Provincoj de Prusio: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
LiMrBot (diskuto | kontribuoj) esperantigita ŝablono (Dosiero), esperantigita parametro, +Projektoj, kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 1: | Linio 1: | ||
== Provincoj de [[Reĝlando Prusio]], 1815–1918 == |
== Provincoj de [[Reĝlando Prusio]], 1815–1918 == |
||
[[Dosiero:Prussiamap.gif| |
[[Dosiero:Prussiamap.gif|eta|dekstra|300px|Provincoj de Prusio dum la [[Germana Imperiestra Regno]]]] |
||
La [[Reĝlando Prusio]] ricevis post la [[Viena Kongreso]] en [[1815]] administracian reformon kaj estis dividita en 10 '''provincojn'''. La provincoj estis siavice subdividitaj en distriktarojn (''Regierungsbezirke'') kaj tiuj en distriktojn (''Landkreise''). En 1822, la du ĉe-rejnaj provincoj estis kunigitaj en unu provincon, kaj ekde tiam Prusio havis jenajn 9 provincojn (inter krampoj la ĉefurbo): |
La [[Reĝlando Prusio]] ricevis post la [[Viena Kongreso]] en [[1815]] administracian reformon kaj estis dividita en 10 '''provincojn'''. La provincoj estis siavice subdividitaj en distriktarojn (''Regierungsbezirke'') kaj tiuj en distriktojn (''Landkreise''). En 1822, la du ĉe-rejnaj provincoj estis kunigitaj en unu provincon, kaj ekde tiam Prusio havis jenajn 9 provincojn (inter krampoj la ĉefurbo): |
||
Linio 19: | Linio 19: | ||
En [[1829]], Orienta kaj Okcidenta Prusio estis kunigitaj en unu provincon, ''Provinco Prusio'' (ĉefurbo Königsberg), sed en [[1878]] denove disigitaj al du. |
En [[1829]], Orienta kaj Okcidenta Prusio estis kunigitaj en unu provincon, ''Provinco Prusio'' (ĉefurbo Königsberg), sed en [[1878]] denove disigitaj al du. |
||
Post la [[Prusia-Aŭstria milito|Germana Milito]] de [[1866]] Prusio aneksiis la reĝlandon [[Hanovro (lando)|Hanovro]], la [[Hesio-Kaselo|elektoprinclandon Hesio]], la [[duklando Nassau|duklandon Nasaŭo]], la duklandojn [[Ŝlesvigo]] kaj [[Holstinio]] kaj la [[libera urbo Frankfurto|liberan urbon Frankfurto ĉe Majno]]. |
Post la [[Prusia-Aŭstria milito|Germana Milito]] de [[1866]] Prusio aneksiis la reĝlandon [[Hanovro (lando)|Hanovro]], la [[Hesio-Kaselo|elektoprinclandon Hesio]], la [[duklando Nassau|duklandon Nasaŭo]], la duklandojn [[Ŝlesvigo]] kaj [[Holstinio]] kaj la [[libera urbo Frankfurto|liberan urbon Frankfurto ĉe Majno]]. El tiuj teritorioj estis formitaj tri novaj provincoj: |
||
# [[Hanovro (lando)|Hanovro]], ''Provinz Hannover'' ([[Hannover]]) |
# [[Hanovro (lando)|Hanovro]], ''Provinz Hannover'' ([[Hannover]]) |
||
# [[Hesio-Nasaŭo]], ''Provinz Hessen-Nassau'' ([[Kassel]]) |
# [[Hesio-Nasaŭo]], ''Provinz Hessen-Nassau'' ([[Kassel]]) |
||
Linio 27: | Linio 27: | ||
== Provincoj de Libera Ŝtato Prusio, 1918–1945 == |
== Provincoj de Libera Ŝtato Prusio, 1918–1945 == |
||
[[ |
[[Dosiero:Map-WR-PrussiaProvs-1920.svg|eta|dekstra|300px|Provincoj de Prusio dum la [[Vajmara Respubliko]], de 1922 ĝis 1928]] |
||
Post la fino de la [[Unua Mondmilito]] en [[1918]], Prusio devis fordoni plurajn partojn el sia teritorio: |
Post la fino de la [[Unua Mondmilito]] en [[1918]], Prusio devis fordoni plurajn partojn el sia teritorio: |
||
* La nordo de [[Ŝlesvigo-Holstinio]] ("Norda Ŝlesvigo") iĝis parto de [[Danio]]. |
