Vidjapati
| Vidjapati | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 1-an de januaro 1352 en Bisfi Vidyapati Dih |
| Morto | 1-an de januaro 1448 (96-jaraĝa) en Vidyapati Nagar |
| Lingvoj | maitila • sanskrito |
| Okupo | |
| Okupo | poeto verkisto 
|
Vidjapati aŭ Vidyapati (ĉirkaŭ 1380 – 1460), konata ankaŭ per la kromnomo Maitil Kavi Kokil (kukolo-poeto de Maitila), estis Maitila kaj Sanskrita plurfaka poeto kaj sanktulo, dramaturgo, komponisto, biografo,[1] filozofo,[2] jur-teoriulo,[3] verkisto, kortegano kaj reĝa pastro.[4]
Verkaro kaj influo
[redakti | redakti fonton]Li estis adoranto de Ŝivo, sed ankaŭ verkis amkantojn kaj religiajn Viŝnuismajn kantojn.[5] Li scipovis Sanskriton, Prakriton, Apabhramsha kaj Maitilan.[5]
La influo de Vidjapati ne limiĝis al Maitila kaj Sanskrita literaturoj, sed male ĝi etendiĝis al aliaj orienthindiaj literaturaj tradicioj.[4] La lingvaĵo en la tempo de Vidjapati, la prakrito-derivita malfrua Abahattha, ĵus ektransiris al fruaj versioj de orienta lingvo kiel Maitila. Tiel, la influo de Vidjapati por la farado de tiuj lingvoj estis priskribita kiel "simila al tiu de Dante en Italio kaj Chaucer en Anglio".[6] Li estis nomita la "Patro de Bengala literaturo".[6]
Rabindranath Tagore kompletigis serion de gravaj verkoj ĉirkaŭ 1877, unu el ili longa poemo en la Maitila stilo de Vidjapati. Kiel ŝerco, li asertis, ke tiuj estis la perditaj verkoj de ĵus malkovrita poeto de la 17-a jarcento de Viŝnuismo nome Bhānusiṃha.[7] Regionaj fakuloj ja akceptis ilin kiel la perditaj verkoj de la fikcia poeto.[8]
Notoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Vidyapati Poetry, allpoetry.com
- ↑ Firoze Rangoonwalla; Vishwanath Das (1970). Indian Filmography: Silent & Hindi Films, 1897-1969. J. Udeshi.
- ↑ Jha, Pankaj (2019), "Vidyapati and Mithila", A Political History of Literature (Delhi: Oxford University Press), doi:10.1093/oso/9780199489558.003.0001, (ISBN 978-0-19-948955-8), https://oxford.universitypressscholarship.com/10.1093/oso/9780199489558.001.0001/oso-9780199489558-chapter-1, retrieved 2022-03-17
- ↑ 4,0 4,1 Pankaj Jha. (20a de Novembro 2018) A Political History of Literature: Vidyapati and the Fifteenth Century. OUP India, p. 2. ISBN 978-0-19-909535-3.
- ↑ 5,0 5,1 Jha, Pankaj (14a de Februaro 2019), "Vidyapati and Mithila", A Political History of Literature, Oxford University Press, pp. 3–36, doi:10.1093/oso/9780199489558.003.0001, ISBN 978-0-19-948955-8, Alirita la 7an de Marto 2021
- ↑ 6,0 6,1 Coomaraswamy, Ananda Kentish. (1915) Vidyāpati: Bangīya Padābali; Songs of the Love of Rādhā and Krishna.. Londono: The Old Bourne Press.
- ↑ Tagore, Stewart & Twichell 2003, p. 3.
- ↑ Tagore, Stewart & Twichell 2003, p. 3.
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- Archer, W. G., eld. (1963), Love Songs of Vidyapati; Tr. de Deben Bhattacharya, London: George Allen kaj Unwyn
- Coomaraswamy, Anand, eld. (1915), VIDYĀPATI: BANGĪYA PADĀBALI (PDF), London: The Old Bourne Press
- Tagore, Rabindranath (2003), Rabindranath Tagore: Lover of God, Lannan Literary Selections, traduko de Stewart, T. K.; Twichell, C., Copper Canyon Press (publikigita la 1an de Novembro 2003), ISBN 978-1-55659-196-9
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Vidyapati en franclingva Encyclopædia Universalis
- Vidyapati en ruslingva Granda Sovetia Enciklopedio
- Verkoj de Vidjapati ĉe Projekto Gutenberg
- 27 poemoj trad. Deben Bhattacharya, el Love Songs of Vidyapati, (UNESCO) 1963