Balthasar Hubmaier
Balthasar Pacimontanus (1485-1528) | ||
---|---|---|
Germana anabaptisma teologo kiu estis vivbruligita en la paliso pro sia fido. Li defendadis la baptismon de la adoltoj. Li estis persekutata de la Zvinglanoj, kiuj postulis lian erarkonfeson.
| ||
Persona informo | ||
Naskiĝo | 1485 en Friedberg, apud Aŭgsburgo, Sankta Romia Imperio | |
Morto | 10-a de Marto 1528 en Vieno, Arkiduklando Aŭstrio | |
Mortis per | Morto sur brulŝtiparo vd | |
Religio | anabaptismo vd | |
Lingvoj | germana vd | |
Ŝtataneco | Germanio vd | |
Alma mater | Universitato de Frajburgo Universitato de Ingolstadt | |
Memorigilo | ||
Profesio | ||
Okupo | teologo vd | |
vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Balthasar Hubmaier (1485-1528) estis tre respektata germana teologo kaj reformisto, anabaptisma komandanto kiu estris grandan kongregacion kaj renomiĝis pro la kvanto kaj graveco de siaj skribaĵoj. Tamen lia influo perdiĝis dum la posta anabaptisma-menonita movado, pro kelkaj diverĝecoj de la ĉefa linio de la anabaptistoj rilate al la demando pri la neperfortemo, kaj la grupo de liaj sekvantoj ne supervivis unu aŭ du jarojn post lia morto. Lia moto estis "La vero estas senmorta".
Biografio
[redakti | redakti fonton]Kiam infane, li vizitadis la Latinan Lernejon en Aŭgsburgo kaj eniris en la "Universitaton de Frajburgo" en la 1-a de majo 1503. Nesufiĉaj financaj kondiĉoj devigis lin lasi la universitaton kaj dum kelka tempo li instruis en Schaffhausen. En 1507 li reiris al Frajburgo kaj ricevis sian bakalaŭrecon kaj diplomon pri majstreco. En 1512, li ricevis sian diplomon pri doktoreco en la Universitato de Ingolstadt orientitan de Johannes Eck (1468-1543).
En 1515 li iĝis vico-rektoro de la universitato. Lia famo kiel oratoro ĉien disvastiĝis. En 1516, li lasis Ingolstadt-on interŝanĝe de pastora posteno en romkatolika preĝejo en Regensburgo. Post la morto de Maksimiliano la 1-a, en 1519, Hubmaier ekplenumis perfortan pogromon kontraŭ la judojn de Regensburgo, samkiel kompletan detruadon de iliaj sinagogoj. Post la murdo kaj elpelo de la judaro, li estis la ĉefa komandanto de ia bilda kulto al Maria en Regensburgo, proksime al loko de la iama sinagogo.
Tia kulto altiris pilgrimantojn el la tuta Eŭropo kaj estis tre kritikita de aliaj reformistoj. En 1521, li komencis servi kiel paroĥano en la preĝejo de Waldshut sur la Rejno, situata apud la svisa bordo. La periodo kiam Hubmaier tie vivis estis turbulemaj pro tio ke la fajrero de la reformo jam estis ekbruligita en Germanio. Waldshut estis sub aŭstra regado, tamen pro la fakto ke ĝi estis tiel proksima al la bordo, ĝi spertadis la influon de la reformo en Svisio. Tiucele Hubmaier ekkontaktis kun Desiderius Erasmus kaj Johannes Oecolampadius, reformistoj el Bazelo.
En 1522 li enamikiĝis al Henricus Glareanus. En marto 1523, en Zuriko, Hubmaier renkontiĝis kun Ulrich Zwingli kaj eĉ partoprenis tie en disputo oktobre de tiu jaro. Ekzakte lia fundamento sur la skribaĵoj determinis kaj formis Hubmaier-on kiel reformiston. Li ne aliĝis al Lutero nek al Zvinglo, sed kontraŭe li pavimis sian vojon per religia praktikado kiu baziĝas ekskluzive sur la aŭtoritateco de la Sanktaj Skribaĵoj, kaj ne influita de la ekleziaj tradicioj. Tiamaniere ke la teologio de Hubmaier estis sendependa de ĉiuj aliaj teologiaj konceptoj.
En 1524, li edziĝis al Elizabeth Hügline el Reichenau. En 1525, la anabaptisto Wilhelm Reublin (1484-1559) alvenis al Waldshut, estinte forpelita el Zuriko. En aprilo de tiu jaro Reublin baptis Hubmaier-on kaj sesdek aliajn homojn. Iom post iom la kreskantaj vidpunktoj de Hubmaier gajnis la malfavarojn de la princo Ferdinando la 1-a. Kaj estis tiu rivaleco kiu eventuale kondukis Hubmaier-on al martireco. Hubmaier komence iris al Schaffhausen por peti protekton kontraŭ la princo.
En decembro 1525, Hubmaier ree fuĝis al Zuriko por eskapi for de la aŭstra armeo. Esperante trovi rifuĝon, Zvinglo anstataŭe arestigis lin. Dum sia arestado, Hubmaier petis disputon pri la baptismo, kiu estis permesita. La disputo produktis kelkajn nekutimajn eventojn. Dek virhomoj, kvar el kiuj petitaj de Hubmaier, ĉeestis la disputon. En la varmo de la diskuto, Hubmaier ekmenciis deklarojn per kiuj Zvinglo asertis ke la infanoj ne devas baptiĝi ĝis kiam ili estu orientitaj. Zvinglo respondis ke li estis miskomprenita.
