La Submetiĝo de Virinoj
The Subjection of Women | |
---|---|
skribita verko | |
Aŭtoroj | |
Aŭtoro | John Stuart Mill |
Lingvoj | |
Lingvo | angla lingvo |
Eldonado | |
Eldondato | 1869 |
Eldonejo | Longman |
Ĝenro | eseo |
La Submetiĝo de Virinoj (angle : The Subjection of Women) estas filozofia konsultlibro, argumentanta en favoro de egaleco inter la seksoj, verkita de la filozofo John Stuart Mill, eventuale en kunlaboro kun lia edzino Harriet Taylor Mill, en 1869.
La Submetiĝo de Virinoj metis la filozofiajn fundamentojn por la feminisma revolucio, kaj tial estas konsiderita unu el la plej gravaj verkoj en feminisma pensado. Kiam la libro estis unuafoje eldonita, ĝi estis ricevita kun ŝtormo kaj kaŭzis furiozan polemikon, ĉar ĝi estis vidita kiel ofenda al la akceptitaj normoj kiuj reguligis la statuson de viroj kaj virinoj en eŭropa socio.
Fono
[redakti | redakti fonton]John Stuart Mill kreditis sian edzinon, Harriet Taylor Mill, je ŝia partopreno en la verkado de la libro, kaj kelkaj argumentoj kiuj aperas en ĝi estas similaj al la argumentoj prezentitaj fare de Harriet Taylor Mill en ŝia libro "Women's Suffrage" publikigita en 1851. Tamen, kelkaj akademiuloj asertas ke John Stuart Mill estis la sola verkinto de la libro [1] [2].
En la 19-a jarcento, la arketipa figuro de la ideala virino kiel patrino, edzino kaj dommastrino estis tre forte enradikiĝinta en okcidenta socio. Virino estis submetita al la volo de sia patro aŭ de sia edzo, laŭ la akceptitaj konceptoj, laŭ kiuj virinoj estas fizike kaj mense malsuperaj ol viroj, kaj tial oni devas preni respondecon pri ili kaj prizorgi ilin kiel oni devas fari kun infanoj. Sociaj teorioj kiuj kontribuis al ĉi tiuj konceptoj estas "postvivado de la plej kapabla " kaj biologia determinismo. Krome, religiaj konceptoj ankaŭ apogis hierarkian kaj patriarkecan familian strukturon.
Mill asertis ke malegaleco por virinoj estas restaĵo de pasintaj konceptoj kiuj akceptas kio estas kiel ĝusta, sed ili ne plu havas lokon en la moderna mondo.
Argumentoj
[redakti | redakti fonton]Pledo al naturo
[redakti | redakti fonton]Unu el la argumentoj uzitaj por pravigi la sklavecon de virinoj estis la pledo al naturo : "Virinoj estas nature malsuperaj ol viroj, tial la regado de viroj super virinoj estas natura, kaj tial - ĝi taŭgas." Mill atakis ĉi tiun argumenton argumentante ke socio ne konas la inan kapablon, pro la simpla kialo ke ĝi neniam permesis al ili pruvi iliajn kapablojn. La demando ĉu virinoj estas kompetentaj aŭ ne kompetentaj fari iujn agojn devus esti decidita de sperto. Fakte, Mill asertas, ni ne scias, kio estas la naturo de virinoj ĉar ĝi estas envolvita en la normigaj praktikoj kun kiuj ili kreskis. La afero ne povas esti decidita sen empiriaj pruvoj, kaj estas malpermesite malhelpi la virinojn provi pruvi siajn kapablojn, nur ĉar ili eble ne povis pruvi ilin. Argumento kiu estas bazita sur konjekta fiziologio estas mem konjekta.
|
Laŭ li, viroj kontraŭdiras sin ĉar ili asertas, ke virinoj estas nekapablaj fari iujn agojn, tamen ili malpermesas ilin fari tiujn. Mill volas montri, ke viroj efektive konfesas, ke virinoj ja kapablas plenumi diversajn agojn, sed viroj ne volas, ke ili plenumu ilin.
|
Se la socio vere volas malkovri la naturon de la rilatoj inter la seksoj, ĝi devas permesi "liberan merkaton" kie virinoj povas pruvi siajn kapablojn, kaj en kiu ili estos garantiita justa financa kompenso por sia kontribuo al la socio. Nur ĉi tiu situacio reflektos iliajn verajn interesojn kaj kapablojn.
