2-Heksadekanono

El Vikipedio, la libera enciklopedio
2-Okso-heksadekano
Kemia formulo
C16H32O
2-Heksadekanono
Bastona kemia strukturo de la
2-heksadekanono
2-Heksadekanono
Tridimensia kemia strukturo de la 2-heksadekanono
Alternativa(j) nomo(j)
  • Metila tetradekila ketono
  • 2-Okso-heksadekano
  • 2-Okso-palmitato
CAS-numero-kodo 18787-63-8
ChemSpider kodo 27203
PubChem-kodo 29251
Fizikaj proprecoj
Aspekto blanka aŭ flava, brulema solidaĵo
Molmaso 240,42948 g mol−1
Denseco 0,829 g/cm−3[1][2]
Fandpunkto 43,1°C [3]
Bolpunkto 318,4°C [4]
Refrakta indico  1,4448[5]
Ekflama temperaturo 82,7°C [6]
Solvebleco Akvo:nesolvebla
Mortiga dozo (LD50) 1750 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H227, H411
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P273, P391, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

2-Heksadekanonometila tetradekila ketono estas organika kombinaĵo rezultanta el interagado de la acetaldehido kaj klorotetradekano. Ĝi estas blanka aŭ flava, brulema solidaĵo, nesolvebla en akvo. 2-Heksadekanono posedas 16 karbonatomojn, 32 hidrogenatomojn kaj 1 oksigenatomon. 2-Heksadekanono uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj aromataĵoj. 2-Heksadekanono, ankaŭ konata kiel 2-Okso-palmitato, estas saturita grasa acido ofte trovita en plantoj kaj bestoj. Ĝi estas grava ero elde multaj biologiaj procezoj, kaj estas esenca por la normala funkciado de la homa korpo.

2-Heksadekanono estas komerce produktita per hidrolizo de grasoj kaj oleoj. Ĝi ankaŭ povas esti sintezata elde petrolkemiaĵoj kaj per la hidrogenigo de palmitolejka acido. Eblas ankaŭ sintezi 2-heksadekanonon el karbonhidratoj, kiel glukozo, uzante bioteknologiajn metodojn.

La sintezo de 2-Heksadekanono povas esti atingita per la oksidigado de 2-Heksadekanolo uzante taŭgan oksidigan agenton.

2-Heksadekanono estas vaste uzata en scienca esplorado. Ĝi estas uzata en la sintezo de surfaktantoj, lesivoj kaj aliaj kemiaj komponaĵoj. Ĝi ankaŭ povas esti uzata kiel krudmaterialo por la sintezo de aliaj grasacidoj kaj iliaj derivaĵoj. 2-Heksadekanono ankaŭ estas uzata en la produktado de biodizelo, kaj kiel brulaĵo por interna brulmotoroj.

2-Heksadekanono estas grava ero de la ĉelmembrano, kaj ludas rolon en la reguligo de ĉela signalado kaj membrantransporto. Ĝi ankaŭ estas implicita en la reguligo de genesprimo, kaj en la produktado de hormonoj kaj aliaj signaligaj molekuloj.[7]

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 2-heksadekanono per traktado de acetila klorido kaj tetradekano:

acetila klorido +tetradekano 2-heksadekanono +klorida acido

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 2-heksadekanono per oksidado de la 2-heksadekanolo:

2-heksadekanolo 2-heksadekanono

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 2-heksadekanono per traktado de acetaldehido kaj klorotetradekano:

acetaldehido +kloro-tetradekano 2-heksadekanono +klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 2-heksadekanono per traktado de pentadekanalo kaj klorometano:

pentadekanalo +klorometano 2-heksadekanono +klorida acido

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]