Glotalo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
TXiKiBoT (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: ms:Konsonan glotis
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: uk:Гортанний приголосний; cosmetic changes
Linio 7: Linio 7:
Glotaj konsonantoj en la [[Internacia Fonetika Alfabeto]]:
Glotaj konsonantoj en la [[Internacia Fonetika Alfabeto]]:


<br><center>
<br /><center>
{|border="1px" cellspacing="0" cellpadding="4" style="border-collapse:collapse"
{|border="1px" cellspacing="0" cellpadding="4" style="border-collapse:collapse"
|-style="background:gray; color:white; font-weight:bold; text-align:center"
|-style="background:gray; color:white; font-weight:bold; text-align:center"
Linio 21: Linio 21:
! style="border:1px solid black"|{{IPA|ʔ}} <!--[[Image:Xsampa-questionmark.png]] -->
! style="border:1px solid black"|{{IPA|ʔ}} <!--[[Image:Xsampa-questionmark.png]] -->
| style="border:1px solid black"|[[glotal halto|senvoĉa glota halto]]
| style="border:1px solid black"|[[glotal halto|senvoĉa glota halto]]
| style="border:1px solid black"|[[Havaja_lingvo|Haŭaja]]
| style="border:1px solid black"|[[Havaja lingvo|Haŭaja]]
| style="border:1px solid black"|<font color="#FF0000">‘</font>okina
| style="border:1px solid black"|<font color="#FF0000">‘</font>okina
| style="border:1px solid black"|[{{IPA|ʔo.ˈki.na}}]
| style="border:1px solid black"|[{{IPA|ʔo.ˈki.na}}]
Linio 40: Linio 40:
| style="border:1px solid black"|[[ĉapelo]]
| style="border:1px solid black"|[[ĉapelo]]
|}
|}
</center><br>
</center><br />


La "[[frikativo]]j" ne estas veraj frikativoj. Temas pri tradicia uzo de la vorto. Ili anstataŭe prezentas transirajn statojn de la gloto ([[fonado]]) sen specifa loko de artikulacio. {{IPA|[h]}} estas sevoĉa transiro; {{IPA|[ɦ]}} estas [[spira voĉo|spirvoĉa]] transiro, kaj povus transkribiĝi kiel {{IPA|[h̤]}}.
La "[[frikativo]]j" ne estas veraj frikativoj. Temas pri tradicia uzo de la vorto. Ili anstataŭe prezentas transirajn statojn de la gloto ([[fonado]]) sen specifa loko de artikulacio. {{IPA|[h]}} estas sevoĉa transiro; {{IPA|[ɦ]}} estas [[spira voĉo|spirvoĉa]] transiro, kaj povus transkribiĝi kiel {{IPA|[h̤]}}.


La [[glota halto]] troviĝas en multaj lingvoj. Ofte ĉiujn vokalajn komenciĝojn antaŭas glota halto; ekzemple, en la [[Germana lingvo|germana]]. En la [[Havaja lingvo|hajvaja]] la glotan halton signas unuopa malferma citilo <'''‘'''>. Iuj alfabetoj uzas [[diakrita signo|diakritajn signo]]jn por la glota halto, kia la hamzo <'''ء'''> en la [[Araba alfabeto]]; en multaj lingvoj de [[Mezameriko]], la Latina litero <h> estas uzata por la glota halto.
La [[glota halto]] troviĝas en multaj lingvoj. Ofte ĉiujn vokalajn komenciĝojn antaŭas glota halto; ekzemple, en la [[Germana lingvo|germana]]. En la [[Havaja lingvo|hajvaja]] la glotan halton signas unuopa malferma citilo <'''‘'''>. Iuj alfabetoj uzas [[diakrita signo|diakritajn signojn]] por la glota halto, kia la hamzo <'''ء'''> en la [[Araba alfabeto]]; en multaj lingvoj de [[Mezameriko]], la Latina litero <h> estas uzata por la glota halto.


Pro tio ke la gloto laŭnecese estas fermita por la glota halto, ĝi ne povas esti voĉa.
Pro tio ke la gloto laŭnecese estas fermita por la glota halto, ĝi ne povas esti voĉa.
Linio 84: Linio 84:
[[ru:Глоттальные согласные]]
[[ru:Глоттальные согласные]]
[[sv:Glottal konsonant]]
[[sv:Glottal konsonant]]
[[uk:Гортанний приголосний]]
[[uk:Глоткові приголосні]]

Kiel registrite je 02:07, 29 jan. 2010

Lokoj de artikulacio
Labialo
Bilabialo
Labial-velaro
Labial-alveolaro
Labial-dentalo
Koronalo
Lango-labialo
Interdentalo
Dentalo
Alveolaro
Apeksa konsonanto
Laminalo
Postalveolaro
Alveolo-palatalo
Retroflekso
Dorsalo
Palatalo
Labial-palatalo
Velsono
Uvularo
Uvular-epiglotalo
Radikalo
Faringalo
Epigloto-faringalo
Epiglotalo
Glotalo
Ĉi tiu paĝo entenas fonetikan informon en la IFA, kiu povas ne ĝuste montriĝi per iuj retumiloj.
[Helpon!]
vdr

Glotaloj, (aŭ glotaj konsonantoj, aŭ pleonasme glotalaj konsonantoj) estas konsonantoj artikulaciataj per la gloto.

Multaj fonetikistoj konsideras ilin, aŭ almenaŭ la tiel-nomatajn frikativojn, kiel transiraj statoj de la gloto sen ia loko de artikulacio kian havas aliaj konsonantoj; fakte, iuj entute ne konsideras ilin kiel konsonantojn. Tamen, almenaŭ la glota halto kondutas kiel tipa konsonanto en lingvoj kia Tsou ("Tsou" en Tajvano).

Glotaj konsonantoj en la Internacia Fonetika Alfabeto:


IFA Priskribo Ekzemplo
Lingvo Ortografio IFA Signifo
ʔ senvoĉa glota halto Haŭaja okina [ʔo.ˈki.na] ‘okina[1]
ɦ spire voĉa glota "frikativo" Ĉeĥa Praha [pra.ɦa] Prago
h senvoĉa glota "frikativo" Angla hat [hæt] ĉapelo


La "frikativoj" ne estas veraj frikativoj. Temas pri tradicia uzo de la vorto. Ili anstataŭe prezentas transirajn statojn de la gloto (fonado) sen specifa loko de artikulacio. [h] estas sevoĉa transiro; [ɦ] estas spirvoĉa transiro, kaj povus transkribiĝi kiel [h̤].

La glota halto troviĝas en multaj lingvoj. Ofte ĉiujn vokalajn komenciĝojn antaŭas glota halto; ekzemple, en la germana. En la hajvaja la glotan halton signas unuopa malferma citilo <>. Iuj alfabetoj uzas diakritajn signojn por la glota halto, kia la hamzo <ء> en la Araba alfabeto; en multaj lingvoj de Mezameriko, la Latina litero <h> estas uzata por la glota halto.

Pro tio ke la gloto laŭnecese estas fermita por la glota halto, ĝi ne povas esti voĉa.

Piednotoj

  1. 'okina: Glota signo en multaj polineziaj lingvoj.

Vidu ankaŭ