaj lingvon de la pola loĝantaro. En 1848 iniciatis fondon de la Societo de Instruistoj-Poloj kaj de la Asocio de Laborantoj por Klerigo de la Popolo de Supra Silezio en Beuthen. Li postulis lernadon de la pola lingvo kaj de historio de Pollando en lernejoj kaj estis engaĝita en la ideo pri fondado de polaj bibliotekoj en Silezio. Pro sia naciisma agado li estis maldungita de prusaj regopovoj kaj translokiĝis al Woischnik (ekde 1922 renomota Woźniki).
Li estas enterigita en la tombejo de Woischnik (Woźniki).
Bibliografio[redakti | redakti fonton]
- Życie i praca Józefa Lompy (Vivo kaj laboro de Józef Lompa), Katolik Nr 75, 1897.
- Józef Lompa : zasłużony działacz, krzewiciel ducha polskiego na Śląsku : w 50-tą rocznicę śmierci (Józef Lompa. Merita aganto, disvastiganto de pola spirito en Silezio. Por 50-a datreveno de la morto)
- Stanisław Wilczek, Józef Lompa – Prekursor pracy kulturalno-oświatowej na Górnym Śląsku (Józef Lompa. Pioniro de kultur-kleriga laboro en Supra Silezio), MŚ 1997
- Wiesław Dobrzycki, Józef Lompa 1797 -1863, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1970
- Janina Ender, Józef Lompa zarysy biograficzny (Józef Lompa. Biografia skizo) - Seria "Pamiętnik Instytutu Śląskiego" Tom IX