Salikila alkoholo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Salikila alkoholo
salikila alkoholo
Plata kemia strukturo de la Salikila alkoholo
salikila alkoholo
Salikila alkoholo estas blanka kristala solidaĵo nature trovata en la Salix alba.
Tridimensia kemia strukturo de la Salikila alkoholo
Alternativa(j) nomo(j)
  • Saligenino
Kemia formulo
C7H8O2
CAS-numero-kodo 90-01-7
ChemSpider kodo 4962
PubChem-kodo 5146
Fizikaj proprecoj
Aspekto kristala solidaĵo
Molmaso 124,139 g·mol-1
Denseco 1,613g cm−3[1]
Fandpunkto 83°C - 85°C[2]
Bolpunkto 267,5°C[3]
Refrakta indico  1,596
Ekflama temperaturo 115,2 °C
Acideco (pKa) 9,92
Solvebleco Akvo:67 g/L
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R36/37/38
Sekureco S26 S36
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H315, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P261, P264, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P321, P332+313, P337+313, P362, P403+233, P405, P501[4]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Salikila alkoholo, hidrokso-benzila alkoholo, saligenino, aŭ C7H8O2 estas primara alkoholo, blanka kristala solidaĵo solvebla en akvo kaj etanolo. Ĝi estas antaŭaĵo de la salikata acido kaj formiĝas per enzima hidrolizo de la salikino. Aliaj derivaĵoj de la salikata acido ankaŭ produktatas de betuloj, mirtoj, fagoj, legomoj (pizoj, fazeoloj kaj trifolioj), sekaloj, tritikoj kaj sukerkano.

Ankaŭ ĝi ĉeestas en multaj fruktoj tiaj kiaj oranĝoj, pomoj, ĉerizoj, rubusoj, prunusoj, framboj kaj beroj. Multaj el la naturaj salikatoj posedas antiinflamajn, kontraŭdolorajn kaj antifebrajn proprecojn. Hermann Kolbe estis unu el la unuaj priskribi la sintezon de la salikata acido.[5] En 1838, la itala kemiisto Raffaele Piria (1814-1865) konvertis salikilan alkoholon en salikatan acidon.[6]

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per hidrogenigo de la salikila aldehido:

salikilaldehidosalikila alkoholo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per hidratigo de la "salikila formiato":

salikila formiato+akvosalikila alkoholo+formiata acido

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

salikila klorido+natria hidroksidosalikila alkoholo+natria klorido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

klorofenolo+natria metoksidosalikila alkoholo+natria klorido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

salikilamino+natria hidroksidosalikila alkoholo+potasamido

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

  • Preparado per agado de la "salikila benzoato" kaj natria hidroksido en alkohola medio:

salikila benzoato+natria hidroksidosalikila alkoholo+natria benzoato

Sintezo 7[redakti | redakti fonton]

  • Preparado ekde la "2-klorotolueno":

2-klorotolueno+natria metoksidosalikila alkoholo+natria klorido

Sintezo 8[redakti | redakti fonton]

salikinosalikila alkoholo

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

3salikila alkoholo+fosfora triklorido3salikila klorido+fosfonata acido

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

  • Oksidigo de la salikila alkoholo:

salikila alkoholosalikilaldehido

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

salikila alkoholo+formiata acidosalikila formiato+akvo

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

salikila alkoholo+tionila kloridosalikila klorido+sulfura duoksido+klorida acido

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

salikila alkoholo+acetila kloridoetila salikato+klorida acido

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

  • Intermolekula senhidratigo de la salikila alkoholo:

2salikila alkoholosalikila etero

Reakcio 7[redakti | redakti fonton]

  • Senhidratigo de la salikila alkoholo en ĉeesto de metanolo:

salikila alkoholo+metanolometila salikila etero

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]