Hindologio: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Robbot (diskuto | kontribuoj) e r2.7.2) (robota aldono de: it:Indologia |
kompletigo kaj reredakto laŭ pollingva vikipedio |
||
| Linio 1: | Linio 1: | ||
'''Hindologio''' - [[scienco]] okupiĝanta pri esplorado de [[lingvo]]j, [[literaturo]], [[historio]], [[arto]], [[kulturo]] kaj [[religio]] de [[Barato]]. Fakulo pri tiu scienco estas hindologo. |
|||
'''Hindologio''', termino pri la tutaĵo de la scienca okupo kun la [[Barato|hinda]] [[kulturo]]. Al la specialaj scienca disciplinoj apartenas precipe [[arĥeologio]], [[arthistorio]], [[filologio]], [[filozofio]] kaj [[teologio]]. La hinda filologio estas institucionalizita kun la establo iu katedro pri [[sanskrito]] al la [[universitato de Parizo]] en la jaro [[1815]]. La jana profesora katedro estas estabita al [[Bonn|Bonno]] en [[1818]] de [[August Wilhelm von Schlegel]]. |
|||
==Komencoj== |
|||
La centra intereso de la germana hindologio koncernis dume - krom la filologio de sanskrito - la [[Vedoj]]n, en tio trovas sin la plej malnovaj skribaj atestiloj de la hinda kulturo. La laboraĵo kreata sekve de tio inspiris baldaŭ la intereson al [[budhismo]], [[ĝajnismo]] kaj la profana filozofio de [[Barato]]. Kun la religia pensado de l’hindoj kaj l’hinda filozofioj okupiĝis precipe la filozofo kaj teologo [[Helmuth von Glasenapp]] (*1891, †1963, ĉefverko ''La filozofio de la hindoj''). |
|||
La unua eŭropano esploranta malnovan literaturon de Barato estis anglo Charles Wilkins, kiu en 1785 tradukis [[Bagavadgito]]n al la [[angla]] lingvo. Franco Abraham Hyacinthe Anquetil-Duperron tradukis fragmentojn de [[upaniŝadoj]] de la [[persa]] lingvo al [[latino]] en laboraĵo ''Oupnek'hat'', publikigitan en la jaroj 1801-1802. La hinda [[filologio]] komenciĝis kun establo de [[katedro]] pri [[sanskrito]] en la [[universitato de Parizo]] en la jaro [[1815]]. Profesora katedro estis estabita en [[Bonn|Bonno]] en [[1818]] de [[August Wilhelm Schlegel]]. Centra intereso de la germana hindologio koncernis - krom la filologio de sanskrito - la [[Vedoj]]n, plej malnovajn skribajn atestilojn de la hinda kulturo. Kun la religia pensado de [[hinduoj]] kaj [[hinda filozofio]] okupiĝis precipe la filozofo kaj teologo Helmuth von Glasenapp en sia ĉefverko ''La filozofio de la hindoj''. |
|||
==Hindologoj== |
|||
'''Anglaj hindologoj''' |
|||
* [[William Jones]] |
|||
* Henry Thomas Colebrooke |
|||
'''Germanaj hindologoj''' |
|||
* [[August Wilhelm Schlegel]] |
|||
* [[Friedrich Schlegel]] |
|||
* [[Franz Bopp]] |
|||
* [[Wilhelm von Humboldt]] |
|||
* [[Friedrich Rückert]] |
|||
* [[Max Müller]] |
|||
'''Polaj hindologoj''' |
|||
* [[Leon Cyboran]], |
|||
* [[Maryla Falk]], |
|||
* [[Andrzej Gawroński]], |
|||
* [[Constantin Régamey]] |
|||
Al hindologoj oni kelkiam alkalkulas ankaŭ tradukantajn de sanskrito poetojn kiel [[Antoni Lange]] aŭ popularigantojn kiel [[Wanda Dynowska]]. |
|||
==Vidu ankaŭ== |
|||
* [[orientalistiko]] |
|||
* [[hindia lingvo]] |
|||
* [[hinda kuirarto]] |
|||
==Eksteraj ligiloj== |
|||
* [http://www.autodydaktyka.republika.pl] - Tri grandaj nomoj de polaj hindologoj (en esperanto) |
|||
{{Commons|Category:Indology}} |
{{Commons|Category:Indology}} |
||
Kiel registrite je 16:05, 9 dec. 2012
Hindologio - scienco okupiĝanta pri esplorado de lingvoj, literaturo, historio, arto, kulturo kaj religio de Barato. Fakulo pri tiu scienco estas hindologo.
Komencoj
La unua eŭropano esploranta malnovan literaturon de Barato estis anglo Charles Wilkins, kiu en 1785 tradukis Bagavadgiton al la angla lingvo. Franco Abraham Hyacinthe Anquetil-Duperron tradukis fragmentojn de upaniŝadoj de la persa lingvo al latino en laboraĵo Oupnek'hat, publikigitan en la jaroj 1801-1802. La hinda filologio komenciĝis kun establo de katedro pri sanskrito en la universitato de Parizo en la jaro 1815. Profesora katedro estis estabita en Bonno en 1818 de August Wilhelm Schlegel. Centra intereso de la germana hindologio koncernis - krom la filologio de sanskrito - la Vedojn, plej malnovajn skribajn atestilojn de la hinda kulturo. Kun la religia pensado de hinduoj kaj hinda filozofio okupiĝis precipe la filozofo kaj teologo Helmuth von Glasenapp en sia ĉefverko La filozofio de la hindoj.
Hindologoj
Anglaj hindologoj
- William Jones
- Henry Thomas Colebrooke
Germanaj hindologoj
- August Wilhelm Schlegel
- Friedrich Schlegel
- Franz Bopp
- Wilhelm von Humboldt
- Friedrich Rückert
- Max Müller
Polaj hindologoj
Al hindologoj oni kelkiam alkalkulas ankaŭ tradukantajn de sanskrito poetojn kiel Antoni Lange aŭ popularigantojn kiel Wanda Dynowska.
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj
- [1] - Tri grandaj nomoj de polaj hindologoj (en esperanto)