Sendependeco

Por aliaj signifoj, bv. rigardi la apartigilan paĝon: Sendependeco (apartigilo)

Aliro al la sendependeco de diversaj landoj de la mondo.

Sendependeco kiel ĝenerala politika supernocio signifas, ke lando, loĝantara parto aŭ organizaĵo regas mem aŭ formas propran suverenan ŝtaton, anstataŭ esti regata de aliaj potencoj.

Tago de Sendependeco

En la historio de multaj landoj, evidente la momento de sendependeco disde imperio, najbara lando, okupint potenco ktp., povas esti grava mejloŝtono. Tiele tre ofte oni celebras en la lando eventojn por la Tago de Sendependeco, kiu konsistas ĉefe el feritago, militistaj paradoj, piroteknikaĵoj ktp. Ekzemploj povas esti la jenaj:

• Afgana Sendependeca Tago
• Bangladeŝa Sendependeca Tago
• Sendependeca tago de Usono

Historio

Ĉefe post la Dua Mondmilito svarmis tra la tuta mondo movadoj por sendependigo de respektivaj landoj disde la koloniigaj potencoj. Tiu procezo pluis laŭlonge de la dua duono de la 20-a jarcento, sed je la fino de la jarcento preskaŭ ĉiuj sendependigaj movadoj estis atingintaj siajn celojn (sed ne ĉiuj) kaj la nova tendencco estis ĉu secesio aŭ separismo el federacia ŝtato.

Kelkaj movadoj kaj organizoj

• NFLA, MPLA kaj UNITA en Angolo
• ETA en Eŭskio
• Gronlanda sendependeco en Gronlando
• MPAIAC en Kanarioj
• Frente Polisario en Okcidenta Saharo
• OLP en Palestino
• Sardiniaj Armitaj Fortoj en Sardinio
• Vancouver Island Party en Vankuvera Insulo

Vidu ankaŭ

• Diplomatia agnosko
• Separatismo
• Aŭtonomio
• Suvereneco
• Militoj de nacia liberigo
• Nacia ŝtato
• Aŭtarkio
• Rejna separatismo
• Sendependiĝa tago
• Usona Sendependiĝa Deklaro

Eksteraj ligiloj

• Stanislavo Belov (2018-01-13) Domo de vic-reĝo aŭ Kiom kostas sendependeco? (esperante). Blogger. Arkivita el la originalo je 2018-01-14. Alirita 2018-01-14. (recenzo pri la filmo "Domo de vic-reĝo" kaj pensoj, estigitaj de ĝi)