La kritikoj de Hubmaier estis pli akraj kiam li deklaris la demandon pri la reformo de Zvinglo kontraŭ la katolikoj. Pli malfrue Hubmaier skribis: "Se vi ne elmontros la baptismon de infanoj en la skribaĵoj, la vikario plendos ke vi uzis kontraŭ lin glavon kiun nun vi preterlasas". Malgraŭ la argumentoj de Hubmaier, la konsilio reagis favore al Zvinglo. La konsternita Hubmaier konsentis refari siajn vidpunktojn. Sed antaŭ ol la kongregacio de la venonta tago, li atestis sian mensan kaj spiritan angorojn vekitajn de siaj agoj kaj deklaris: "Mi povas kaj mi neniam refaros miajn vidpunktojn".
Reen al arestejo kaj sub la premo de kruelaj turmentoj li proponis sian erarkonfeson. Antaŭ tio, oni permesis al li forlasis Svision kaj vojaĝi al Nikolsburgo, en Moravio. Ĉi-tiu malforteco perturbis lin kaj aperigis sian "Mallongan Apologion", en 1526, kiuj unkluzivas la deklarojn: "Mi eble eraris - Mi estas homo - sed herezulo certe mi ne estas ... Ho Dio, pardonu al mi miajn malfortojn."
En Nikolsburgo, la predikoj de Hubmaier baldaŭ konvertis al Anabaptismo kelkajn el la grupo de Zvinglo kiuj vivis en tiu regiono. Politikaj altranguloj konvertiĝis ankaŭ, tamen, Ferdinando, al kiu Hubmaier jam estis iĝinta malamiko dum lia restado en Waldshut, estis la reganto de Bohemio, kaj tio metis Hubmaier-on sub la jurisdikcio de Ferdinando la 1-a. Hubmaier kaj lia edzino estis kaptitaj de la aŭstra aŭtoritateco kaj kondukitaj al Vieno.
Li estis tenita en la Kastelo Gratzenstein ĝis marto 1528. Li suferis torturon kaj estis juĝita pri herezo kaj kondamnita. En la 10-a de marto 1528 li estis kondukita al publika placo kaj ekzekutita en la paliso. Lia edzino admonis lin resti firma. Iu monumento omaĝe al Balthasar Hubmaier erektiĝis sur la kontraŭa statuo de la anti-semita urbestro de Vieno. Tri tagojn post lia ekzekuto, lia edzino, kun ŝtono liĝita ĉirkaŭ la kolo, estis dronita en la rivero Danubo.
Verkaro
[redakti | redakti fonton]- In disem Buchlein seind begriffen die wunderbarlichen Zaychen beschehen zu der schönen Maria der Mutter Gottes 1520
- Schlußreden die Baldazar Fridberger, Pfarrer zu Waltzhut ein Bruder ... 1524
- Axiomata Qvae Baldazar Pacimontanvs, Mvsca, Huldrychi Zuinglii in Christo ... 1524
- Von ketzern vnd iren verbrennern, 1524
- Achtzehen schluszrede so betreffende eyn gantz Cristlich leben war an es gelegen ist 1524
- Uon ketzern vnd ir||en verbrennern vergleich||ung der gschrifften, 1524
- Von dem Christenlichen, Tauff der glaübigen. 1525
- Kurzes Vaterunser 1526
- Ein gesprech Balthasar Huebmörs von Fridberg, Doctors, auf Mayster Vlrichs Zwinglens zu Zürich Taufbuchlein von der Kindertauf 1526
- Ein Christennliche Leertafel, die ein yedlicher mensch, ee vnd er im Wasser getaufft wirdt, vor wissen solle 1526
- Der uralten und neuen Lehrer Urteil, dass man die jungen Kinder nit taufen soll bis sie im Glauben unterrichtet sind, Nikolsburg, 1526
- Von der Briederlichen straff. Woe die nit ist, da ist gewißlich khain Kirch, ob schon der Wassertauff vnd das Nachtmal Christj daselbs gehaltenn werdent 1527
- Vom christlichen Bann 1527
- Von der Freyhait des Willens, die Gott durch sein gesendet wort anbeüt allen menschen, vnd jnen dar jn gewalt gibt seine Khinder ze werden, auch die waal gutes zu wöllen vnd zethon. Oder sy aber Khinder des Zorns, wie sy denn von natur seind, ze bleiben lassen 1527
- Rechenschaft des Glaubens 1528
- Philosophia coelestis 1672
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Balthasar Hubmaier's Understanding of Faith
- Balthasar Hubmaier's Doctrine of the Church
- Balthasar Hubmaier's Doctrine of Salvation in Dynamic and Relational Perspective
- The Anabaptist Story: An Introduction to Sixteenth-Century Anabaptism
- Early Anabaptist Spirituality: Selected Writings
- The sacramental theology of Balthasar Hubmaier
- The Shaping of the Reformed Baptismal Rite in the Sixteenth Century
- Allgemeine Deutsche Biographie
- Historisches Lexikon der Schweiz
- Mennonitisches Lexikon
- Personensuche
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Ulrich Zwingli (1484-1531)
- Henricus Glareanus (1488-1563)
- Conrad Grebel (1498-1526)
- Oswald Myconius (1488-1552)
- Johannes Sapidus (1490-1561)