Mill asertis ke eĉ en ne-grekaj landoj kiel Anglio kaj Francio, se la ŝancon estu donita, virinoj povis elstari. Kiel ekzemplon li menciis reĝinon Elizabeto la 1-a reĝinon Viktorio kaj Johana de Arko. Kiam la ŝanco por egaleco estas donita, virinoj pruvas siajn kapablojn, do ili devus esti permesitaj egalaj ŝancoj.
La utilisma argumento
[redakti | redakti fonton]Kiel utilisto, Mill estis konvinkita ke la morala kaj intelekta evoluo de la homaro neeviteble altigos la nivelon de feliĉo de socio kiel tutaĵo. La fakto ke proksimume duono de la homaro ne kontribuas al socio en la publika sfero estis vidita de Mill kiel malhelpo al homa evoluo. Malfermo de la pordegoj de edukaj institucioj por virinoj kondukos al la intelekta evoluo de la tuta socio.
|
Virinoj estas edukitaj por konduti kiel malfortaj, emociaj kaj submetiĝemaj, laŭ tradiciaj antaŭjuĝoj. Se ni permesas egalecan socion, asertas Mill, ni vidos, ke virinoj profitos de tio kiel individuoj. Ili estos liberigitaj de la premo laŭ kiu ili devas konduti kiel la viroj ordonas al ili, kaj tiel la socio multe profitos. Egaleco multigos la mensajn kapablojn disponeblajn por la servo de la homaro. La potencialo de duono de la loĝantaro manifestiĝos, kaj multe kontribuos al homa disvolviĝo kaj progreso.
Mill argumentis ke la emancipiĝo de virinoj ankaŭ profitus virojn. Liberigante la virinon, virinoj povos komuniki kaj konektiĝi sur intelekta nivelo pli bone kun siaj edzoj, kio plibonigos la rilaton inter geedzaj paroj.
La institucio de geedziĝo
[redakti | redakti fonton]Mill atakas la geedziĝleĝojn, kiujn li ligas al la submetiĝo de virinoj, kaj apogas reformojn kiuj abolicios la restriktojn al edziĝintaj virinoj. Inter liaj proponoj: ŝanĝi la leĝon de heredo, kiu permesos al virinoj konservi sian posedaĵon eĉ post la morto de siaj edzoj, kaj malfermi la labormerkaton ankaŭ al virinoj por ke ili garantiu al si financan stabilecon kaj sendependecon.
|
La balota rajto
[redakti | redakti fonton]Mill argumentis ke homoj devus havi la balotrajto por protekti siajn rajtojn kaj esti sendependaj, kaj morale kaj intelekte. Ĉi tiu argumento validas kaj por viroj kaj virinoj. Virinoj konsistigas proksimume duonon de la populacio, kaj ĉar politikaj decidoj ankaŭ influas virinojn, ili ankaŭ meritas havi la voĉdonrajton. Mill supozas ke la plej multaj viroj voĉdonas por kandidatoj por parlamento kiuj apogas la daŭrigon de virina sklaveco, tial virinoj devas ricevi la rajton voĉdoni por protekti siajn interesojn.
|
Mill ne nur okupiĝis pri la liberigo de virinoj sur teoria nivelo sed ankaŭ sur praktika nivelo. Li estis la prezidanto de NSWS - la unua nacia sufragetista organizo en Britio kiu postulis virinan balotrajton, kaj uzis sian pozicion kiel membron de la brita parlamento por postuli tiun rajton. Ĉe lia morto, li testamentis duonon de sia riĉaĵo por antaŭenigi la edukadon de virinoj.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Virinaj rajtoj
- On Liberty - libro traktanta la temon de individuaj liberecoj de John Stuart Mill