Enciklopedio de Islamo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Encyclopaedia of Islam
skribita verko
Aŭtoroj
Aŭtoro diversaj aŭtoroj
Lingvoj
Lingvo franca lingvo
Eldonado
Eldondato 1913
Ĝenro enciklopedio
vdr

La Enciklopedio de Islamo (angle The Encyclopaedia of Islam; mallongigite EI) estas la akceptita akademia enciklopedio por la disciplino de islamaj studoj [1]. Ĝi enhavas enskribojn pri famaj islamanoj en ĉiu epoko kaj lando, enskriboj pri triboj kaj dinastioj, pri artoj kaj sciencoj, pri politiko kaj religiaj institucioj, pri geografio, etnografio, flaŭro kaj faŭno en la diversaj landoj, pri la historio, topografio kaj monumentoj de la ĉefaj urboj. Koncerne la geografian kaj historian amplekson, ĝi inkluzivas la malnovan arab-islaman imperion, la islamajn landojn kaj Iranon, Mezazion, ka hindan subkontinenton kaj Indonezion, ka Otomanan Imperion kaj ĉiujn aliajn islamajn landojn [2].

Priskribo[redakti | redakti fonton]

Ĉi tio estas enciklopedio pri la islama mondo, kaj ĝi ne estas islamana aŭ islama enciklopedio. La enskriboj estas kutime dediĉitaj al la antaŭmoderna periodo, sed malplejmulte de ili traktas kun la nuntempo.

La ĉefredaktoro de la unua eldono estis Martijn Theodoor Houtsma. Akademiuloj konsideras la Enciklopedion de Islamo esti la norma enciklopedio en la kampo de islamaj studoj. Ĉiu artikolo estis verkita de agnoskita fakulo en sia fako, sed ĉar la laboro por kompletigi la enciklopedion daŭris kvardek jarojn, periodo en kiu la aliro al esplorado fundamente ŝanĝiĝis, ĉiu artikolo reprezentas la periodon en kiu ĝi estis verkita.

"Ĉi tio estas la plej aŭtoritata kaj grava scienca verkaĵo en la angla pri Islamo kaj islamaj temoj. Ĝi inkluzivas longajn artikolojn, portantajn la nomon de la aŭtoro, akompanatajn de bibliografio. Speciala emfazo estas metita en ĉi tiun eldonon (la revizio rondiras ĉirkaŭ la dua eldono) pri ekonomiaj kaj sociaj aferoj, sed ĝi restas la aŭtoritata norma enciklopedio de la tuta religio de Islamo en la angla lingvo." [3]

"La plej grava kaj ampleksa esplorilo pri islamaj studoj estas la Enciklopedio de Islamo, grandega klopodo estis farita por trakti ĉiun aspekton de islama civilizo, kaj percepti ĝin en la plej larĝa signifo, de ĝiaj originoj ĝis la nuntempo... La Enciklopedio de Islamo ne estas anonima kompendio de konvencia saĝeco. La plej multaj el la artikoloj estas subskribitaj sub la nomo de la aŭtoro, kaj dum kelkaj el ili estas vortaraj enskriboj, aliaj estas veraj esplorartikoloj - en multaj kazoj tio estas la plej ampleksa traktado verkita pri ilia temo." [4]

Eldonoj[redakti | redakti fonton]

La unua eldono (EI1) estis preparita laŭ la modelo de la Enciklopedio Pauli-Visova por la Klasika Mondo (angle Encyclopaedia of the Ancient World). La unua eldono estis preparita sub la aŭspicioj de la Internacia Unio de Akademioj, en kunordigo kun Leiden University. Ĝi estis eldonita de la nederlanda eldonejo Brill, en kvar volumoj kaj plia volumo de aldonaĵoj, en la jaroj 1938-1913 en la angla, germana kaj franca.

Mallongigita versio estis publikigita en 1953 sub la titolo "the Shorter Encyclopaedia of Islam" ‏ SEI) kaj ĝi plejparte kovras juron kaj religion. Partoj de ĝi estis tradukitaj kaj publikigitaj en la turka, la araba kaj la urdua.

