Agen
|
Por samtitola artikolo vidu la paĝon Agen (stacidomo). |
| Agen | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
| |||||
 Panoramo de Agen (julio 2008)
| |||||
| komunumo en Francio | |||||
|
|
| ||||
| Flago | Blazono | ||||
| Devizo: « nisi dominus custodierit civitatem frustra vigilat qui custodit eam ! (Se l' Sinjoro ne protektus la urbon, tiu vane gvatus, kiu ĝin gardas » | |||||
| Administrado | |||||
| Statuso | Urbo | ||||
| Lando | Francio | ||||
| Regiono | Nova Akvitanio | ||||
| Departemento | Lot-et-Garonne (prefektejo) | ||||
| Arondismento | Agen (ĉefurbo) | ||||
| Kantono | Ĉefurbo de 5 kantonoj | ||||
| |||||
| INSEE kodo | 47001 [+] | ||||
| Poŝtkodo | 47000 | ||||
| Kodo laŭ INSEE | 47001 | ||||
| Retpaĝaro | http://www.ville-agen.fr/ | ||||
| Politiko | |||||
| Urbestro | S-ro Jean Dionis du Séjour 2008-2020 | ||||
| Demografio | |||||
| Loĝantaro | 30 170 (1999) | ||||
| Loĝdenso | 2 626 loĝ./km² | ||||
| Geografio | |||||
| Geografia situo | 44° 12′ N, 0° 37′ O (mapo)44.2030555555560.61861111111111Koordinatoj: 44° 12′ N, 0° 37′ O (mapo) | ||||
| Alto | De 37 al 162 m | ||||
| Areo | 11,49 km² | ||||
| Horzono | UTC +1 (+2 somere) | ||||
| |||||
| |||||
|
| |||||
| Alia projekto | |||||
 Vikimedia Komunejo Agen [+]
| |||||
.svg)
Agen estas mezgranda franca komunumo lokita en la departemento Lot-et-Garonne kaj en la regiono Nova Akvitanio. Ĝi estas la prefektejo de la departemento. En la franca, la loĝantoj nomiĝas Agenais (aŭ Agenois, kiu estas pli malnova, hodiaŭ kaduka vorto).
Agen havas proksimume 30 000 loĝantojn. La urbo estas famkonata tra Francio kaj tra la tuta mondo pro siaj sekigitaj prunoj, la pruneaux.
Geografio[redakti | redakti fonton]
Agen troviĝas ĉe la maldekstra bordo de la Garono, inter Tuluzo kaj Bordozo.
Historio[redakti | redakti fonton]
La nomo "Agen" devenas la latina vorto Aginnum (t.e roko, alto). Agen aperis dum la romia periodo, kaj fariĝis grava urbo dum Mezepoko, ĉar ĝi situis proksime de la bordo inter la reĝlandoj de Francio kaj Anglio.
La urbo gastigas episkopejon depost la 4-a jarcento. Inter la plej famaj episkopoj, oni povas mencii :
- 350 - 400 : Sankta Phébade, la unua episkopo ;
- 1291 - 1313 : Bertrand la 2-a de Goth ;
- 1487 - 1519 : Léonard de la Rovère, kardinalo ;
- 1550 - 1555 : Mathieu Bandello ;
- 1679 - 1703 : Jules Mascaron ;
- 1735 - 1767 : Joseph de Gilbert de Chabannes ;
- 1767 - 1802 : Jean-Louis d'Usson de Bonnac ;
- 1841 - 1867 : Jean-Aimé de Levezou de Vezins ;
- 1885 - 1905 : Charles la 1-a Cœret-Varin ;
- 1906 - 1937 : Charles-Paul Sagot du Vauroŭ ;
- 1938 - 1956 : Jean-Marcel Rodié ;
- 1956 - 1976 : Roger Johan ;
- 1976 - 1996 : Sabin Saint-Gaudens ;
- 1997 - 2005 : Jean-Charles Descubes ;
- 2005 - : Hubert Herbreteau.
Heraldiko[redakti | redakti fonton]
 |
"Fendita, 1) el gorĝo kun aglo el arĝento tenanta per la ungegoj devizrubandon el la sama ŝarĝitan de "AGEN" en uncialaj literoj el sablo, 2) ankaŭ el gorĝo kun kastelo centroturizita per tri turoj flagizitaj el oro, la masonaĵoj, fenestroj kaj pordoj el sablo." |
Demografio[redakti | redakti fonton]
En 1999, la urba areo de Agen enhavis 94 659 loĝantojn, dispartigitajn en 56 komunumoj (interalie Le-Passage-d'Agen, Bon-Encontre, Foulayronnes, Boé kaj Pont-du-Casse).
Ekonomio[redakti | redakti fonton]
Agen estas famkonata tra Francio kaj tra la tuta mondo pro siaj sekigitaj prunoj (la pruneaŭ). Ĝi cetere gastigas UPSA, gravan farmacian firmaon.
Lokaj famuloj[redakti | redakti fonton]
- Francis Cabrel, kantisto
- Georgette Plana, kantistino
- Stéphane Rideau, aktoro
- Bernard Campan
- Joseph Chaumié, politikisto
- Armand Fallières,
- Jacques Boé (Jasmin)
- Montesquieu
- Bernard Palissy, ĵuvelisto
- Joseph Juste Scaliger
- Philippe Sella
- Michel Serres, franca akademiano
Esperantistoj[redakti | redakti fonton]
Vidindaĵoj[redakti | redakti fonton]
- Katedralo Saint-Caprais d'Agen, starigita je la 12-a jarcento.
- Muzeo
- Preĝejo Notre-Dame des Jacobins
- Prefektejo (en la eksa episkopa palaco)
- Kovrita vendoplaco
- Turo Chapelet