Aŭkedoj: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: gl:Álcidos; cosmetic changes
Linio 13: Linio 13:
| subdivision_ranks = [[Genro]]j
| subdivision_ranks = [[Genro]]j
| subdivision =
| subdivision =
''[[Urio]] Uria''<br>
''[[Urio]] Uria''<br />
''[[Malgranda aŭko]] Alle''<br>
''[[Malgranda aŭko]] Alle''<br />
''[[Aŭko]] ''Alca''<br>
''[[Aŭko]] ''Alca''<br />
''[[Granda aŭko]] ''Pinguinus''<br>
''[[Granda aŭko]] ''Pinguinus''<br />
''[[Synthliboramphus]]''<br>
''[[Synthliboramphus]]''<br />
''[[Cepphus]]''<br>
''[[Cepphus]]''<br />
''[[Brachyramphus]]''<br>
''[[Brachyramphus]]''<br />
''[[Ptychoramphus]]''<br>
''[[Ptychoramphus]]''<br />
''[[Aethia]]''<br>
''[[Aethia]]''<br />
''[[Rinocera Aŭko]] ''Cerorhinca''<br>
''[[Rinocera Aŭko]] ''Cerorhinca''<br />
''[[Fraterkulo]] ''Fratercula''<br>
''[[Fraterkulo]] ''Fratercula''<br />
Formortintaj genroj, vidu [[Aŭkedoj#Sistematiko|Sistematiko]]
Formortintaj genroj, vidu [[Aŭkedoj#Sistematiko|Sistematiko]]
}}
}}
Linio 33: Linio 33:
Aŭkoj vivas mare kaj nur por bredi ili terenflugas. La plejmulto de la specioj bredas sur krutaj klifoj, ofte kune kun [[mevo]]j, [[petrelo]]j kaj [[sulo]]j.
Aŭkoj vivas mare kaj nur por bredi ili terenflugas. La plejmulto de la specioj bredas sur krutaj klifoj, ofte kune kun [[mevo]]j, [[petrelo]]j kaj [[sulo]]j.


