Dispartigoj de Pollando-Litovio: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
kompletigo laŭ pola vikipedio |
||
| Linio 1: | Linio 1: | ||
[[Dosiero:Allegory of the 1st partition of Poland crop.jpg|eta|La [[alegorio]] pri la Dispartigoj de Pollando-Litovio fare de [[Prusio]], [[Rusio]] kaj [[Aŭstrio]]]] |
[[Dosiero:Allegory of the 1st partition of Poland crop.jpg|eta|La [[alegorio]] pri la Dispartigoj de Pollando-Litovio fare de [[Prusio]], [[Rusio]] kaj [[Aŭstrio]]]] |
||
[[Dosiero:Partitions of Poland.png|250px|eta|La [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj]] post la [[dispartigoj de Pollando-Litovio]]]] |
[[Dosiero:Partitions of Poland.png|250px|eta|La [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj]] post la [[dispartigoj de Pollando-Litovio]]]] |
||
La '''dispartigoj de Pollando-Litovio''' aŭ '''dispartigoj de la [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj]]''' ([[pola|pole]] simpligite: ''Rozbiory Polski'', [[litova|litove]]: ''Abiejų Tautų Respublikos padalinimai'', [[Belarusa lingvo|belaruse]]: ''Падзелы Рэчы Паспалітай'') estis periodo en la historio de la [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj]] en la jaroj [[1772]]-[[1795]]. Pro diplomatiaj kontraktoj (ne komencinte militon) oni decidis dispartigi la Respublikon de Ambaŭ Nacioj inter la tri najbaraj regnoj: [[Rusia imperio]], [[Prusio]] kaj [[Aŭstrio]]. La dispartigoj finis la [[Pola-Litova Unio|Polan-Litovan Union]]. Tri dispartigoj okazis: |
La '''dispartigoj de Pollando-Litovio''' aŭ '''dispartigoj de la [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj]]''' ([[pola|pole]] simpligite: ''Rozbiory Polski'', [[litova|litove]]: ''Abiejų Tautų Respublikos padalinimai'', [[Belarusa lingvo|belaruse]]: ''Падзелы Рэчы Паспалітай'') estis periodo en la historio de la [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj]] en la jaroj [[1772]]-[[1795]]. Pro diplomatiaj kontraktoj (ne komencinte militon) oni decidis dispartigi la Respublikon de Ambaŭ Nacioj inter la tri najbaraj regnoj: [[Rusia imperio]], [[Reĝlando Prusio]] kaj [[Sankta Romia Imperio|Aŭstrio]]. La dispartigoj finis la [[Pola-Litova Unio|Polan-Litovan Union]]. Tri dispartigoj okazis: |
||
* [[Unua dispartigo de Pollando]] la [[5-an de aŭgusto]] [[1772]] (Rusio, Prusio kaj Aŭstrio) |
* [[Unua dispartigo de Pollando]] la [[5-an de aŭgusto]] [[1772]] (Rusio, Prusio kaj Aŭstrio) |
||
| Linio 7: | Linio 7: | ||
* la [[24-an de oktobro]] [[1795]] (Rusio, Prusio kaj Aŭstrio) |
* la [[24-an de oktobro]] [[1795]] (Rusio, Prusio kaj Aŭstrio) |
||
== |
== Interesaĵoj == |
||
* [[Habsburgoj]] estis ĉefa iniciatinto de la dispartigoj de Pollando por ke la nomo de Pollando neniam plu aperu en dokumentoj, mapoj kaj en internaciaj diskutoj ([[3-a de januaro]] de 1795) |
|||
[[Turkio]] estis la sola regno kiu ne akceptis iun ajn dispartigon de la Respubliko de Ambaŭ Nacioj. |
*[[Turkio]] estis la sola regno kiu ne akceptis iun ajn dispartigon de la Respubliko de Ambaŭ Nacioj. |