* La nordo de [[Ŝlesvigo-Holstinio]] ("Norda Ŝlesvigo") iĝis parto de [[Danio]]. |
||
Linio 37: | Linio 37: | ||
== La iamaj prusiaj provincoj hodiaŭ == |
== La iamaj prusiaj provincoj hodiaŭ == |
||
[[ |
[[Dosiero:Germany former prussian lander.png|eta|Mapo de nunaj [[federacia lando (Germanio)|federaciaj landoj]] de [[Germanio]] kiuj situas tute aŭ preskaŭ tute en la limoj de la iama [[Reĝlando Prusio]]]] |
||
Listo de provincoj de [[Reĝlando Prusio]], kaj la hodiaŭa aparteno de ilia teritorio, proksimume: |
Listo de provincoj de [[Reĝlando Prusio]], kaj la hodiaŭa aparteno de ilia teritorio, proksimume: |
||
Linio 44: | Linio 44: | ||
# ''Provinz Ostpreußen'' –> {{POL}}, {{LIT}}, {{RUS}} |
# ''Provinz Ostpreußen'' –> {{POL}}, {{LIT}}, {{RUS}} |
||
# ''Provinz Westpreußen'' –> {{POL}} |
# ''Provinz Westpreußen'' –> {{POL}} |
||
# ''Provinz Pommern'' |
# ''Provinz Pommern'' –> [[federacia lando (Germanio)|federacia lando]] [[Meklenburgo-Antaŭpomerio]]; {{POL}} |
||
# ''Provinz Schlesien'' |
# ''Provinz Schlesien'' –> {{POL}} |
||
# ''Provinz Posen'' |
# ''Provinz Posen'' –> {{POL}} |
||
# ''Rheinprovinz'' –> |
# ''Rheinprovinz'' –> [[federacia lando (Germanio)|federaciaj landoj]] [[Nordrejn-Vestfalio]], [[Rejnland-Palatinato]], [[Sarlando]]; ({{BEL}}) |
||
# ''Provinz Westfalen'' |
# ''Provinz Westfalen'' –> [[federacia lando (Germanio)|federacia lando]] [[Nordrejn-Vestfalio]] |
||
# ''Provinz Sachsen'' |
# ''Provinz Sachsen'' –> [[federacia lando (Germanio)|federaciaj landoj]] [[Saksio-Anhalto]], [[Turingio]] |
||
# ''Provinz Hannover'' |
# ''Provinz Hannover'' –> [[federacia lando (Germanio)|federacia lando]] [[Malsupra Saksio]] |
||
# ''Provinz Hessen-Nassau'' |
# ''Provinz Hessen-Nassau'' –> [[federacia lando (Germanio)|federacia lando]] [[Hesio]] |
||
# ''Provinz Schleswig-Holstein'' |
# ''Provinz Schleswig-Holstein'' –> [[federacia lando (Germanio)|federacia lando]] [[Ŝlesvigo-Holstinio]]; ({{DNK}}) |
||
{{Projektoj}} |
|||
[[Kategorio:Provincoj de Prusio| ]] |
[[Kategorio:Provincoj de Prusio| ]] |
Kiel registrite je 14:54, 30 aŭg. 2019
Provincoj de Reĝlando Prusio, 1815–1918
La Reĝlando Prusio ricevis post la Viena Kongreso en 1815 administracian reformon kaj estis dividita en 10 provincojn. La provincoj estis siavice subdividitaj en distriktarojn (Regierungsbezirke) kaj tiuj en distriktojn (Landkreise). En 1822, la du ĉe-rejnaj provincoj estis kunigitaj en unu provincon, kaj ekde tiam Prusio havis jenajn 9 provincojn (inter krampoj la ĉefurbo):
- Brandenburgio, Provinz Brandenburg (Potsdam)
- Orienta Prusio, Provinz Ostpreußen (Königsberg)
- Okcidenta Prusio, Provinz Westpreußen (Danzig)
- Pomerio, Provinz Pommern (Stettin)
- Silezio, Provinz Schlesien (Breslau)
- Poznano, Provinz Posen (Posen)
- Rejna Provinco, Rheinprovinz (Koblenz), kreita en 1822 el:
- Provinco Jülich-Kleve-Berg (Köln)
- Provinco Grandduklando Malsupra Rejno, Provinz Großherzogtum Niederrhein (Koblenz)
- Provinco Vestfalujo, Provinz Westfalen (Monastero)
- Saksio, Provinz Sachsen (Magdeburg)
Prusio estis membro-ŝtato en la Germana Federacio. Tio tamen ne validis por la plej orientaj provincoj: Orienta Prusio, Okcidenta Prusio kaj Posen. Nur la aliaj 6 apartenis al la teritorio de la Germana Federacio.
