Kartuziana monaĥejo de sankta Bruno (Valdice)
| Kartuziana monaĥejo de sankta Bruno | |
| ĉeĥe: Kartuziánský klášter svatého Bruna | |
| malliberejo | |
 Preĝejo en malliberejo en Valdice de malantaŭ la pordego
| |
| Oficiala nomo: Kartuziánský klášter svatého Bruna | |
| Kromnomo: Malliberejo Valdice | |
| Ŝtato | Ĉeĥio |
|---|---|
| Regiono | Regiono Hradec Králové |
| Distrikto | Distrikto Jičín |
| Municipo | Valdice |
| Historia regiono | Bohemio |
| Situo | Kartuziana monaĥejo de sankta Bruno |
| - koordinatoj | 50° 27′ 18″ N 15° 23′ 04″ O / 50.45500 °N, 15.38444 °O (mapo) |
| Fondo | 17-a jarcento |
| Ordeno | Kartuzianoj |
  Situo enkadre de Ĉeĥio
| |
 Vikimedia Komunejo: Charterhouse Valdice
| |
 Portalo pri Ĉeĥio
| |
| |
La iama monaĥejo de kartuzianoj en Valdice (ofte ankaŭ kiel Kartuzio Valdice) estas eksa kartuzio (monaĥejo de monaĥa ordeno de Kartuzianoj) kun monaĥa preĝejo de Ĉielpreno de Virgulino Maria. Ĝi troviĝas en Valdice ĉe Jičín. Ĝi apartenas al la plej signifaj konstruaĵoj de frua itala baroko en Bohemio kaj al la plej konataj barokaj konstruaĵoj de distrikto Jičín. Ekde duono de la 19-a jarcento ĝi servas kiel malliberejo.
Historio de monaĥejo[redakti | redakti fonton]
La kartuzion Valdice fondis Albrecht Václav Eusebius z Valdštejna (1583–1634) kiel nordan finigon de sia tutigita arkitektura koncepto de Jičín, la tiama ĉefurbo de Fridlanta dukolando. La monaĥejo tiel estas en unu nivelo kun monto Veliš, kie devis situi minoritana monaĥejo, Preĝejo de Virgulino Maria de Salle, preĝejo de sankta Jakobo kaj tilia aleo, samtempe ankaŭ kun burgo Kumburk.[1] Wallenstein volis esti en la valdica monaĥejo sepultita kaj li donis por si en la preĝejo konstrui ŝtonan maŭzoleon, en kiun lia korpo estis transportita post sukcesa atenco el Cheb. Sed liaj korprestaĵoj estis post sekve metitaj en la kastelan kapelon en Mnichovo Hradiště.
Per la dekreto el la 29-a de januaro 1782 la monaĥejo estis enkadre de josefiniaj reformoj nuligita, la lasta 28-a prioro Červinka sepultita kaj la restintaj religiuloj forpelitaj.
Historio de malliberejo[redakti | redakti fonton]
En la jaroj 1855–1856 la aŭtria administrado donis tiujn ĉi ŝtatajn konstruaĵojn alikonstrui en punejon laŭ propono de viena arkitekto Wehrenfenning. La monaĥaj ĉeloj estis plialtigitaj je unu etaĝo kaj konstruita mallibereja korto kiel fermita promena areo. La perfekteco de bariloj kaj alkonstruitaj transversaj kortaj aloj el la jaro 1863 farigis el la konstruaĵoj bone sekurigitan kaj timigitan malliberejon. Estis ĉi tie melliberigata la konata Václav Babinský.
Dum komunisma reĝimo ĉi rie estis malliberigataj politikaj malliberuloj, el kiuj kelkaj ĉi tie mortis, inter ili ekz. armea generalo Bohumil Boček aŭ vicprovincialo de jezuitoj Antonín Zgarbík (ambaŭ en sekvoj de rifuzo de kuracista zorgo). En la jaro 1950 estis en la malliberejo torturita ankaŭ pastro Josef Toufar (1902–1950), paroĥestro el Číhošť, kie moviĝis dum predikado kruco (la tn. Miraklo el Číhošť).
La malliberejo funkcias ĝis hodiaŭ kaj ĝi apartenas al la plej gardataj malliberejoj en Ĉeĥio. Estas ĉi tien lokigataj la plej pezaj krimuloj, alterne estis ĉi tie malliberigata ankaŭ Jiří Kajínek. La 26-an de septembro 2010 ĉi tie faris memmortigon la tn. "arbara murdisto" Viktor Kalivoda.
Rilataj artikoloj[redakti | redakti fonton]
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ Jindřich Francek: Dějiny Jičína; Rybka Publishers 2010, strany 122-124
Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]
Bildoj, sonoj kaj videoj pri temo Kartuziana monaĥejo de sankta Bruno (Valdice) en Vikimedia Komunejo - Profilo de la malliberejo en paĝaro de Mallibereja servo de Ĉeĥio
- John, Roman: Věznice Valdice v proměnách času. Vězeňská služba ČR 2012
- https://web.archive.org/web/20110130053818/http://www.vscr.cz/veznice-valdice-95/kontakty-269/
- http://www.facebook.com/pages/V%C4%9Bznice-Valdice/307776352581824