Gustav Freytag

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Gustav Freytag
Persona informo
Gustav Freytag
Naskiĝo 13-an de julio 1816 (1816-07-13)
en Kluczbork, Supra Silezio,  Reĝlando Prusio
Morto 30-an de aprilo 1895 (1895-04-30) (78-jaraĝa)
en Wiesbaden,  Germana Imperiestra Regno
Tombo Gotha vd
Lingvoj germana vd
Ŝtataneco Reĝlando Prusio vd
Alma mater Frederiko-Vilhelmo-Universitato en Berlino • Universitato de Vroclavo vd
Subskribo Gustav Freytag
Profesio
Okupo verkistodramaturgopolitikisto • romanisto • ĵurnalisto vd
Aktiva en VroclavoLeipzigDresdeno vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Gustav FREYTAG (naskiĝinta en la 13-a de julio 1816 en Kluczbork, mortinta en la 30-a de aprilo 1895 en Wiesbaden) estis germana verkisto, artohistoriisto kaj politikisto. Li famiĝas ĝis hodiaŭ per sia romano Soll und Haben (3 volumoj, 1855)

Vivo[redakti | redakti fonton]

La filo el burĝa domo studis filologion de 1839-47 kaj iĝis privata docento pri germanaj lingvo kaj literaturo en Vroclavo. Tiam iĝis la unuaj dramoj kiel Die Brautfahrt kaj Die Valentine. La plej grandan sukceson kiel sceneja aŭtoro li havis per sia komedio estanta plena je aludoj al tiutempa gazetara vivo Die Journalisten (1854).

Dum la Revolucio de 1848 li estris gazeton kun grandgermana-liberala orientiĝo nome Die Grenzboten kaj batalis kiel publicisto kontraŭ aristokratio kaj monarkio tiom energie kiom ankaŭ kontraŭ demokratia ekstremismo kaj socialismo.

Por tio oni ekŝatis lin publike: Lia duka moŝto Ernst la 2-a de Saksio-Koburgo kaj Gotao nomumis lin korta konsilisto. De 1867-70 li estis deputito de la turingia elektodistrikto en la parlamento de la Nordgermana Federacio. En 1870/71 li partoprenis la Francian-prusian militon kiel raportisto en la ĉefa komandejo de la prusa kronprinco.

Superrigardo verkara[redakti | redakti fonton]

En sia kulturhistoria verko Bilder der deutschen Vergangenheit (5 volumoj, 1859-67) Freytag strebis doni al la naciaj unuiĝesperoj legitimadon historian. Per sia bonkonata komercistromano Soll und Haben (3 vol., 1855), la intelektulromano Die verlorene Handschrift (1864) kaj la historia romanciklo Die Ahnen (6 vol., 1872-1880) li iĝis unu el la plej popularaj verkistoj de la germana burĝaro, kies mondkonceptojn li glorkronis en la senco de poetika realismo.

Memorigloko en Siebleben.

Literaturo[redakti | redakti fonton]

  • Gabriele Büchler-Hauschild: Erzählte Arbeit. Gustav Freytag und die soziale Prosa des Vor- und Nachmärz. Schöningh, Paderborn u.a. 1987, ISBN 3-506-78111-1.
  • Hannah Burdekin: The ambivalent author. Five German writers and their Jewish characters, 1848–1914. Lang, Oxford u.a. 2002. (= Britische und irische Studien zur deutschen Sprache und Literatur, Band 29) ISBN 3-906767-05-1.
  • Roland Freymond: Der Einfluss von Charles Dickens auf Gustav Freytag. Mit besonderer Berücksichtigung der Romane „David Copperfield“ und „Soll und Haben“. 1912. Nachdruck: Gerstenberg, Hildesheim 1973. (= Prager Deutsche Studien, Band 19)
  • 150 Jahre Soll und Haben. Studien zu Gustav Freytags kontroversem Roman. Hrsg. v. Florian Krobb. Königshausen und Neumann, Würzburg 2005, ISBN 3-8260-2714-0.
  • Martin Gubser: Literarischer Antisemitismus. Untersuchungen zu Gustav Freytag und anderen bürgerlichen Schriftstellern des 19. Jahrhunderts. Wallstein-Verlag, Göttingen 1998, ISBN 3-89244-259-2.
  • Claus Holz: Flucht aus der Wirklichkeit. „Die Ahnen“ von Gustav Freytag. Untersuchungen zum realistischen historischen Roman d. Gründerzeit 1872–1880. Lang, Frankfurt am Main u.a. 1983. (= Europäische Hochschulschriften; Reihe 1, Dt. Sprache u. Literatur, Band 624) ISBN 3-8204-7530-3.
  • Peter Heinz Hubrich: Gustav Freytags „Deutsche Ideologie“ in „Soll und Haben“. Scriptor-Verlag, Kronberg (Taunus) 1974. (= Scriptor-Hochschulschriften; Literaturwiss., Band 3) ISBN 3-589-20042-1.
  • Herbert Kaiser: Studien zum deutschen Roman nach 1848. Karl Gutzkow: Die Ritter vom Geiste; Gustav Freytag: Soll und Haben; Adalbert Stifter: Der Nachsommer. Braun, Duisburg 1977. (= Duisburger Hochschulbeiträge, Band 8) ISBN 3-87096-137-6.
  • Michael Kienzle: Der Erfolgsroman. Zur Kritik der poetischen Ökonomie bei Gustav Freytag und Eugenie Marlitt. Metzler, Stuttgart 1975, ISBN 3-476-00311-6.
  • Otto Mayrhofer: Gustav Freytag und das Junge Deutschland. Elwert, Marburg 1907. Nachdruck: Johnson, New York, N.Y. u. a. (1968) (= Beiträge zur deutschen Literaturwissenschaft, Band 1).
  • Larry L Ping: Gustav Freytag and the Prussian Gospel. Novels, Liberalism, and History. Peter Lang, Oxford u.a. 2006 (= North American Studies in 19th-Century German Literature, Band 37) ISBN 3-03910-545-0.
  • Jürgen W. Schmidt: „Mein Vaterland, an dem ich mit großer Pietät hänge ...“ – Aus dem politischen Leben Gustav Freytags (1816–1895). In: Jahrbuch für Erfurter Geschichte Bd.1 (2006) S.51-76.
  • Michael Schneider: Geschichte als Gestalt. Formen der Wirklichkeit und Wirklichkeit der Form in Gustav Freytags Roman „Soll und Haben“. Heinz, Stuttgart 1980. (= Stuttgarter Arbeiten zur Germanistik, Band 83) ISBN 3-88099-087-5.
  • Izabela Surynt: Das „ferne“, „unheimliche“ Land. Gustav Freytags Polen. Thelem bei w.e.b., Dresden 2004. (= Arbeiten zur neueren deutschen Literatur, Band 21) ISBN 3-937672-33-8.
  • „Mein theurer Theodor“ Gustav Freytags Briefe an Theodor Molinari 1847–1867. Nach den Handschriften herausgegeben und kommentiert von Izabela Surynt und Marek Zybura. Neisse Verlag, Dresden 2006, ISBN 3-934038-63-8.
  • Karin Wirschem: Die Suche des bürgerlichen Individuums nach seiner Bestimmung. Analyse und Begriff des Bildungsromans, erarbeitet am Beispiel von Wilhelm Raabes „Hungerpastor“ und Gustav Freytags „Soll und Haben“. Lang, Frankfurt am Main u.a. 1986. (= Marburger germanistische Studien, Band 5) ISBN 3-8204-8962-2.

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]