En 1829, Orienta kaj Okcidenta Prusio estis kunigitaj en unu provincon, Provinco Prusio (ĉefurbo Königsberg), sed en 1878 denove disigitaj al du.
Post la Germana Milito de 1866 Prusio aneksiis la reĝlandon Hanovro, la elektoprinclandon Hesio, la duklandon Nasaŭo, la duklandojn Ŝlesvigo kaj Holstinio kaj la liberan urbon Frankfurto ĉe Majno. El tiuj teritorioj estis formitaj tri novaj provincoj:
- Hanovro, Provinz Hannover (Hannover)
- Hesio-Nasaŭo, Provinz Hessen-Nassau (Kassel)
- Ŝlesvigo-Holstinio, Provinz Schleswig-Holstein (Kiel, 1879–1917 Schleswig)
Ekde tiam Prusio do havis 12 provincojn. Tiu divido restis stabila ĝis la fino de la reĝlando en 1918.
Provincoj de Libera Ŝtato Prusio, 1918–1945
Post la fino de la Unua Mondmilito en 1918, Prusio devis fordoni plurajn partojn el sia teritorio:
- La nordo de Ŝlesvigo-Holstinio ("Norda Ŝlesvigo") iĝis parto de Danio.
- Parto de la Rejna Provinco iĝis parto de Belgio.
- Preskaŭ la tutan provincon Poznano Prusio devis doni al Pollando.
- La plej grandan parton de Okcidenta Prusio ricevis Pollando kaj la Libera Urbo Dancigo.
Kelkaj pliaj ŝanĝoj okazis dum la tempo de la Vajmara Respubliko kaj la Libera Ŝtato Prusio (1918-1945).
La iamaj prusiaj provincoj hodiaŭ
Listo de provincoj de Reĝlando Prusio, kaj la hodiaŭa aparteno de ilia teritorio, proksimume:
- Provinz Brandenburg –> federaciaj landoj Brandenburgio, Berlino; Pollando
- Provinz Ostpreußen –> Pollando, Litovio, Rusio
- Provinz Westpreußen –> Pollando
- Provinz Pommern –> federacia lando Meklenburgo-Antaŭpomerio; Pollando
- Provinz Schlesien –> Pollando
- Provinz Posen –> Pollando
- Rheinprovinz –> federaciaj landoj Nordrejn-Vestfalio, Rejnland-Palatinato, Sarlando; ( Belgio)
- Provinz Westfalen –> federacia lando Nordrejn-Vestfalio
- Provinz Sachsen –> federaciaj landoj Saksio-Anhalto, Turingio
- Provinz Hannover –> federacia lando Malsupra Saksio
- Provinz Hessen-Nassau –> federacia lando Hesio
- Provinz Schleswig-Holstein –> federacia lando Ŝlesvigo-Holstinio; ( Danio)