Romaj ciferoj: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Surfo (diskuto | kontribuoj) Malaprobis la lastan tekstan ŝanĝon (de 181.25.10.147) kaj restarigis revizion 6004179 de LLarson |
Verdulo (diskuto | kontribuoj) eNeniu resumo de redakto |
||
| Linio 40: | Linio 40: | ||
Skribi naturalajn nombrojn per romaj ciferoj, oni skribas ilin en vico, dume, se la granda cifero staras antaŭ malgranda, ili adiciiĝas, ekzemple, <math>\mathrm{VI=V+I=5+1=6}</math>. Kontraŭkaze, oni subtrahas la malgrandan nombron de la granda, ekzemple, <math>\mathrm{IX=X-I=10-1=9}</math>. La dua principo estas uzata nur por eviti kvarfojan ripeton de la sama cifero: kvardek, ekzemple, estas esprimita per <math>\mathrm{XL=X-L=50-10=40}</math>, kaj ne per misa <math>\mathrm{XXXX}</math>. |
Skribi naturalajn nombrojn per romaj ciferoj, oni skribas ilin en vico, dume, se la granda cifero staras antaŭ malgranda, ili adiciiĝas, ekzemple, <math>\mathrm{VI=V+I=5+1=6}</math>. Kontraŭkaze, oni subtrahas la malgrandan nombron de la granda, ekzemple, <math>\mathrm{IX=X-I=10-1=9}</math>. La dua principo estas uzata nur por eviti kvarfojan ripeton de la sama cifero: kvardek, ekzemple, estas esprimita per <math>\mathrm{XL=X-L=50-10=40}</math>, kaj ne per misa <math>\mathrm{XXXX}</math>. |
||
[[Dosiero:StuttgartStiftskirche.jpg|eta|dekstre|180px|Horloĝo de la kolegiata preĝejo en [[Kolonjo]], kun romaj{{spaceto}}ciferoj.]] |
[[Dosiero:StuttgartStiftskirche.jpg|eta|dekstre|180px|Horloĝo de la kolegiata preĝejo en [[Kolonjo]], kun romaj{{spaceto}}ciferoj (rimarku ke la IV fariĝis IIII kiel sur preskaŭ ĉiuj horloĝoj).]] |
||
Plenumo de aritmetikaj operacioj per romanaj ciferoj estas maloportuna. Romianoj uzis [[Abako (meĥanika kalkulilo)|abakon]].<ref name="Menninger2013">{{citaĵo el libro |unua=Karl |lasta=Menninger |tradukinto=Paul Broneer |titolo=Number Words and Number Symbols: A Cultural History of Numbers |eldonejo=Dover Publications |lingvo=en |dato=2013 |isbn=978-0-486-31977-3 |paĝo=315}}</ref> |
Plenumo de aritmetikaj operacioj per romanaj ciferoj estas maloportuna. Romianoj uzis [[Abako (meĥanika kalkulilo)|abakon]].<ref name="Menninger2013">{{citaĵo el libro |unua=Karl |lasta=Menninger |tradukinto=Paul Broneer |titolo=Number Words and Number Symbols: A Cultural History of Numbers |eldonejo=Dover Publications |lingvo=en |dato=2013 |isbn=978-0-486-31977-3 |paĝo=315}}</ref> |
||
Kiel registrite je 18:23, 15 maj. 2018
| Romaj ciferoj | |
|---|---|
| Simbolo | Valoro |
| Ⅰ | 1 |
| Ⅱ | 2 |
| Ⅲ | 3 |
| Ⅳ | 4 |
| Ⅴ | 5 |
| Ⅵ | 6 |
| Ⅶ | 7 |
| Ⅷ | 8 |
| Ⅸ | 9 |
| Ⅹ | 10 |
| Ⅼ | 50 |
| Ⅽ | 100 |
| Ⅾ | 500 |
| Ⅿ | 1000 |
| MMXXIV | 2024 |
La sistemo de romaj ciferoj (aŭ romanaj ciferoj) aperis ĉirkaŭ la jaro 800 a.K. ĉe etruskoj kaj ĝin uzis ankaŭ latinlingvaj romianoj. Anoj de la eŭropa kulturo ankoraŭ uzas ĝin por horloĝoj, datoj, monatnombroj, kaj jarcentoj, kaj por nomoj de seriaj moŝtuloj, kiel reĝoj, imperiestroj, kaj papoj.
Skribo
Skribi naturalajn nombrojn per romaj ciferoj, oni skribas ilin en vico, dume, se la granda cifero staras antaŭ malgranda, ili adiciiĝas, ekzemple, . Kontraŭkaze, oni subtrahas la malgrandan nombron de la granda, ekzemple, . La dua principo estas uzata nur por eviti kvarfojan ripeton de la sama cifero: kvardek, ekzemple, estas esprimita per , kaj ne per misa .
Plenumo de aritmetikaj operacioj per romanaj ciferoj estas maloportuna. Romianoj uzis abakon.[1]
Unikodo
Unikodo provizas specialaj signoj por la romaj ciferoj de 1 al 12, kaj apartaj signoj por 50, 100, 500, kaj 1000. Ili havas kodojn respektive U+2160U+216FU+2170U+217F
Vidi ankaŭ
Referencoj
- ↑ Menninger, Karl. (2013) Number Words and Number Symbols: A Cultural History of Numbers, trad. Paul Broneer (angle), p. 315. ISBN 978-0-486-31977-3.
- ↑ UnicodeSet. Unicode Consortium. Arkivita el la originalo je 2016-08-18.
Eksteraj ligiloj
- Ostermiller, Stephen. Roman Numeral Conversion Calculator and Self Test. Arkivita el la originalo je 2016-03-13.
| ||||||||||