Ĥorezmo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e robota aldono de: hu:Hvárezm
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
[[Image:Khorasan-Mawaralnahr-Khwarizm.jpg|thumb|A) [[Ĥorazano]] <br /> B) [[Transoksanio]] <br /> C) Ĥorezmo]]
[[Image:Khorasan-Mawaralnahr-Khwarizm.jpg|thumb|A) [[Ĥorazano]] <br /> B) [[Transoksanio]] <br /> C) Ĥorezmo]]


'''Ĥorezmio''' aŭ '''Ĥorezmujo''' ([[Avesto|aveste]]: '''Xvairizem'''; [[Antikva Persa Lingvo|antikvperse]]: '''Huwarazmish'''; [[Persa lingvo|perse]]: '''خوارزم''' (''Khwārazm''), [[Araba lingvo|arabe]]: '''خوارزم''' (''Khwārizm''); [[Ĉina lingvo|ĉine]]: '''花剌子模''' (''Huālázǐmó''); [[Uzbeka lingvo|uzbeke]]: '''Xorazm'''; [[Rusa lingvo|ruse]]: '''Хорезм''' (''ĥorezme''); en orĥon-turkaj enskriboj: '''Apar'''; ankaŭ konata internacie kaj historie kiel '''''Chorasmia''''', '''''Khwarezmia''''', '''''Khwarizm''''', '''''Khwarazm''''', '''''Khorezm''''', '''''Khoresm''''', '''''Khorasam''''' kaj '''''Chorezm''''') estis la nomo de kelkaj historiaj regnoj [[Centra Azio|centraziaj]] kaj nun estas la nomo de [[Uzbekio|uzbeka]] [[Provinco de Ĥorezmo|provinco]].
'''Ĥorezmio''' aŭ '''Ĥorezmujo''' ([[Avesto|aveste]]: '''Xvairizem'''; [[antikva persa lingvo|antikvperse]]: '''Huwarazmish'''; [[Persa lingvo|perse]]: '''خوارزم''' (''Khwārazm''), [[Araba lingvo|arabe]]: '''خوارزم''' (''Khwārizm''); [[Ĉina lingvo|ĉine]]: '''花剌子模''' (''Huālázǐmó''); [[Uzbeka lingvo|uzbeke]]: '''Xorazm'''; [[Rusa lingvo|ruse]]: '''Хорезм''' (''ĥorezme''); en orĥon-turkaj enskriboj: '''Apar'''; ankaŭ konata internacie kaj historie kiel '''''Chorasmia''''', '''''Khwarezmia''''', '''''Khwarizm''''', '''''Khwarazm''''', '''''Khorezm''''', '''''Khoresm''''', '''''Khorasam''''' kaj '''''Chorezm''''') estis la nomo de kelkaj historiaj regnoj [[Centra Azio|centraziaj]] kaj nun estas la nomo de [[Uzbekio|uzbeka]] [[Provinco Ĥorezmo|provinco]].


Kiel regno, Ĥorezmujo troviĝis oriente de la [[Arala maro|Aralo]], inkluzivanta la nunan [[Karakalpakio]]n, kaj la [[altebenaĵo]]n de [[Ust-Urt]]. Sude ĝi atingis la limon de [[Ĥorasano]] kaj oriente limis al [[Sogdio]]. Ĝia ĉefurbo estis la nuna urbo [[Ĥiva]] (nun en [[Uzbekio]]), [[Monda Kulturheredaĵo de UNESKO|Monda heredaĵo]] laŭ [[UNESCO]].
Kiel regno, Ĥorezmujo troviĝis oriente de la [[Arala maro|Aralo]], inkluzivanta la nunan [[Karakalpakio]]n, kaj la [[altebenaĵo]]n de [[Ust-Urt]]. Sude ĝi atingis la limon de [[Ĥorasano]] kaj oriente limis al [[Sogdio]]. Ĝia ĉefurbo estis la nuna urbo [[Ĥiva]] (nun en [[Uzbekio]]), [[Monda Kulturheredaĵo de UNESKO|Monda heredaĵo]] laŭ [[UNESCO]].

Kiel registrite je 10:03, 21 maj. 2012

A) Ĥorazano
B) Transoksanio
C) Ĥorezmo

ĤorezmioĤorezmujo (aveste: Xvairizem; antikvperse: Huwarazmish; perse: خوارزم (Khwārazm), arabe: خوارزم (Khwārizm); ĉine: 花剌子模 (Huālázǐmó); uzbeke: Xorazm; ruse: Хорезм (ĥorezme); en orĥon-turkaj enskriboj: Apar; ankaŭ konata internacie kaj historie kiel Chorasmia, Khwarezmia, Khwarizm, Khwarazm, Khorezm, Khoresm, Khorasam kaj Chorezm) estis la nomo de kelkaj historiaj regnoj centraziaj kaj nun estas la nomo de uzbeka provinco.

Kiel regno, Ĥorezmujo troviĝis oriente de la Aralo, inkluzivanta la nunan Karakalpakion, kaj la altebenaĵon de Ust-Urt. Sude ĝi atingis la limon de Ĥorasano kaj oriente limis al Sogdio. Ĝia ĉefurbo estis la nuna urbo Ĥiva (nun en Uzbekio), Monda heredaĵo laŭ UNESCO.

Kiam en la jaro 328 a.K. ĝia reĝo rilatiĝis kun la helena konkeranto Aleksandro la Granda, Ĥorezmujo estis jam sedenta (malnomada) civiliza reĝlando bazita sur irigacia agrikulturo, bone defendita kontraŭ la ĉirkaŭantaj nomadoj.

La aramea lingvo, kvankam semida, estis la mastruma lingvo de la Persa imperio kaj la nura skribita lingvo ĝis tiam en la regiono.


Plej famaj naskitoj de la lando: