Riom-Parsonz
Riom-Parsonz | |
---|---|
former municipality of Switzerland | |
Kantono | Grizono |
Distrikto | Albulo |
Komunumaro | Surses |
Koordinatoj | 46° 36′ 40″ N 9° 34′ 30″ O / 46.61111 °N, 9.57500 °O (mapo)Koordinatoj: 46° 36′ 40″ N 9° 34′ 30″ O / 46.61111 °N, 9.57500 °O (mapo) |
Areo | 55,97 km² |
Alteco | 1257 m super marnivelo |
Poŝtkodo | 7463 |
Komunumkodo | 3536 |
Riom-Parsonz estas kaj komunumo de la komunumaro Surses kaj la distrikto Albulo en Kantono Grizono, Svislando. Ĝi havis 313 loĝantojn je la 31-a de decembro 2009.
Geografio
[redakti | redakti fonton]Riom-Parsonz situas ĉe la orienta deklivo de la monto Piz Martegnas kun alteco de 2670 m s.m. En oriento la komunumo limas al la rivero Julio. Riom-Parsonz konsistas el la vilaĝoj Riom kaj Parsonz, kiuj estis ĝis 1979 la kernoj de propraj komunumoj. Al la komunumo ankaŭ apartenas la ferivilaĝo Tigignas, kaj la setlejoj Monas, Tigias, Talvangas, Pro Barlegn, Lungatigia kaj Salaschigns, kie situas kapelo. Nordoriente de la kohera komunuma teritorio, troviĝas krome la eksklavo Vscha Riom-Parsonz, kiu ankaŭ apartenas al ĝi. La plej alta punkto de la komunumo estas la monto Piz Forbesch kun alteco de 3261,8 m s.m.
Trafiko
[redakti | redakti fonton]Riom-Parsonz situas flanke de la gravaj trafikvojoj. Ĝi atingeblas per kurboriĝa flanka vojo, kiu deiras en Cunter de la kantona ĉefvojo n-ro 3. Riom kaj Parsonz atingeblas per poŝtaŭto de Cunter kaj Savognin. La ferivilaĝo Tigignas ankaŭ atingeblas per seĝotelfero de Savognin.
Lingvoj
[redakti | redakti fonton]La plimulto de la loĝantaro parolas la romanĉan lingvon, nome ties surmiranan dialekton. Tamen ankaŭ en Riom-Prasonz la elcentaĵo de germanlingvanoj dum la lastaj jardekoj draste kreskis. En la jaro 1980 ankoraŭ 87,07% de la loĝantaro parolis la romanĉan. Okaze de la popolnombrado de la jaro 2000 ankoraŭ 63,91% parolis kiel ĉeflingvo la romanĉan, dum 33,64% parolis la germanan kaj 1,83 % la italan.
Historio
[redakti | redakti fonton]La komunumo Riom-Parsonz estis kreita en la jaro 1979 per kunigo de la antaŭaj komunumoj Riom kaj Parsonz.
Sub la vilaĝo Riom oni trovis en la 1970-aj jaroj restaĵojn de romiaj konstruaĵoj, inter kiuj gastejon kun signifaj murpentraĵoj. [1]
La unua dokumenta mencio de Riom datiĝas el la jaro 840 kiel Villa Riamio. Ĝia malnova germanlingva nomo estis Reams, kiu ĝis 1943 estis oficiala nomo de la tiama komunumo. Dum mezepoko Riom estis administra centro de la episkopejo Koiro. La kastelo Rätia Ampla estis de 1258 ĝis 1552 la sidejo de la episkopaj voktoj, kaj poste ĝis 1780 de la kamparvoktoj de la Supera Tribunalo Oberhalbstein. [2]
La unua dokumenta mencio de Parsonz datiĝas el la jaro 1156 kiel Presan. Ĝia malnova germanlingva nomo uzata oficiale ĝis 1943 estis Präsanz. [3]
Notoj kaj referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Fonto: Jürg Rageth: Riom - romia epoko en Historia Leksikono de Svilando (2010-11-29)[rompita ligilo]
- ↑ Fonto: Gion Peder Thöni: Riom - mezepoko kaj novepoko en Historia Leksikono de Svilando (2010-11-29)[rompita ligilo]
- ↑ Fonto: Gion Peder Thöni: Prasonz en Historia Leksikono de Svilando (2009-11-18)
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Oficiala retejo de la komunumo Riom-Parsonz en romanĉa kaj germana lingvoj[rompita ligilo]
- Parsonz en la Historia Leksikono de Svislando (germane, france, itale)
- Vidu ankaŭ en la Vikimedia Komunejo la kategorion Riom-Parsonz – (Kolekto de bildoj kaj plurmediaj dosieroj)
Bildoj
[redakti | redakti fonton]-
Parsonz
-
Kastelo Rätia Ampla en Riom
-
Blazono de la malnova komunumo Parsonz