Nikolaj Gogol

Nikolaj Gogol
Nikolaj Gogol
Naskiĝo	1-an de aprilo 1809 en Veliki Soroĉinci, Rusia Imperio (nun Ukrainio)
Morto	4-an de marto 1852 en Moskvo, Rusia Imperio
Nacieco	ruso
Sukcesis kiel	verkisto
Reprezentaj verkoj	Taras Bulba (1835) Revizoro (1836)
Ekspoziciejoj @ Instituto de Arto de Minneapolis • Nacia Galerio de Arto vd
Influita de @ Ekaterina Mikhailovna Khomyakova • Thomas de Quincey • Aleksandr Puŝkin • E. T. A. Hoffmann vd

Nikolaj Vasiljeviĉ GOGOL (Ruse: Никола́й Васи́льевич Го́голь) (naskiĝis la 1-an de aprilo 1809 - mortis la 4-an de marto 1852 en Moskvo) estis rusia kaj ukraina verkisto.

Li devenis el malriĉa ukraina nobela familio. Lia patro Vasil Hohol (1777-1825) verkis ukrainlingve teatrajn skeĉojn kaj poemojn. Gogol travivis sian infanaĝon en nobela bieno Vasilievka, gimanziojn li vizitadis en Poltavo kaj Niĵino. En 1828 li transloĝiĝis al Peterburgo. Post nesukcesaj literaturaj komencoj li vojaĝis tra Germanio, post la reveno li vane klopodis fariĝi aktoro, sed li sukcesis kiel ŝtata oficisto. Kiam li fariĝis fama verkisto, li instruis en knabina patriotisma instituto kaj kiel helpa profesoro de historio en Peterburga universistato. En 1831 li konatiĝis kun Puŝkin.

Lia komedio La Revizoro estis inter la unuaj libroj tradukitaj de Zamenhof en Esperanton.

En 2009 okaze de la ducentjariĝo de lia nasko, okazis polemiko kaj en Rusio kaj en Ukrainio, ĉar ĉefe naciismaj sektoroj profitis, ke Gogol devenis el ukraina origino kaj verkis en la rusa por respektive defendi lian rusecon aŭ lian ukrainecon. Dmitrij Cibulevskij pri tio skribis en Monato: Sendube Gogol reprezentas kaj la rusan, kaj la ukrainan literaturojn. Lia genio sufiĉis por en ambaŭ okazoj fariĝi vere elstara kaj neimitebla.

Verkoj

• Vesperoj sur novalo proksime de Dikanka (1831)
• Vij (1835)
• Taras Bulba (1835)
• Rakonto, kiel kverelis Ivan Ivanoviĉ kun Ivan Nikiforoviĉ (1835)
• Revizoro (1836)
• Edziĝo (1842)
• Шинель, (Palto) (1842)
• Portreto
• Notlibro de frenezulo
• Malvivaj animoj (1835)

En Esperanto aperis

• La Ukrajna nokto (tr. K. Boguŝeviĉ, Lingvo Internacia 15/1906, p. 435)
• La frenezulo (originala komedieto en unu akto, tr. Devjatnin)
• Skribaĵoj de frenezulo (tr. N. Z. Osjmak, 2003)
• Maja nokto aŭ la dronintino (tr. Romano Frenkel, 1911)
• Malvivaj animoj (tr. Vladimir Vyĉegĵanin, Sezonoj, 2001)
• La mateno de aferisto (tr. A. Arumov. 1911)
• Portreto (tr. Andreo Fiŝer. 1911)
• La revizoro (tr. L.Zamenhof, 1907)
• Taraso Bulbo (tr. de Paŭlo Moĵajev, XII ĉapitro aperis en La Kancerkliniko, 2006, n-ro 120)

Eksteraj ligiloj

• Kinoversio de La Revizoro (1952) kun Esperantaj subktestoj
• (Malvivaj animoj)
• (Nokto ĉe la villo)
• (Palto)
• (Revizoro)

Referencoj

• Dosiero:Gogol grave.jpg
• 
• 
•