==Sistematiko==
== Sistematiko ==
[[Dosiero:ThickbilledMurre23.jpg|right|thumb|[[Longbeka urio]] (centre) kaj [[Dikbeka aŭko|Dikbekaj aŭkoj]]]]
[[Dosiero:ThickbilledMurre23.jpg|right|thumb|[[Longbeka urio]] (centre) kaj [[Dikbeka aŭko|Dikbekaj aŭkoj]]]]
[[Dosiero:Blackguillemot44.jpg|thumb|[[Nigra urio]] en somera kaj vintra plumaroj]]
[[Dosiero:Blackguillemot44.jpg|thumb|[[Nigra urio]] en somera kaj vintra plumaroj]]
Linio 58: Linio 58:
** '''Tribo Alcini'''
** '''Tribo Alcini'''
*** ''[[Urio]]''
*** ''[[Urio]]''
**** [[Longbeka urio]] '' Uria aalge''
**** [[Longbeka urio]] '' Uria aalge''
**** [[Dikbeka urio]] ''Uria lomvia''
**** [[Dikbeka urio]] ''Uria lomvia''
*** [[Malgranda aŭko]] ''Alle alle''
*** [[Malgranda aŭko]] ''Alle alle''
*** [[Granda aŭko]] ''Pinguinus impennis'' ([[formortinta]], ĉ.[[1844]])
*** [[Granda aŭko]] ''Pinguinus impennis'' ([[formortinta]], ĉ.[[1844]])
*** [[Aŭko]] ''Alca torda''
*** [[Aŭko]] ''Alca torda''
** '''Tribo Synthliboramphini''' - [[Urieto]]j
** '''Tribo Synthliboramphini''' - [[Urieto]]j
*** ''[[Synthliboramphus]]''
*** ''[[Synthliboramphus]]''
**** [[Kalifornia urieto]], '' Synthliboramphus hypoleucus'' - foje en ''Endomychura''
**** [[Kalifornia urieto]], '' Synthliboramphus hypoleucus'' - foje en ''Endomychura''
**** [[Kravera urieto]], '' Synthliboramphus craveri'' - foje en ''Endomychura''
**** [[Kravera urieto]], '' Synthliboramphus craveri'' - foje en ''Endomychura''
**** [[Malnova urieto]], '' Synthliboramphus antiquus''
**** [[Malnova urieto]], '' Synthliboramphus antiquus''
**** [[Japana urieto]], '' Synthliboramphus wumizusume''
**** [[Japana urieto]], '' Synthliboramphus wumizusume''
** '''Tribo Cepphini'''
** '''Tribo Cepphini'''
*** ''[[Cepphus]]''
*** ''[[Cepphus]]''
**** [[Nigra urio]] '' Cepphus grylle''
**** [[Nigra urio]] '' Cepphus grylle''
**** [[Kolomburio]], '' Cepphus columba''
**** [[Kolomburio]], '' Cepphus columba''
***** [[Kurila urio]], ''Cepphus (columba) snowi''
***** [[Kurila urio]], ''Cepphus (columba) snowi''
**** [[Karba urio]], '' Cepphus carbo''
**** [[Karba urio]], '' Cepphus carbo''
** '''Tribo Brachyramphini'''
** '''Tribo Brachyramphini'''
*** ''[[Brachyramphus]]''
*** ''[[Brachyramphus]]''
**** [[Marmora urieto]], '' Brachyramphus marmoratus''
**** [[Marmora urieto]], '' Brachyramphus marmoratus''
**** [[Longbeka urieto]] ''Brachyramphus perdix''
**** [[Longbeka urieto]] ''Brachyramphus perdix''
**** [[Mallongbeka urieto]], '' Brachyramphus brevirostris''
**** [[Mallongbeka urieto]], '' Brachyramphus brevirostris''
** '''Tribo Aethiini'''
** '''Tribo Aethiini'''
*** [[Kasina aŭko]] aŭ [[Aŭko de Cassin]] '' Ptychoramphus aleuticus''
*** [[Kasina aŭko]] aŭ [[Aŭko de Cassin]] '' Ptychoramphus aleuticus''
*** ''[[Aethia]]''
*** ''[[Aethia]]''
**** [[Papagaŭko]], ''Aethia psittacula''
**** [[Papagaŭko]], ''Aethia psittacula''
**** [[Tufaŭko]], '' Aethia cristatella''
**** [[Tufaŭko]], '' Aethia cristatella''
**** [[Liphara aŭketo]], '' Aethia pygmaea''
**** [[Liphara aŭketo]], '' Aethia pygmaea''
**** [[Malgranda aŭketo]], '' Aethia pusilla''
**** [[Malgranda aŭketo]], '' Aethia pusilla''
** '''Tribo Fraterculini''' - Fraterkuloj
** '''Tribo Fraterculini''' - Fraterkuloj
*** [[Rinocera Aŭko]] '' Cerorhinca monocerata''
*** [[Rinocera Aŭko]] '' Cerorhinca monocerata''
*** ''[[Fraterkulo]]''
*** ''[[Fraterkulo]]''
**** [[Atlantika fraterkulo]] '' Fratercula arctica''
**** [[Atlantika fraterkulo]] '' Fratercula arctica''
**** [[Korna fraterkulo]] '' Fratercula corniculata''
**** [[Korna fraterkulo]] '' Fratercula corniculata''
**** [[Tufa fraterkulo]] '' Fratercula cirrhata''
**** [[Tufa fraterkulo]] '' Fratercula cirrhata''


[[Biodiverseco]] de aŭkedoj ŝajnas esti pli alta dum la [[plioceno]] (Konyukhov, 2002).
[[Biodiverseco]] de aŭkedoj ŝajnas esti pli alta dum la [[plioceno]] (Konyukhov, 2002).
Linio 108: Linio 108:
[[fr:Alcidae]]
[[fr:Alcidae]]
[[fy:Alkfûgels]]
[[fy:Alkfûgels]]
[[gl:Álcidos]]
[[he:אלקיים]]
[[he:אלקיים]]
[[hr:Njorke]]
[[hr:Njorke]]

Kiel registrite je 01:58, 23 jul. 2009

Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Aŭkedoj
Biologia klasado
Ordo: Ĥaradrioformaj Charadriiformes
Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr

La Aŭkedoj estas tut-arkta familio de la ordo de Ĥaradrioformaj birdoj. Ilii aspektas iom kiel pingveno pro iliaj blanka kaj nigra koloroj, la rektiĝa pozicio kaj pro kelkaj el iliaj kutimoj. Tamen ili tute ne estas parencaj al pingvenoj.

Male al pingveno aŭkoj povas flugi (krom la Granda aŭko). Ili bone naĝas kaj subakviĝas, sed ilia ir-maniero apektas iom plumpa. Pro la mallonga enverguro aŭkoj bezonas flugeti tre rapide por flugi.

Aŭkoj vivas mare kaj nur por bredi ili terenflugas. La plejmulto de la specioj bredas sur krutaj klifoj, ofte kune kun mevoj, petreloj kaj suloj.

Sistematiko

Longbeka urio (centre) kaj Dikbekaj aŭkoj
Nigra urio en somera kaj vintra plumaroj
Kasina aŭko
Papageta aŭko
Marmora urieto

ORDO Ĥaradrioformaj Charadriiformes
Subordo Lari

Familio Aŭkedoj Alcidae

Biodiverseco de aŭkedoj ŝajnas esti pli alta dum la plioceno (Konyukhov, 2002).