La preparado de la dua eldono de la Enciklopedio de Islamo (EI2) komenciĝis en 1954 kaj finiĝis en 2005 (pluraj esencaj volumoj estas publikigotaj antaŭ 2007); Ĝi estis eldonita de la nederlanda eldonejo Brill kaj haveblas en la angla kaj la franca. Ekde 1999, ĝi ankaŭ haveblas en elektronika formato, kaj sur KD-ROM kaj rete. Krom konsiderinda vastiĝo de la enhavo, la dua eldono de la Enciklopedio de Islamo devias de la unua eldono en tio ke ĝi kombinas por la unua fojo inter siaj centoj da verkintoj ankaŭ islamaj akademiuloj aŭ akademiuloj kiuj vivis en la Proksima Oriento. La plej multaj el la volumoj estis redaktitaj kun la partopreno de Clifford Edmond Bosworth .

La unua eldono kaj ĝia resumo estis verkitaj preskaŭ tute fare de eŭropaj akademiuloj, kaj reprezentas plejparte eŭropan interpreton de islama civilizo. La punkto ne estas ke tiu interpreto estas "malĝusta", sed ke la temoj kiujn oni provis klarigi en tiuj artikoloj estas ofte fundamente malsamaj de tiuj kiuj tradicie okupis islamanojn. La dua eldono estas iomete malsama. Ĝi komenciĝis plejparte en la sama maniero kiel sia antaŭulo, sed tra la jaroj pli alta procento de artikoloj de akademiuloj kun islama fono estis aldonita. La aŭtoroj ne reprezentas la akceptitan instruadon nek en Ĥomo nek en Al-Azhar; Ili studis en okcidentaj universitatoj, kaj ili dividas la metodikon, se ne ĉiam ankaŭ la kulturajn valorojn kaj sintenojn de iliaj okcidentaj kolegoj. Tamen, ŝanĝo de tono estas klare videbla.

La publikigo de la tria eldono de la Enciklopedio de Islamo komenciĝis en 2007. Ĝi estas havebla rete, kaj "partoj" de ĝi estas presitaj kvar fojojn jare. La redakcio inkluzivas dudek temajn redaktorojn kaj kvin ĉefredaktistojn. La ĉefredaktistoj estas Gudrun Krämer de la Libera Universitato Berlino, Everett Rowson de Universitato de Novjorko, John Nawas de la Katolika universitato de Loveno kaj Denis Matringe (EHESS, CNRS) [5].

La tria eldono inkluzivas ampleksan priraportadon de Islamo en la dudeka jarcento. Ĝi vastigas la geografian fokuson kaj inkluzivas ĉiujn mondregionojn kie Islamo estis aŭ daŭre estas esenca parto de socio. Oni atentas islamajn malplimultojn tra la tuta mondo, kaj plenan atenton oni donas al la sociaj sciencoj kaj ankaŭ al malsamaj aliroj en la homaj sciencoj [6].

Unua eldono, EI1[redakti | redakti fonton]

