San Andrés y Sauces

San Andrés y Sauces
municipo en Hispanio
Flago	Blazono
Administrado
Poŝtkodo	38720
En TTT	Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro	4 219 (2023) [+]
Loĝdenso	99 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	28° 48′ N, 17° 46′ U (mapo)28.804466888889-17.774167980556Koordinatoj: 28° 48′ N, 17° 46′ U (mapo) [+]
Alto	260 m [+]
Areo	42,75 km² (4 275 ha) [+]
Horzono	UTC+01:00 [+]
	San Andrés y Sauces (Kanariaj insuloj) San Andrés y Sauces
	Situo de San Andrés y Sauces
Alia projekto
	Vikimedia Komunejo San Andrés y Sauces [+]
	v • d • r

San Andrés y Sauces [sananDRES iSAŬzes] estas urboj kaj municipo en la nordoriento de la insulo La Palma apartenanta al la provinco Sankta Kruco de Tenerifo, en la regiono Kanarioj.^[1]

La loknomo San Andrés y Sauces rilatas al la ekzistado de du apartaj loĝlokoj, nome San Andrés (Sankta Andreo) kaj Sauces (Salikoj).

Geografio[redakti | redakti fonton]

San Andrés y Sauces estas en la nordoriento de la insulo La Palma kun ĉefurbo (Los Sauces) je 250 m.s.m. Temas pri municipo lima kun Barlovento (norde), El Paso (sudokcidente) kaj Puntallana (sude), dum oriente estas Atlantiko.^[2]

San Andrés y Sauces posedas areon de 42,75 km².^[3] La municipa teritorio estas montara areo el la marbordo ĝis altaj punktoj tra krutaj areoj trairataj de torentejoj.^[2] Estas multaj pejzaĝoj konstruitaj de la vulkana aktiveco kun torentejoj.^[4]

Ekde 2002, la tuta insulo estas Rezervejo de la Biosfero,^[5] estante la tria kanaria insulo al kiu Unesko agnoskas tiun protektadon.

La kanaria pino estas la vegetala simbolo de la insulo La Palma.^[6] La municipo elstaras pro arbaroj de laŭrisilvo, profundaj torentejoj, terasoj kaj plantejoj de bananoj.

Historio[redakti | redakti fonton]

En la areo estis loĝado de guanĉoj. Tion pruvas nombraj arkeologiaj restaĵoj.^[7] Ili loĝis ĉefe en la malaltaj areoj. Dumlonge estis kontaktoj inter navigistoj kaj lokanoj. Poste, en la teritorio loĝis kolonoj kun konkerintoj. Eŭropaj familioj setliĝis tie kaj dediĉis sin al brutobredado kaj al agrikulturo de cerealoj kaj vitejoj.

Dum ioma tempo estis du apartaj kernoj, nome San Andrés sur la marbordo kaj Los Sauces sur la mezaltejoj. Post la krizo de la sukerkano ekdekadencis ambaŭ lokoj, kaj tial finfine ili kuniĝis. Kiel trapasejo al la norda ŝoseo, Los Sauces kreskiĝis dum ĉe San Andrés la loĝantaro stagnis.

En 1768 oni konstituis la unuajn konsilantarojn en la insularo kadre de la reformoj de la reĝo Karolo la 3-a, kiu kreis la postenojn de la magistratanoj. En 1812 oni konstituis la municipojn per la kreado de municipoj laŭ la Konstitucio de Kadizo, kaj en 1836 ili definitive plifirmiĝis post la alternado inter registaroj de konstituciistoj kaj absolutistoj. En la insulo La Palma, oni konstituis dek unu municipojn jam antaŭe agnoskitaj de Kastilio, plus Santa Cruz de La Palma, kiuj havis magistratanojn jam ekde 1634.

Ekde la 1940-aj kaj 1950-aj jaroj ekis nova ekonomia florado pro prospero de agrikulturo. Ekde la 1960-aj jaroj okazis disvolvigo de turismo.

Demografio[redakti | redakti fonton]

Historie la loĝantaro regule kreskiĝis tre lante dum la 20-a jarcento el 3 600 loĝantoj ĝis 7 113 en 1960. Poste la loĝantaro stagnis kaj malaltiĝis al 4 000 loĝantoj.

Kernoj	Loĝantoj (2015)	Viroj	Virinoj
Los Sauces	2497
San Andrés	303
Quinta Zoca	315
Hoya Grande	285
Fuente Nueva	23
Bermúdez	77
El Cardal	131
El Roque	46
El Tanque	145
Garachico	288
Llano el Pino	131
Llano La Palma	58
Orotava	72
Ramírez	86
San Juan	45
San Pedro	29
Verada Bajamar	181
Verada de las Lomadas	263
TOTALO	4.975

Ekonomio kaj vidindaĵoj[redakti | redakti fonton]

La ekonomio de la municipo estas bazata ĉefe sur la agrikulturo de bananoj kaj turismo, krom la kultivo de sukerkano kaj la rilata produktado de rumo marko Aldea. Alia duaranga produkto estas la dioskoreo, kultivata sur la deklivoj irigaciitaj de la torentejoj. La turisma disvolviĝo okazis je la fino de la 20-a jarcento.

Eblas montara piedirado, kultura turismo, mardistradoj kaj aliaj okupitecoj.^[2] Estas diversaj vidindaĵoj en la municipo, inter kiuj menciindas la torentejo kaj arbaroj Tilos, Los Nacientes de Marcos kaj Cordero, la muelejo El Regente, El Charco Azul (La Blua Flako, naturaj naĝejoj), la fiŝkaptista haveno Espíndola, la preĝejo Sankta Andreo, kaj la loĝlokoj, kie estas bonaj montraĵoj de tradicia arkitekturo.

Bildaro[redakti | redakti fonton]

Tipa angulo de San Andrés.
Ornamita pordo.
Preĝejo de Sankta Andreo Apostolo.
Domo Pinto.
Domo Álvarez de Silva.
Domporĉo ĉe San Andrés.
Domo González Coutinho.
Domo de la Doktoro Matías de Abreu.
Ermitejo de Pilar San Andrés.
Domo de la Markizoj de Guisla.
Ermitejo de Sankta Sebastiano.
Retablo de la Ermitejo de Sankta Sebastiano, San Andrés.
Tombejo, San Andrés.
Kalvario, San Andrés.
Kalkoforno, San Andrés.
Viadukto Los Tilos.
Charco Azul.
Charco Azul.

Referencoj[redakti | redakti fonton]

↑ «Datos del Registro de Entidades Locales». Ministerio de Hacienda y Administraciones Públicas. Konsultita la 23an de aŭgusto 2021.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Infraestructura de Datos Espaciales de Canarias Fonto: Consejería de Educación, Universidades y Sostenibilidad. Gobierno de Canarias.
↑ Población, superficie y densidad por municipios Arkivita la 7an de marto 2016 en Wayback Machine. Fonto: Instituto Nacional de Estadística.
↑ Consejo Insular de Aguas de Tenerife (eld.). Plan Hidrológico. Arkivita el originalo la 4an de septembro 2015.
↑ «La Palma Reserva Mundial de la Biosfera | Reserva Mundial de la Biosfera La Palma». www.lapalmabiosfera.es. Arkivita el originalo la 8an de marto 2018. Konsultita la 27an de februaro 2017.
↑ «EL PINO CANARIO». Foro de Tiempo.com. Konsultita la 6an de januaro 2017.
↑ «Principados o reinos aborígenes - HISTORIA - (GEVIC) Gran Enciclopedia Virtual Islas Canarias». www.gevic.net. Konsultita la 4an de januaro 2017.