Mirdza Ķempe
| Mirdza Ķempe | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Persona informo | |||||
| Mirdza Ķempe | |||||
| Naskiĝo | 27-an de januaro 1907 en Liepāja | ||||
| Morto | 12-an de aprilo 1974 (67-jaraĝa) en Rigo | ||||
| Tombo | Rainis Cemetery (en)   vd
| ||||
| Lingvoj | germana • latva vd | ||||
| Ŝtataneco | Rusia Imperio Latvio Sovetunio vd
| ||||
| Alma mater | Universitato de Latvio vd
| ||||
| Familio | |||||
| Edz(in)o | Eriks Ādamsons (mul) vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | lingvisto tradukisto poeto verkisto vd
| ||||
| Aktiva dum | 1924– vd | ||||
| |||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Mirdza ĶEMPE aŭ NAIKOVSKA[1] (naskiĝis en Liepāja la 9-an de februaro —O.S. 27-n januaro— 1907 kaj mortis en Rigo la 12-an de aprilo 1980) estis konata latva poeto, tradukisto kaj tutoro.[2][3]
Biografio
[redakti | redakti fonton]Mirdza Ķempe estis naskita en laboristan familion en Liepāja, Latvio. De 1914 ĝis 1926 ŝi vivis en Tosmare. Poste ŝi kaj ŝia familio vivis en Liepāja. En 1915—1919 ŝi studis en la unua Liepāja bazlernejo (nun la 5-a Liepāja lernejo). Kempe studentiĝis ĉe la unua Liepāja mezlernejo en 1925. Ŝia unua verso (latva: Ne jums) estis publikigita en la Kurzemes Vārds gazeto en 1923. En la sama jaro ŝi tradukis Mozart de Puŝkin kaj Salieri en la latvan lingvon. En 1927 ŝi eniris la Universitaton de Latvio en Rigo. Pro senmoneco ŝi devis forlasi la universitaton kaj en 1928 ŝi komencis labori kiel kontinuecanoncisto por Rigas Radioj. En 1931 ŝi geedziĝis kun verkisto Eriks Ādamsons.[4]
Ŝi tradukis verkojn de la rusa, la angla, la germana, la hispana kaj la franca. Dum Dua Mondmilito ŝi estis evakuita al Moskvo, Astraĥano kaj Ivanovo. Ŝi skribis dramajn spektaklojn, lirikajn miniaturojn kaj versojn.
Ŝi estis entombigita en Līvu-tombejo en Liepāja.[4]
Premioj kaj rekonoj
[redakti | redakti fonton]Ŝi estis premiita al Ŝtato Premio de Latva SSR (1958), USSR-Ŝtata Premio (1967), la Ordo de la Ruĝa Standardo de Labour, ktp.[5] En 1971 ŝi ricevis honoran doktorecon en Universitato Visva-Bharati por siaj laboroj en urdua lingvo.[6]
La 9-an de februaro 1989 monumento al Mirdza Ķempe estis malfermita en Liepāja (arkitekto: Ligita Ulmane) kaj alia en Rigo. Strato en Ezerkrasts distrikto de Liepāja estas nomita post ŝi.[1]
Poezio
[redakti | redakti fonton]Mirdza Ķempe publikigis 15 kolektojn de poezio, inkluzive de Rīta vejš (1946), Gaisma akmenī, Ērkšķuroze (Dog-rose, 1972), Mīlestības krāšņais, Dzintaran spogulis (1968), Mirkļu mužiban, ktp.
Ne jums!
[redakti | redakti fonton]- Ne jums es vaicāšu: kas grēks, kas kauns?
- Par velti draudiet man ar tumsas baismu!
- Es pati savu dzīvi celšu —
- Vienalga man, kur ceļam reiz būs gals…
Manai Liepājai
[redakti | redakti fonton]- Jūras meita, Zemes māsa.
- Mana Liepāja, ko mīlu.
- Tavām acīm dzelmes krāsa,
- Kurā atspīd debess dzīle.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ 1,0 1,1 Undīne Adamaite (28 September 2011). "Melodrāma par "nepareizu" dzīvi. Izrāde Īsie zibsnīgie mirkļi" (in Latvian). Diena (arkivita en archive.org).
- ↑ Irliepaja.lv: Pirms 40 gadiem mirusi dzejniece un tulkotāja Mirdza Ķempe, 12, April 2014
- ↑ Sandra Vensko (2010), "Karalienes saimes galds", Liepājas Vēstules Nr. 3 (in Latvian), Kurzemes Vārds, pp. 30–33
- ↑ 4,0 4,1 Sabīne Košeļeva: Mirdza Ķempe (1907 – 1974), 9. Januar 2018
- ↑ "Article Kempe, Mirdza Yanovna". Great Soviet Encyclopedia (in Russian).
- ↑ "Visva Bharati University site" (arkivita en archive.org)
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Кемпе, Мирдза (1982), Избранное. Стихотворения и лирические миниатюры, Moscow, RU: Художественная литература
- Ķempe, Mirdza (1981), Kopoti raksti. Pirmais sējums, Riga, LV: Liesma