  • M. Th. Houtsma: The Encyclopædia of Islam: A Dictionary of the Geography, Ethnography and Biography of the Muhammadan Peoples. Leiden: E.J. Brill.
1913–38.  4 vols. kaj  Suppl.
    • Vol.1. A–D, M. Th. Houtsma, T. W. Arnold, R. Basset eds., 1913.
    • Vol.2. E–K, M. Th. Houtsma, A. J. Wensinck, T. W. Arnold eds., 1927.
    • Vol.3. L–R, M. Th. Houtsma, A. J. Wensinck, E. Levi-Provençal eds., 1934.
    • Vol.4. S–Z, M. Th. Houtsma, A. J. Wensinck, H. A. R. Gibb, eds., 1936.
      • Reprint S, T-Z, Supplement
      • Suppl. No.1. Ab-Djughrafiya, 1934.
      • Suppl. No.2. Djughrafiya-Kassala, 1936.
      • Suppl. No.3. Kassala-Musha'sha', 1937.
      • Suppl. No.4. Musha'sha'-Taghlib, 1937.
      • Suppl. No.5. Taghlib-Ziryab, 1938.
  • M. Th. Houtsma, R. Basset et T. W. Arnold, eds., Encyclopédie de l'Islam: Dictionnaire géographique, ethnographique et biographique des peuples musulmans. Publié avec le concours des principaux orientalistes, 4 vols. avec Suppl., Leyde: Brill et Paris: Picard, 1913–1938. (French)
  • M. Th. Houtsma, R. Basset und T. W. Arnold, herausgegeben von, Enzyklopaedie des Islām : Geographisches, ethnographisches und biographisches Wörterbuch der muhammedanischen Völker, 5 vols., Leiden: Brill und Leipzig : O. Harrassowitz, 1913–1938. (German) – vol. 1, vol. 3, vol. 4
  • M. Th. Houtsma et al., eds., E.J. Brill's first encyclopaedia of Islam, 1913–1936, Leiden: E. J. Brill, 8 vols. kun suplemento (vol. 9), 1993. (ISBN 90-04-09796-1)

SEI[redakti | redakti fonton]

  • H. A. R. Gibb kaj J. H. Kramers eds. on behalf of the Royal Netherlands Academy, Shorter Encyclopäedia of Islam, Leiden: Brill, 1953. (ISBN 90-04-00681-8)
  • M. Th. Houtsma et al. eds., İslâm Ansiklopedisi : İslâm âlemi coğrafya, etnografya ve biyografya lûgati, 13 in 15 vols., İstanbul: Maarif Matbaası, 1940–1988. (Turkish)
  • أحمد الشنتناوي، إبراهيم زكي خورشيد، عبد الحميد يونس، دائرة المعارف الإسلامية: اصدر بالألمانية والإنجليزية والفرنسية واعتمد في الترجمة العربية على الأصلين الإنجليزي والفرنسي، الطبعة ٢، القاهرة: دار الشعب، -۱۹٦۹ (Arabic)
  • محمود ‌الحسن عارف، مختصر اردو دائرۀ معارف اسلامیه، لاهور: دانشگاه پنجاب، ۲۵ ج.ها، ۱۹۵۹-۱۹۹۳ (Urdu)

Dua eldono, EI2[redakti | redakti fonton]

