Fronto por la Liberigo de Kebekio
| Fronto por la Liberigo de Kebekio | ||
|---|---|---|
| ||
| ||
| armita organizaĵo • politika organizaĵo | ||
| Komenco | 1963 vd | |
| Fino | 1971 vd | |
| Lando(j) | Kanado vd | |
| Lingvoj | ||
La Fronto por la Liberigo de Kebekio (france Front de libération du Québec, akronime FLQ) estis armita, marksisma-leninisma separisma organizaĵo en Kebekio, Kanado, kiu estis aktiva inter 1963 kaj 1970 [1]. Ĝi estis konsiderita terorisma organizaĵo fare de la registaro de Kanado [2][3]. La FLQ respondecis pri proksimume 160 perfortaj atakoj kiuj mortigis ok homojn kaj vundis multajn pli [4]. En ĝia 1970 manifesto, la FLQ deklaris ke la celo de la organizaĵo estas kompleta sendependeco por la Kebekia popolo.
La organizaĵo estas plej konata pro la okazaĵoj kiuj kondukis al la Oktobra Krizo en 1970 [5].
Fono[redakti | redakti fonton]
Pluraj organizaĵoj kontribuis al la radikaliĝo de la Kebekia sendependecmovado kiu kaŭzis la formadon de la FLQ, inkluzive de la Réseau de résistance (RR), la Comité de libération nationale kaj la Action socialiste pour l'indépendance du Québec (ASIQ).
FLQ estis fondita en marto 1963 fare de Raymond Villeneuve, Gabriel Hudon kaj la belgo Georges Schoeters. Pierre Vallières, la verkinto de la libro Nègres blancs d'Amérique ( norvege: America's white niggers ), iĝis membro de la FLQ en 1965 kaj estas ofte konsiderita la plej grava ideologo de la movado.
En la krizo de oktobro 1970, la kanada registaro forte reagis post la kidnapo de James Cross kaj Pierre Laporte, la ministro pri laboro en la Kebekia registaro [6].
Sekve la kidnapoj, la Kebekia registaro postulis ke ĉefministro Pierre Trudeau deklaru krizostaton tra la apliko de milittempaj leĝoj, kion li faris. Soldatoj estis alvokitaj al la provinco por sekurecaj kaj policaj taskoj, dum la operacio centoj da homoj estis arestitaj, kiuj estis suspektitaj je ligo kun la "Fronto por la Liberigo de Kebekio" organizaĵo. La 17-an de oktobro 1970, la kadavro de Pierre Laporte estis trovita en aŭta kupeo proksime de la flughaveno en Montrealo. La murdo ŝokis Kanadon kaj homojn de Kebekio, kaj efike finis la uzon de perforto kiel rimedo por realigi la celojn de la Kebekia nacia movado.
Post estado kidnapita dum sesdek tagoj, James Cross estis finfine liberigita la 3an de decembro, sekvante intertraktadojn inter la FLQ kaj la polico. La kvin FLQ-membroj Marc Carbonneau, Yves Langlois, Jacques Lanctôt, Jacques Cossette-Trudel kaj lia edzino, Louise Lanctôt, tiam retiriĝis al Kubo laŭ interkonsento kun Fidel Castro. Ili poste revenis al Kanado.
Kvankam la uzo de militiniciatoj dum la krizo fare de la kanada registaro provokis kritikon inter diversaj membroj de la opozicio, ĝi estis aprobita fare de la plej granda parto de publiko.
Postparolo[redakti | redakti fonton]
La krizo en la vintro de 1970 kondukis al la FLQ perdanta multe da subteno kaj la organizaĵo diseriĝis. En rendimento, subteno pliiĝis por demokrataj organizaĵoj kiuj deziras sendependecon por Kebekio, aparte la Parti Québécois kiu akiris potencon en la provinco en 1976.
Post kiam referendumo en Kebekio en 1995 iris kontraŭ secesio de Kanado, FLQ-fondinto Raymond Villeneuve forlasis la Parti Québécois, kaj komencis la organizaĵon Mouvement de Libération Nationale du Québec. Li daŭre gvidas la organizaĵon en 2014.
En 1968, la Kebekia Partio (Parti Québécois) estis establita kiel politika brako de la Fronto por la Liberigo de Kebekio - kvankam la Fronto ĉesis ekzisti post kiam la partio daŭrigis sian agadon kaj en la baloto (2007) iĝis la due plej granda partio en la Nacia Asembleo de Kebekio. La politika platformo difinas kiel celon: atingi aŭtonomecon kaj apartigon por Kebekio de Kanado.
Laŭ atestoj de sovetiaj transfuĝintoj de la KGB, la Fronto por la Liberigo de Kebekio havis kaŝajn ligojn kun la KGB - tio estas bazita sur la libro de Christopher Andrew kaj Vasili Mitroĥin.
Internacia Rezista organizaĵo[redakti | redakti fonton]
Hodiaŭ, alia terorista organizaĵo funkcias en Kebekio, inspirita fare de la Fronto por la Liberigo de Kebekio, la organizaĵo estis establita en 2004 kiel la Internacia Rezisto-organizaĵo (france Initiative de résistance internationaliste) kiu strebas atingi sendependecon por Kebekio kaj estas konsiderita anarkiisma organizaĵo kiu subtenas ekologian terorismon.
La organizaĵo kontraŭas tutmondiĝon kaj gvidas kontraŭ-usonan ideologion.
La kanadaj aŭtoritatoj kaj la Sekureca Servo de Kebekio (Sûreté du Québec) kulpigas la organizaĵon pro du teroristaj atakoj kiuj estis faritaj: unu la 4-an de aŭgusto 2006, kiam aŭtobombo eksplodis en Sankta Tereza apud Montrealo, ĉe naftoprodukta instalaĵo. La dua okazis ja la 2-a de julio 2010, kiam eksplodis bombo en la rekruta oficejo de la Kanada Armeo. En ambaŭ kazoj okazis neniuj viktimoj.
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ FLQ. Arkivita el la originalo je April 16, 2016. Alirita 18 September 2018.
- ↑ Front de libération du Québec (FLQ). The Canadian Encyclopedia. Arkivita el la originalo je February 1, 2023. Alirita 16 May 2021.
- ↑ (1989) “THE FLQ: THE LIFE AND TIMES OF A TERRORIST ORGANIZATION”, Department of Political Science, McGill University, p. 184.
- ↑ www.canadiansoldiers.com. Arkivita el la originalo je March 18, 2023. Alirita 2 April 2018.
- ↑ (1995) “The FLQ, A Canadian Insurgency”, National Defense University, National War College, p. 17. Arkivigite je 2017-04-30 per la retarkivo Wayback Machine
- ↑ The October Crisis of 1970, JCS 2008