6-Heksadekanono

Vidu ankaŭ: 5-Pentadekanono, 6-Pentadekanono, 7-Pentadekanono, 2-Heksadekanono, 3-Heksadekanono, 4-Heksadekanono, 5-Heksadekanono, 7-Heksadekanono, 8-Heksadekanono, kaj 2-Heptadekanono

6-Okso-heksadekano
Kemia formulo	C16H32O
Bastona kemia strukturo de la 6-Heksadekanono
Tridimensia kemia strukturo de la 6-Heksadekanono
Alternativa(j) nomo(j)
Pentila dekila ketono 6-Okso-heksadekano
CAS-numero-kodo	57661-23-1
ChemSpider kodo	84621
PubChem-kodo	93752
Fizikaj proprecoj
Aspekto	blanka aŭ flava, brulema solidaĵo
Molmaso	240,42948 g mol−1
Denseco	0,829 g/cm−3
Fandpunkto	36,8°C
Bolpunkto	308,1°C 307,8°C
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,4440
Ekflama temperaturo	83,6°C
Solvebleco	Akvo:0,001497 g/L
Mortiga dozo (LD50)	5000 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H227, H411
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P273, P391, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

6-Heksadekanono aŭ pentila dekila ketono estas organika kombinaĵo rezultanta el interagado de la heksanalo kaj klorodekano. Ĝi estas blanka aŭ flava, brulema solidaĵo, nesolvebla en akvo. 6-Heksadekanono posedas 16 karbonatomojn, 32 hidrogenatomojn kaj 1 oksigenatomon. 6-Heksadekanono, ankaŭ konata kiel 6-okso-hexadekano, estas mono-nesaturita grasacida ketono, kiu estas speco de lipida molekulo. Ĝi estas senkolora, senodora kaj nevolatila kunmetaĵo vaste studata pro ĝiaj eblaj aplikoj en diversaj sciencaj esplorkampoj, kiel ekzemple biokemio, fiziologio kaj farmakologio. Aparte, ĝiaj biokemiaj kaj fiziologiaj efikoj estis la temo de multaj studoj.

6-Heksadekanono povas esti sintezata per diversaj metodoj, inkluzive de kemia sintezo, enzima sintezo kaj biotransformado. Kemia sintezo implicas la reakcion de heksadekanoata acido kun alkoholo, kiel metanolo, por formi 6-Heksadekanonon. Enzima sintezo implicas la uzon de enzimoj, kiel ekzemple lipazo, por katalizi la reakcion de heksadekanoata acido kun alkoholo. Biotransformado implicas la uzon de mikrobaj kulturoj, kiel ekzemple bakterioj kaj fungoj, por konverti heksadekanoatan acidon en 6-Heksadekanono.

6-Heksadekanono estis vaste studita por ĝiaj eblaj aplikoj en scienca esplorado. Ĝi estis uzita en studoj de lipida metabolo, ĉelaj signaligaj vojoj, kaj medikamentaj liversistemoj. Krome, ĝi estis uzata en studoj pri la efikoj de mediaj toksinoj sur la homa korpo, same kiel la efikoj de dietaj lipidoj sur la imunsistemo. 6-Heksadekanono ankaŭ estis uzata en studoj pri la efikoj de drogoj sur la centra nervosistemo.

Rilate al la mekanismo de ago, ĝi verŝajne funkcias kiel kontrolilo de ĉelaj signaligaj vojoj. Estis montrite aktivigi plurajn specojn de G-proteinaj kunligitaj receptiloj, same kiel malhelpi la agadon de certaj enzimoj, kiel ekzemple fosfodiesterazoj. Krome, ĝi pruviĝis kontroli la agadon de pluraj transkribaj faktoroj.

6-Heksadekanono pruviĝis havi diversajn biokemiajn kaj fiziologiajn efikojn. Estis montrite moduli la agadon de pluraj enzimoj, kiel ekzemple fosfodiesterazoj, kaj aktivigi gamon da G-proteinaj kunligitaj receptiloj. Krome, estis montrite kontroli la agadon de pluraj transkribo-faktoroj. Ĝi ankaŭ pruviĝis havi kontraŭinflamajn, kontraŭ-oksidigajn, kaj kontraŭ-apoptozajn efikojn.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado de la 6-heksadekanono per traktado de heksanoila klorido kaj nonano:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 2

• Preparado de la 6-heksadekanono per oksidado de la 6-hexadekanolo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{CuO}}\,}}$

Sintezo 3

• Preparado de la 6-heksadekanono per traktado de heksanalo kaj klorodekano:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 4

• Preparado de la 6-heksadekanono per traktado de dekanalo kaj pentila klorido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Vidu ankaŭ

• Ketonoj