Encyclopaedia of Islam (2nd ed.)
  • Redaktite fare de P. J. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel, W. P. Heinrichs et al., Encyclopædia of Islam, 2nd Edition., 12 vols. kun indeksoj, etc., Leiden: E. J. Brill, 1960–2005
    • Vol. 1, A – l–B, Redaktite fare de an Editorial Committee Consisting of H. A. R. Gibb, J. H. Kramers, E. Lévi-Provençal, J. Schacht, Assisted by S. M. Stern (pp. 1–320); – B. Lewis, Ch. Pellat kaj J. Schacht, Assisted by C. Dumont kaj R. M. Savory (pp. 321–1359). 1960. (ISBN 90-04-08114-3)
    • Vol. 2, C–G, redaktite fare de B. Lewis, Ch. Pellat kaj J. Schacht. Assisted by J. Burton-Page, C. Dumont kaj V.L. Ménage., 1965. (ISBN 90-04-07026-5)
    • Vol. 3, H–Iram Redaktite fare de B. Lewis, V.L. Ménage, Ch. Pellat kaj J. Schacht, Assisted by C. Dumont, E. van Donzel kaj G.R. Hawting eds., 1971. (ISBN 90-04-08118-6)
    • Vol. 4, Iran–Kha, redaktite fare de E. van Donzel, B. Lewis kaj Ch. Pellat, Assisted by C. Dumont, G.R. Hawting kaj M. Paterson (pp. 1–256); – C. E. Bosworth, E. van Donzel, B. Lewis kaj Ch. Pellat, Assisted by C. Dumont kaj M. Paterson (pp. 257–768); – Assisted by F. Th. Dijkema, M., 1978. (ISBN 90-04-05745-5)
    • Vol. 5, Khe–Mahi, redaktite fare de C. E. Bosworth, E. van Donzel, B. Lewis kaj Ch. Pellat, Assisted by F.Th. Dijkema kaj S. Nurit., 1986. (ISBN 90-04-07819-3)
    • Vol. 6, Mahk–Mid, redaktite fare de C. E. Bosworth, E. van Donzel kaj Ch. Pellat, Assisted by F.Th. Dijkema kaj S. Nurit. kun B. Lewis (pp. 1–512) kaj W.P. Heinrichs (pp. 513–1044)., 1991. (ISBN 90-04-08112-7)
    • Vol. 7, Mif–Naz, redaktite fare de C. E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs kaj Ch. Pellat, Assisted by F.Th. Dijkema (pp. 1–384), P. J. Bearman (pp. 385–1058) kaj Mme S. Nurit, 1993. (ISBN 90-04-09419-9)
    • Vol. 8, Ned–Sam, redaktite fare de C. E. Bosworth, E. van Donzel, W. P. Heinrichs kaj G. Lecomte, Assisted by P.J. Bearman kaj Mme S. Nurit., 1995. (ISBN 90-04-09834-8)
    • Vol. 9, San–Sze, redaktite fare de C. E. Bosworth, E. van Donzel, W. P. Heinrichs kaj the late G. Lecomte, 1997. (ISBN 90-04-10422-4)
    • Vol. 10, Tā'–U[..], redaktite fare de P. J. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel kaj W. P. Heinrichs, 2000. (ISBN 90-04-11211-1)
    • Vol. 11, V–Z, redaktite fare de P. J. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel kaj W. P. Heinrichs, 2002. (ISBN 90-04-12756-9)
    • Vol. 12, Supplement, redaktite fare de P. J. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel kaj W. P. Heinrichs, 2004. (ISBN 90-04-13974-5)
    • Glossary kaj index of terms to v. 1–9, 1999. (ISBN 90-04-11635-4)
    • Index of proper names v. 1–10, 2002. (ISBN 90-04-12107-2)
    • Index of subjects, fasc. 1, compiled by P. J. Bearman, 2005. (ISBN 90-04-14361-0)
    • Glossary kaj index of terms to v. 1–12, 2006. (ISBN 90-04-15610-0)
    • An Historical Atlas of Islam, ed., William C. Brice, 1981. (ISBN 90-04-06116-9)
  • E. van Donzel, Islamic desk reference: compiled from The Encyclopaedia of Islam, Leiden: E. J. Brill, 1994. (ISBN 90-04-09738-4)

Tria eldono, EI3[redakti | redakti fonton]

  • Redaktite fare de Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, kaj Everett K. Rowson, Encyclopædia of Islam, 3rd Edition., havebla rete, presitaj "Partoj" aperantaj kvar fojojn jare, Leiden: E. J. Brill, 2007–. ISSN 1873-9830

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. Encyclopaedia of Islam. Brill Publishers. Arkivita el la originalo je 2016-01-11. Alirita 2016-01-11. “It is the standard international reference for all fields of 'Islam' (Es ist das internationale Standardwerk für alle Bereiche 'des Islams'. Martin Greskowiak, Orientalistische Literaturzeitung, 1990).”.
  2. Encyclopaedia of Islam. Brill Publishers. Arkivita el la originalo je 2016-01-11. Alirita 2016-01-11.
  3. Yale University Library Research Guide: Islam. Yale University. Arkivita el la originalo je August 16, 2007. Alirita 2008-04-02.
  4. Humphreys, R. Stephen. (1991) Islamic History: A Framework for Inquiry. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ISBN 0-691-00856-6.
  5. Encyclopaedia of Islam Three. Brill Publishers. Arkivita el la originalo je 2008-04-03. Alirita 2008-04-02. Serial. ISSN 1873-9830.
  6. IE3 Preview. Brill Publishers (Spring 2007). Arkivita el la originalo je April 11, 2008. Alirita 2008-04-02.

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]