Leskovac

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Leskovac
urbo de Serbio

Flago

Blazono

Flago Blazono
Administrado
Poŝtkodo 16000
En TTT Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro 60 288  (2011) [+]
Loĝdenso 2 386 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo 43° 0′ N, 21° 57′ O (mapo)42.9980621.94611Koordinatoj: 43° 0′ N, 21° 57′ O (mapo) [+]
Alto 228 m [+]
Areo 25,27 km² (2 527 ha) [+]
Horzono Mezeŭropa tempo [+]
Leskovac (Serbio)
Leskovac (Serbio)
DEC
Leskovac
Leskovac
Situo de Leskovac

Map

Alia projekto
Vikimedia Komunejo Leskovac [+]
vdr

Leskovac ( serbe Лесковац ) estas urbo kaj municipo en sudokcidenta Serbio. La komunumo havas 162.000 loĝantojn (2002) kaj la urbo havas 95.000 loĝantojn (2002). La areo de la municipo estas 1,025 km².

Historio[redakti | redakti fonton]

Sur la monteto Hisar (Брдо Хисар) apud la urbo troviĝis atestoj pri dakia-trakia setlejo (kulturo Brnjica) el la 8-a jarcento a.K. Sur la monteto okazis post la ferepoko setlejo de la 6-a jarcento a.K. ĝis la 4-a jarcento a.K.. Apud fibuloj kaj greka ceramikaĵoj, tribaj tomboj (trakia tribo, Triballi) estis trovitaj en 2005. La arkeologiaj trovaĵoj indikas ke Skordiskaj triboj loĝigis la areon antaŭ la romia okupo en la 1-a jarcento a.K. En la vilaĝo de "Mala Kopašnica" proksime de la urbo estas romia tombejo. La bizanca urbo de Justiniana Prima estis establita proksime de la urbo. La slavoj alvenis en la regionon en la 6-a jarcento [1][2].

La nuna nomo de la urbo devenas de la avelarbo ( Corylus avellana ), en la serba леске, en la Malnovslava lingvo lěska. La legendo diras, ke iam estis lago sub la monteto proksime de la nuna urbo, kaj post kiam la lago sekiĝis juglandarbo kreskis kaj la setlejo ricevis la nomon de li antaŭ pli ol 700 jaroj. La nuna nomo de la urbo kiel la nomo de kompromiso unue estis menciita en la ĉarto de reĝo Estefan la 2-a Milutin (en) de 1308 [3][4][5][6][7].

La Batalo de Laskovac okazis la 24-an de septembro 1454 inter la serba despoto kaj la invadintoj de la Otomana Imperio kaj finiĝis en serba venko. Poste, post kiam la otomanoj venkis la serbojn kaj okupis la teron, Leskovac estis nomita Leskofça kaj estis parto de la Sanjak de Niŝo [8][9][10].

Leskovac iĝis parto de Serbio post la Berlina Kongreso. Sendependeco de la Otomana Imperio unue vundis komercon, sed poste la urbo prosperis ekonomie kaj iĝis centro por diversaj metioj. La urbo estis grava centro de la teksa industrio ĝis la falo de la komunista bloko [11][12].

Dum la dua mondmilito la urbo estis bombita fare de la Aliancanoj kaj pluraj miloj da homoj estis mortigitaj. La 6-an de septembro 1944, la plej granda parto de la centro de la urbo estis detruita, ĉi tiu dato estas markita ĉiujare en la urbo . En la Kosova Milito, dum Bombado de NATO super Jugoslavio, ponto proksime de la urbo (Grdelička klisura) kun persontrajno sur ĝi estis bombita kaj detruita.

En la 21-a jarcento, la urbo suferas de ekonomiaj problemoj kaj Negativa migrado de homoj en laboraĝo [13][14][15].

Kulturo[redakti | redakti fonton]

Pluraj okazaĵoj estas okazigitaj en la urbo:

La "Laskovac Grill Festivalo" (Roštiljijada) okazas ĉiujare en la urbo komence de septembro dum multaj jaroj. La evento alportas homojn el la tuta Serbio kune kun turistoj. Dum ĝi, manĝbudoj estas starigitaj en la stratoj kaj konkursoj estas okazigitaj inter la partoprenantoj. Laŭ la turisma organizaĵo de Leskovac, en 2013 pli ol 700 mil homoj vizitis la aranĝon [16][17][18].

