János Bethlen
János Bethlen | |
---|---|
Persona informo | |
Naskiĝo | 16-an de novembro 1613 en Albești |
Morto | 13-an de februaro 1678 (64-jaraĝa) en Sibiu |
Lingvoj | latina • hungara |
Ŝtataneco | Princlando Transilvanio |
Alma mater | Alma Mater Viadrina (–1630) |
Familio | |
Patro | Farkas Bethlen (en) |
Patrino | Anna Kemény de Magyar-Gyerö-Monostor (en) |
Infanoj | Miklós Bethlen, Pál Bethlen de Bethlen (en) , Sámuel Bethlen (en) |
Okupo | |
Okupo | historiisto politikisto |
BETHLEN János, bethleni (betlen) estis kanceliero de Transilvanujo, historiverkisto naskita Kisbún en 1613 kaj mortinta enNagyszeben la 13-an de februaro 1678.
Biografio
[redakti | redakti fonton]Li partoprenis en manovro de Georgo Rákóczi la 1-a en 1644. Ekde 1651 ĝis 1656 li estis ĉefprefekto de departemento Torda, ekde 1656 de departemento Küküllő. En aŭtuno de 1653 li estis la sendito de Georgo Rákóczi la 2-a ĉe la reĝo de Pollando. En la malbonŝanca pola manovro de 1657 li estis inter 27-a de aprilo ĝis 14-a de aŭgusto komandanto de Krakovo. En oktobro de 1657 li estis konsilanto de Francisko Rhédey, poste en 1658 adepto de Akoŝo Barcsai. La 2-an de junio 1659 li fariĝis kanceliero. Tiam li verkis por informi la eksterkandon sian memoraĵon Innocentia Transylvaniae, en kiu mallaŭdis reganton Georgo Rákóczi la 2-a. Ekde 26-a de junio 1660 li estis ĉefkapitano de Udvarhelyszék. En decembro 1660 li aliĝis al Johano Kemény. La 22-a de januaro 1662 li partoprenis en la batalo de Keménynagyszöllős kaj tuj post tiu li aliĝis al Apafi la 1-a kaj li plurestis kanceliero.
Ĉefaj verkoj
[redakti | redakti fonton]- Rerum Transylvanicarum libri IV. (Nagyszeben), 1663 kaj Amsterdam 1664, ankaŭ germane);
- Historia rerum Transylvanicarum ab anno 1662-73 (Eldonis Elek Horányi, Bécs, 1782, Kolozsvár, 1789).
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Bodnár Gyula: B. J. erdélyi kancellár és történetíró (Nagyvárad, 1922).