Oranĝo (frukto): Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Kozyra (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Rajzin (diskuto | kontribuoj) oranĝujo -> oranĝarbo, pro nomŝanĝo ĉe la artikolo oranĝarbo Etikedo: redakto de fonto je 2017 |
||
Linio 6: | Linio 6: | ||
|dosiero = OrangeBloss_wb.jpg |
|dosiero = OrangeBloss_wb.jpg |
||
|dosiero larĝo = 260px |
|dosiero larĝo = 260px |
||
|priskribo de dosiero = Floroj kaj fruktoj de |
|priskribo de dosiero = Floroj kaj fruktoj de oranĝarbo |
||
|regno = [[Planto]]j ''Plantae'' |
|regno = [[Planto]]j ''Plantae'' |
||
|divizio = [[Angiospermoj]] ''Magnoliophyta'' |
|divizio = [[Angiospermoj]] ''Magnoliophyta'' |
||
Linio 18: | Linio 18: | ||
|komunejo = |
|komunejo = |
||
}} |
}} |
||
[[Dosiero:Citrus aurantium - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-042.jpg|thumb|eta|maldekstra|Morfologio: floroj kaj fruktoj de [[ |
[[Dosiero:Citrus aurantium - Köhler–s Medizinal-Pflanzen-042.jpg|thumb|eta|maldekstra|Morfologio: floroj kaj fruktoj de [[oranĝarbo]]]] |
||
[[Dosiero:Orange-Whole-&-Split.jpg|thumb|eta|maldekstra|La tuta oranĝo kaj sekco-bildo]] |
[[Dosiero:Orange-Whole-&-Split.jpg|thumb|eta|maldekstra|La tuta oranĝo kaj sekco-bildo]] |
||
[[Dosiero:Oranges and orange juice.jpg|thumb|upright|Oranĝoj kaj oranĝo-suko]] |
[[Dosiero:Oranges and orange juice.jpg|thumb|upright|Oranĝoj kaj oranĝo-suko]] |
||
[[Dosiero:OUDRY Orange Tree.jpg|thumb|upright|maldekstra|[[Jean-Baptiste Oudry]], la pentraĵo ''La oranĝo-arbo'', 1740]] |
[[Dosiero:OUDRY Orange Tree.jpg|thumb|upright|maldekstra|[[Jean-Baptiste Oudry]], la pentraĵo ''La oranĝo-arbo'', 1740]] |
||
[[Dosiero:2005orange.PNG|thumb|550px|Produktado de oranĝoj en 2005.]] |
[[Dosiero:2005orange.PNG|thumb|550px|Produktado de oranĝoj en 2005.]] |
||
'''Oranĝo''' estas la frukto de [[ |
'''Oranĝo''' estas la frukto de [[oranĝarbo]] aŭ oranĝujo. Ĝi estas [[bero]] de karakteriza ruĝe-flavas koloro, kiu ofte estas nomata simple [[oranĝkolora]]. |
||
La frukto hejmas en [[Ĉinio]]; en la [[14-a jarcento|14-a]] aŭ [[15-a jarcento]] portugalaj maristoj portis ĝin al [[Eŭropo]], kie ĝi estis ŝatata pro siaj gusto kaj konservebleco. En kelkaj lingvoj ĝi ricevis la nomon "portugala", ekz. en la [[greka lingvo|greka]] (''πορτοκάλι''), [[rumana lingvo|rumana]] (''portocală'') kaj [[araba lingvo|araba]] (برتقال [burtuqâl]). Povas esti, ke en suda [[Italio]] la frukto estis konata jam pli longe, sed ne atingis aliajn partojn de Eŭropo. |
La frukto hejmas en [[Ĉinio]]; en la [[14-a jarcento|14-a]] aŭ [[15-a jarcento]] portugalaj maristoj portis ĝin al [[Eŭropo]], kie ĝi estis ŝatata pro siaj gusto kaj konservebleco. En kelkaj lingvoj ĝi ricevis la nomon "portugala", ekz. en la [[greka lingvo|greka]] (''πορτοκάλι''), [[rumana lingvo|rumana]] (''portocală'') kaj [[araba lingvo|araba]] (برتقال [burtuqâl]). Povas esti, ke en suda [[Italio]] la frukto estis konata jam pli longe, sed ne atingis aliajn partojn de Eŭropo. |
||
Linio 31: | Linio 31: | ||
Plej granda kultivanto de oranĝoj estas [[Brazilo]], kiu jare produktas pli ol 18.000 tunojn (2004). Sekvas ĝin [[Usono]], [[Ĉinio]], [[Meksiko]], [[Barato]], [[Hispanio]], [[Egiptio]] kaj [[Turkio]]. |
Plej granda kultivanto de oranĝoj estas [[Brazilo]], kiu jare produktas pli ol 18.000 tunojn (2004). Sekvas ĝin [[Usono]], [[Ĉinio]], [[Meksiko]], [[Barato]], [[Hispanio]], [[Egiptio]] kaj [[Turkio]]. |
||
== [[ |
== [[oranĝarbo]] aŭ ĉinia citruso == |
||
La [[ |
La [[oranĝarbo]] aŭ ĉinia citruso (''Citrus sinensis'') estas fruktarbo, eble origina el [[Ĉinio]], kultivata en sufiĉe varmaj regionoj por ĝiaj fruktoj ([[oranĝo (frukto)|oranĝoj]]) kaj por la floroj kaj la ŝelo, el kiuj oni ekstraktas esencon.<ref>[[PIV2]], p. 817.</ref> |
||
== Vidu ankaŭ== |
== Vidu ankaŭ== |
Kiel registrite je 10:25, 30 nov. 2017
Aliajn signifojn de la vorto oranĝo listigas la apartiga artikolo.
Oranĝo | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Floroj kaj fruktoj de oranĝarbo
| ||||||||||||
Biologia klasado | ||||||||||||
| ||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||
Oranĝo estas la frukto de oranĝarbo aŭ oranĝujo. Ĝi estas bero de karakteriza ruĝe-flavas koloro, kiu ofte estas nomata simple oranĝkolora.
La frukto hejmas en Ĉinio; en la 14-a aŭ 15-a jarcento portugalaj maristoj portis ĝin al Eŭropo, kie ĝi estis ŝatata pro siaj gusto kaj konservebleco. En kelkaj lingvoj ĝi ricevis la nomon "portugala", ekz. en la greka (πορτοκάλι), rumana (portocală) kaj araba (برتقال [burtuqâl]). Povas esti, ke en suda Italio la frukto estis konata jam pli longe, sed ne atingis aliajn partojn de Eŭropo.
La frukto, kies ŝelo pli facile forigeblas ol ekzemple tiu de citrono, estas multe manĝata, sed eĉ pli multe estas trinkata ĝia suko.
Plej granda kultivanto de oranĝoj estas Brazilo, kiu jare produktas pli ol 18.000 tunojn (2004). Sekvas ĝin Usono, Ĉinio, Meksiko, Barato, Hispanio, Egiptio kaj Turkio.
oranĝarbo aŭ ĉinia citruso
La oranĝarbo aŭ ĉinia citruso (Citrus sinensis) estas fruktarbo, eble origina el Ĉinio, kultivata en sufiĉe varmaj regionoj por ĝiaj fruktoj (oranĝoj) kaj por la floroj kaj la ŝelo, el kiuj oni ekstraktas esencon.[1]