3-Heksadekanono

El Vikipedio, la libera enciklopedio
3-Okso-heksadekano
Kemia formulo
C16H32O
3-Heksadekanono
Bastona kemia strukturo de la
3-heksadekanono
3-Heksadekanono
Tridimensia kemia strukturo de la 3-heksadekanono
Alternativa(j) nomo(j)
  • Etila tridekila ketono
  • 3-Okso-heksadekano
CAS-numero-kodo 18787-64-9
ChemSpider kodo 79201
PubChem-kodo 87789
Fizikaj proprecoj
Aspekto blanka aŭ flava, brulema solidaĵo[1][2]
Molmaso 240,42948 g mol−1
Denseco 0,829 g/cm−3[3]
Fandpunkto 43°C [4]
Bolpunkto 302,8°C [5]
Refrakta indico  1,4380
Ekflama temperaturo 78,2°C [5]
Solvebleco Akvo:0,001497 g/L[6]
Mortiga dozo (LD50) 5000 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H227, H411
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P273, P391, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

3-Heksadekanonoetila tridekila ketono estas organika kombinaĵo rezultanta el interagado de la propanalo kaj klorotridekano. Ĝi estas blanka aŭ flava, brulema solidaĵo, nesolvebla en akvo. 3-Heksadekanono posedas 16 karbonatomojn, 32 hidrogenatomojn kaj 1 oksigenatomon.3-Heksadekanono, ankaŭ konata kiel 3-Okso-heksadekano aŭ 3-Heksadekanolido, estas nature okazanta grasa ketono trovata en diversaj plantoj kaj bestoj. Ĝi estas senkolora solidaĵo kun malalta fandopunkto, kaj estas uzata en diversaj industrioj, inkluzive de kosmetikaĵoj, farmaciaĵoj kaj manĝaĵproduktado. 3-Heksadekanono estas ŝlosila komponanto en la sinteza vojo de grasacido, kaj estis studita por ĝiaj eblaj terapiaj efikoj en diversaj malsanoj kaj malordoj.

3-Heksadekanono estas sintezita elde la grasacida palmitata acido, kiu estas 16-karbona grasa acido. Ĝi estas sintezita per procezo nomita hidrogenigado, kiu implicas aldoni hidrogenajn atomojn al la karbon-karbonaj duoblaj ligiloj en la palmitata acido. Ĉi tiu procezo povas okazi en la ĉeesto de katalizilo, kiel ekzemple nikelo, paladio aŭ plateno, kaj povas esti farita ĉe altaj temperaturoj kaj premoj. La rezulta produkto estas 3-Heksadekanono, kiu estas blanka solidaĵo.

3-Heksadekanono estis studita por ĝiaj eblaj terapiaj efikoj en diversaj malsanoj kaj malordoj. Ĝi estis studita pro siaj kontraŭinflamaj kaj antioksidigaj propriecoj, same kiel ĝia kapablo moduli la imunsistemon. Ĝi ankaŭ estis studita por sia ebla rolo en la terapio de kancero, diabeto kaj neŭrologiaj malordoj. Krom tio, ĝi estis studita por sia ebla uzo kiel kontraŭ-maljuniga agento.

Nuntempe oni kredas ke la 3-heksadekanono agas per diferencigo en la aktiveco de enzimoj implicitaj en la vojo de sintezo de grasaj acidoj. Specife, oni supozas, ke ĝi malhelpas la agadon de la enzimo grasacida sintetazo, kiu respondecas pri la produktado de grasacidoj. Plie, ĝi supozeble malhelpas la agadon de aliaj enzimoj implicitaj en la sintezo de grasacidoj, kiel ekzemple acetil-Koenzimo-A karboksilazo kaj acil-Koenzimo-A sintetazo.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 3-heksadekanono per traktado de propanoila klorido kaj tridekano:

propanoila klorido +tridekano 3-heksadekanono +klorida acido

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 3-heksadekanono per oksidado de la 3-heksadekanolo:

3-heksadekanolo 3-heksadekanono

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 3-heksadekanono per traktado de propanalo kaj klorotridekano:

propanalo +klorotridekano 3-heksadekanono +klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

  • Preparado de la 3-heksadekanono per traktado de tetradekanalo kaj kloroetano:

tetradekanalo +kloroetano 3-heksadekanono +klorida acido

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]