||
== Vidu ankaŭ == |
== Vidu ankaŭ == |
||
* [[Fluganta Universitato]] |
* [[Fluganta Universitato]] |
||
* [[Reĝlando Galicio kaj Lodomerio]] |
* [[Reĝlando Galicio kaj Lodomerio]] |
||
Korektoj de la dispartigoj: |
|||
* [[Varsovia Duklando]] (1807–1815) |
|||
* [[Viena kongreso]] (1814–1815) |
|||
==Bibliografio== |
|||
* T. Cegielski, Ł. Kądziela: ''Rozbiory Polski 1772–1793–1795'', [[Varsovio]] 1990 |
|||
* G. Eversley: ''The partitions of Poland'', [[Londono]] 1915 |
|||
* H. Kaplan: ''The First Partition of Poland'', [[Novjorko]] 1962 |
|||
==Eksteraj ligiloj== |
|||
* Radosław Paweł Żurawski [https://magazyn.wp.pl/artykul/rozwazania-o-upadku-i-odradzaniu-sie-panstw-z-okazji-setnej-rocznicy-odzyskania-przez-polske-niepodleglosci Rozważania o upadku i odradzaniu się państw (z okazji setnej rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości)] Konsideroj pri flo kaj renaskiĝo de la ŝtato (okaze de la 100-a datreveno de reakiro de [[sendependeco]] fare de Pollando) |
|||
{{ĝermo|historio}} |
{{ĝermo|historio}} |
||
| Linio 18: | Linio 30: | ||
[[Kategorio:Dispartigoj de Pollando-Litovio| ]] |
[[Kategorio:Dispartigoj de Pollando-Litovio| ]] |
||
[[Kategorio:Disfalo de landoj]] |
[[Kategorio:Disfalo de landoj]] |
||
[[Kategorio:Historia geografio de Pollando]] |
|||
Kiel registrite je 05:50, 3 jan. 2020
La dispartigoj de Pollando-Litovio aŭ dispartigoj de la Respubliko de Ambaŭ Nacioj (pole simpligite: Rozbiory Polski, litove: Abiejų Tautų Respublikos padalinimai, belaruse: Падзелы Рэчы Паспалітай) estis periodo en la historio de la Respubliko de Ambaŭ Nacioj en la jaroj 1772-1795. Pro diplomatiaj kontraktoj (ne komencinte militon) oni decidis dispartigi la Respublikon de Ambaŭ Nacioj inter la tri najbaraj regnoj: Rusia imperio, Reĝlando Prusio kaj Aŭstrio. La dispartigoj finis la Polan-Litovan Union. Tri dispartigoj okazis:
- Unua dispartigo de Pollando la 5-an de aŭgusto 1772 (Rusio, Prusio kaj Aŭstrio)
- la 23-an de januaro 1793 (Rusio kaj Prusio)
- la 24-an de oktobro 1795 (Rusio, Prusio kaj Aŭstrio)
Interesaĵoj
- Habsburgoj estis ĉefa iniciatinto de la dispartigoj de Pollando por ke la nomo de Pollando neniam plu aperu en dokumentoj, mapoj kaj en internaciaj diskutoj (3-a de januaro de 1795)
- Turkio estis la sola regno kiu ne akceptis iun ajn dispartigon de la Respubliko de Ambaŭ Nacioj.
Vidu ankaŭ
Korektoj de la dispartigoj:
- Varsovia Duklando (1807–1815)
- Viena kongreso (1814–1815)
Bibliografio
- T. Cegielski, Ł. Kądziela: Rozbiory Polski 1772–1793–1795, Varsovio 1990
- G. Eversley: The partitions of Poland, Londono 1915
- H. Kaplan: The First Partition of Poland, Novjorko 1962
Eksteraj ligiloj
- Radosław Paweł Żurawski Rozważania o upadku i odradzaniu się państw (z okazji setnej rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości) Konsideroj pri flo kaj renaskiĝo de la ŝtato (okaze de la 100-a datreveno de reakiro de sendependeco fare de Pollando)
