L'Éducation sentimentale

L'Éducation sentimentale
literatura verko
Aŭtoroj
Aŭtoro	Gustave Flaubert
Lingvoj
Lingvo	franca lingvo
Eldonado
Ĝenro	realisma romano
Loko de rakonto	Parizo
	v • d • r

Senta edukado (france L'Éducation sentimentale; foje ankaŭ nomata Frédéric Moreau, laŭ la nomo de la protagonisto) estas realisma romano de la franca verkisto Gustave Flaubert. La romano estis publikigita en 1869, kaj estas konsiderita unu el la plej influaj romanoj de la 19-a jarcento. Ĝi estis la lasta romano kiun Flaubert publikigis dum sia vivo.

Ĝi estis laŭdita de samtempuloj kiel George Sand ^[1], Émile Zola ^[2] kaj Henry James ^[3].

La ĉeffiguro Frédéric Moreau estas historie metita en la mezon de la okazaĵoj ĉirkaŭantaj la Februara Revolucio en Francio en 1848, kiu kaŭzis la falon de la julia monarkio kaj la establado de la Dua Franca Respubliko. Kvankam Frédéric estas proksima al kelkaj homoj kiuj ludas aktivan rolon antaŭ kaj dum la revolucio, li partoprenas en malgranda mezuro mem. Politike, li estas oportunisto, kiu ĉiam faras tion, kio plej bone servas al siaj propraj interesoj, sen multe da konsidero ĉu ĝi estas morale ĝusta aŭ ne. Kio gravas por Frédéric estas virinoj. Dum lia juneco, li balanciĝas inter kvar malsamaj virinoj, kaj neniu el ili estas feliĉa pro li. Li mem ne atingas pli ol mallongdaŭrajn momentojn de sukceso. Direkte al la fino de la rakonto, li kaj lia deinfanaĝa amiko konsentas ke la plej bona faraĵo kiun ili iam travivis estis kiam ili, kiel knaboj, iris en amuzan domon en la urbeto hejme por doni al la knabino florojn.

Kun lia deinfanaĝa amikino Louise, kiu amas lin senkondiĉe, Frédéric promenadas dum multaj jaroj. Li promesis edziĝi kun ŝi, ŝi atendas lin, sed li vivas sian diboĉan vivon en Parizo, kaj nur kiam lia stato estas tre malalta, li pensas pri ŝi kiel eblecon de retiriĝo. En la fino, ŝi ekkomprenas ke la situacio estas senespera, kaj permesas al si esti edziĝinta al viro kiun ŝi ne amas.

Sed la granda amo de Frédéric estas sinjorino Arnoux, kaj lia longdaŭra adorado poste vekas amon ankaŭ en ŝi. La kaptaĵo estas ke ŝi jam estas edziĝinta, kaj kvankam la viro estas slobo kiu trompas ŝin kun Prostituinoj, ŝi restas fidela al siaj geedziĝpromesoj kaj rifuzas iĝi lia amantino. Dum tempo, ili spertas multajn feliĉajn okazaĵojn promesante unu la alian, ke ilia amo ne fariĝos fizika. Kiam Frédéric volas iri unu paŝon plu kaj aranĝis ĉion por ke tio okazu, okazas malfeliĉa cirkonstanco kiu disigas ilin definitive.

Maltrafante kompletan kaj senkondiĉan amon, Frédéric kondukas alian virinon, Rosanette, en liaj brakojn, kun kiu li ankaŭ havas infanon. Rosanette estas malriĉa kaj mistraktita knabino de la lando kiu starigis sin kiel domservistinon en Parizo por ŝanĝantaj dungitoj. Estas multaj indikoj ke ŝi poste ekloĝos kun Frédéric, dum li nur povos kontentigi siajn fizikajn bezonojn kun ŝi. La infano mortas, kaj post kiam ŝi kondutas malagrable direkte al ŝia rivalo sinjorino Arnoux, li rompas la rilaton kun ŝi.

La kvara virino estas sinjorino Dambreuse, kiu estas edziĝinta al la industria magnato nomata Dambreuse. Li vidas ŝin kiel konkeron - se li povas gajni ŝin, li ankaŭ gajnis eniron en la plej altajn rondojn en la ĉefurbo. Li sukcesas iĝi ŝia amanto, kaj kiam la edzo mortas, ili jesas geedziĝi. En provo kalumni la memoron pri ŝia plej danĝera rivalo, ŝi trenas Frédéric al la aŭkcio de la propraĵoj de S-ino Arnoux. Kiam ŝi tiam kaptas la atenton de unu el la plej karaj havaĵoj de Madame Arnoux, Frédéric estas finita kun ŝi kaj forlasas ŝin eterne.

Inter la emociaj eksplodoj de la protagonistoj, la aŭtoro donas al ni tre detalan bildon de la revolucia stato de Parizo en la printempo kaj somero de 1848, kun la rabado de la Palaco Tuileries, la bataloj por la Reĝa Palaco kaj la fina konflikto inter la konservativa burĝaro kaj la revoluciaj laboristaj homamasoj en majo kaj junio 1848.