Stella Kübler
| Stella Kübler | |
|---|---|
| Persona informo | |
| Naskonomo | Stella Goldschlag |
| Naskiĝo | 10-an de julio 1922 en Berlino |
| Morto | 26-an de oktobro 1994 (72-jaraĝa) en Freiburg |
| Mortokialo | morto per falo |
| Lingvoj | germana |
| Ŝtataneco | Germanio • Nazia Germanio |
| Familio | |
| Patro | Gerhard Goldschlag |
| Patrino | Tony Goldschlag |
| Infano | 1 |
| Okupo | |
| Okupo | militisto • kunlaboranto • informer collaborator • Gestapo agent |
Stella Kübler-Isaacksohn el domo Goldschlag (naskiĝis la 10-an de julio 1922, m. 1994) – juddevena germana judkaptistino dum la dua mondmilito.
Vivo[redakti | redakti fonton]
Ŝi naskiĝis en familio de asimilitaj judoj. Post eventoj de t.n. kristala nokto novembre 1938 ŝia familio senefike provis elmigri el Nazia Germanio. En 1940 nuptis muzikiston Manfred Kübler, murditan poste de germanaj nazioj en koncentrejo Aŭŝvico. Post arestoj kaj deportado de berlinaj judoj ŝiaj gepatroj kaŝiĝis, ŝi mem danke al arja ĉefaspekto kaj falsaj dokumentoj liveritaj de falsisto Guenther Rogoff laboris en unu el berlinaj fabrikoj. Arestita la 2-an de julio 1943. Post kelkaj semajnoj nazioj arestis ŝiajn gepatrojn. Post brutala enketado akceptis proponon de kunlaborismo kun gestapo kiel t.n. kaptisto (germane Greiferin) agante en reto de profesiaj kaptistoj kontraŭ mono kaj promeso ne deporti la gepatrojn fare de gestapo al koncentrejo. Sian agadon ŝi daŭrigis eĉ post deporto de siaj gepatroj. En la reto de kaptistoj ŝi kunlaboris kun sia dua edzo Rolf Issaksohn.
Nombron de denuncitaj de ŝi judoj oni pritaksas al 600 ĝis 3000. Post la milito arestita de NKVD kaj kondamnita de Soveta Milita Tribunalo al 10 jaroj de mallibero en gulago. Post liberiĝo setlis en Okcidenta Berlino, kie estis denove juĝata, sed pro plenumo de la puno en soveta koncentrejo ne subiĝis al prijuĝita puno. Mortis per sinmortigo. Ŝian biografion sub la titolo Stella verkis Peter Wyden.
Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]
- Stella: The Story of Stella Goldschlag history.ucsb.edu