Ivan Krilov
| Ivan Krilov | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Ива́н Андре́евич Крыло́в | |||||
| Naskiĝo | 2-an de februaro 1769 en Moskvo | ||||
| Morto | 9-an de novembro 1844 (75-jaraĝa) en Sankt-Peterburgo | ||||
| Mortis per | Pneŭmonito  vd
| ||||
| Tombo | Tiĥvina Tombejo 59° 55′ 22″ Nordo 30° 23′ 12″ Oriento / 59.9226552 °N, 30.3866005 °O (mapo) vd
| ||||
| Lingvoj | rusa vd | ||||
| Ŝtataneco | Rusia Imperio vd
| ||||
| Familio | |||||
| Edz(in)o | – | ||||
| Profesio | |||||
| Alia nomo | Navi Volyrk vd | ||||
| Okupo | lingvisto dramaturgo eldonisto tradukisto verkisto de porinfana literaturo fablisto verkisto ĵurnalisto poeto dramaturgo vd
| ||||
| Laborkampo | Liriko, kreiva kaj profesia verkado, dramo, ĵurnalismo kaj fablo vd
| ||||
| Aktiva dum | 1786–1843 vd | ||||
| |||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
_and_Scene_from_his_Works).jpg)
Ivan Andrejeviĉ KRILOV (ruse Иван Андреевич Крылов; naskiĝis la 13-an de februaro n.s. 1769 en Moskvo, mortis la 21-an de novembro 1844 en Sankt Peterburgo. Li estis fama rusa novelisto, poeto kaj fabelisto.
Liaj ŝajne simplaj, infanaj versaj bestaj fabeloj fakte primokas la karakterizajn figurojn de la siaepoka socio. Li majstre uzis la ĉiutagan parolatan lingvon, tiel la realismo aperis en liaj klasicismaj verkoj. El liaj fabeloj vivas proverboj eĉ en la hodiaŭa rusa lingvo. Lia verkado ankaŭ influis nacilingvajn verkistojn, ekzemple osetan poeton kaj fabeliston Kosta Ĥetagurov.
Li venis el malriĉiĝinta oficira familio. Li devis jam eklabori en aĝo de naŭ jaroj kiel skribisto. Li instruis sin aŭtodidakte kaj en liaj dekaj jaroj verkis komediojn, tragediojn, operlibretojn.
Li sukcesis post 1789 kiel satira ĵurnalisto, sed la cenzuro silentigis lin. Li komencis traduki (1805) fabelojn de Jean de La Fontaine kaj baldaŭ eĉ mem verkis. Lia unua fabelaro (1809) alportis la oficialaln rekonon. Li iĝis favorato de la cara familio. Ekde 1812 li laboris sinekure en la Publika Biblioteko de Sankt-Peterburgo dum tri jardekoj.
Krilov verkis pluajn 8 volumojn da versaj bestofabeloj kaj ricevis multajn honorojn.
Liaj bestoj (vulpoj, korvoj, ursoj, lupoj kaj ŝafoj) estis rekoneblaj rusaj tipoj. Li havas spican, akran humuron kaj apogis gravecon de praktika saĝo, forta laboro kaj justeco.
Tradukoj en Esperanto
[redakti | redakti fonton]- 111 Fabloj, I. A. Krilov, tradukis Sergej Rublov. Simplaj legaĵoj kaj infanlibroj / Poezio tradukita. HEA. Budapest. 1979. 133 paĝoj. Prezo: 5.40 € (tiel listigita en la katalogo de UEA).
- Ivan Krilov. Elektitaj Fabloj, tradukis el la rusa S.G. Rublov. – Antverpeno; La Laguna: TK; Stafeto, 1979. 336 p. (serio Oriento-Okcidento, n-ro 15)