  • La "Laskovac Internacia Filmfestivalo" okazis unuafoje en 2008. La festivalo distribuas premiojn en tri kategorioj :
    • "Oraj aveloj" - por la plej bona reĝisoro
    • "Avelfolio" - por elekto de la juĝistoj
    • "Vox populi" - por elekto de la publiko
  • La "teatra maratono" okazas ĉiujare en novembro dum 9 tagoj. Prezentante tie de la naciaj teatroj ĉie en Serbio, la okazaĵo okazas ĉe la Nacia Teatro en la urbo.

Transporto[redakti | redakti fonton]

Leskovac estas transporta centro. Tra ĝi pasas internaciaj trajnoj vojaĝantaj de Eŭropo al Skopjo, Tesaloniko kaj Ateno. 19 trajnoj haltas en la urbo ĉiutage. la fervojo estis konstruita en 1886, kaj hodiaŭ la urbo havas unu el la plej modernaj stacidomoj en Serbio.

La urbo ankaŭ estas evoluigita laŭ vojoj kaj publika transporto ene kaj ekster la urbo. La ĉefŝoseo estas la eŭropa vojo E75, kiu ligas la limojn de Hungario kaj Nord-Makedonio. Estas regionaj vojoj kiuj kondukas de la urbo al Priŝtino, Pirot kaj Busilgrad. La distanco inter Leskovac kaj Niŝo estas 45, al Beogrado 280 kaj al Sofio 155 kilometroj.

En la urbo funkcias regiona flughaveno, kiu estas ĉefe uzata por sportaj kaj agrikulturaj flugoj. Dum la somero, la flughaveno ankaŭ estas uzita por la operacio de aertaksioj. 45 kilometrojn norde de la urbo estas internacia flughaveno, Niš Konstantino la Granda.

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. New contributions for the early iron age stratigraphy at the site of Hisar in Leskovac (Sector I) (angle). Alirita 2021-03-11.
  2. Praistorijska kopča : Leskovac -- Arheološki lokalitet brdo Hisar, iznad Leskovca, ne prestaje da iznenađuje istraživače. Alirita 29 December 2017.
  3. Историја Лесковца. Arkivita el la originalo je 2019-12-21. Alirita 2021-03-13.
  4. Trajković, Dragoljub. (1968) Glubočica u novijim istoriografskim i drugim podacima: kritički osvrti, prikazi i beleške (1946-1966). Narodni muzej.
  5. (1996) Recueil de travaux de l'Institut des études byzantines. Naučno delo. ISBN 9788683883103.
  6. Trajković, Dragoljub M.. (1961) Nemanjina Dubočica.
  7. Kad je Leskovac bio deo unije, veće od današnje Evropske (sr-RS) (2019-10-15). Alirita 2021-03-14.
  8. Euratlas Periodis Web - Map of Europe in Year 900.
  9. Fine, John V. A.. (29 December 1991) The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century. University of Michigan Press. ISBN 978-0472081493.
  10. The Late Medieval Balkans, p. 48
  11. (1 December 1998) “The Emigration of Muslims from the New Serbian Regions 1877/1878”, Balkanologie 2 (2). doi:10.4000/balkanologie.265. 
  12. "A Serbian Region Unravels With Its Textile Industry", article by Nicholas Wood in The New York Times, January 29, 2007
  13. Wood, Nicholas, "As Leskovac goes, so goes Serbia - Europe - International Herald Tribune", The New York Times, 2007-01-29. (en-US)
  14. . U Jablaničkom okrugu nezaposleno oko 24.770 osoba (bs-BA) (2020-01-31). Alirita 2021-08-30.
  15. . Nezaposlenost u Leskovcu 17,92 % (bs-BA) (2019-02-06). Alirita 2021-08-30.
  16. Rostiljijada Leskovac najveća gurmanska manifestacija na svetu (sr-RS). Alirita 2021-08-30.
  17. "Roštiljijada je jedna od najvećih privredno-turističkih manifestacija u Evropi" (sr-Latn-RS). Alirita 2021-08-30.
  18. Leskovačka pljeskavica - recept (serbe). Alirita 2021-08-30. [rompita ligilo]

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]